табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы даму заңдары туралы ғылым;

	Әлеуметтану – бұл:
	табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы даму заңдары туралы ғылым;
	саяси құбылыстардың пайда болуы мен дамуы, заңдылықтары, жолдары мен формалары туралы қоғамдық ғылым;
	қоғам және қоғамдық қатынастар туралы ғылым;
	жалпы қоғамның ерекше жұмыс істеуі мен дамуының заңдылықтары туралы ғылым;
	қоғамның құрылымы, ондағы адамдардың мінез-құлқы туралы ғылым.
	Әлеуметтанудың объектісі:
	қоғамда болып жатқан экономикалық және әлеуметтік процестер;
	әлеуметтік шындық;-
	әлеуметтік орнына байланысты адамдардың қоғамдағы мінез-құлқы;
	социум, яғни тұтас жүйе ретіндегі қоғам және онда жүріп жатқан процестер;
	біздерге сезіммен берілген объективтік шындық.
	Әлеуметтану ғылым болып қашан қалыптасты?
	XIX ғасырда;
	XVIII ғасырда;
	XX ғасырда;
	Орта ғасырларда.
	XVII ғасырда;
	«Әлеуметтану» терминін алғашқы қолданған кім?
	К.Маркс;
	Аристотель;
	Н.Макиавелли;
	О.Конт;
	И.Кант.
	Қоғамның революциялық жолмен дамуын жақтаған кім?
	П.Сорокин;
	М.Вебер;
	К.Маркс;
	А.Бебель;
	Д.Рикардо.
	«Әлеуметтік дарвинизм» деп аталатын әлеуметтанудағы бағытты негіздеген кім?
	Г.Спенсер;
	Э.Дюркгейм;
	П.Сорокин;
	Ж.Руссо;
	Ш.Фурье.
	Ресейде тұңғыш кәсіби әлеуметтанушы болған кім?
	А.И.Герцен;
	Н.Я.Данилевский;
	П.А.Сорокин;
	Н.К. Ковалевский;
	Г.В.Плеханов.
	ХХ ғасырдағы Ресейдің атақты әлеуметтанушысы кім?
	Н.А.Бердяев;
	С.М.Соловьев;
	П.А.Сорокин;
	В.В.Луначарский;
	В.И.Ленин.
	П.А.Сорокин қай тұжырымдамалардың авторы болып саналады?
	диалектикалық материализм;
	тарихи материализм;
	әлеуметтік стратификация және әлеуметтік мобильдеу;
	қоғамның мәдени-тарихи типтік теориясы;
	субъективтік идеализм.
	Ы.Алтынсарин қазақ қоғамының алдыңғы қатарлы өркениетті елдерден артта қалу себептерін неден көрді?
	мал шаруашылығындағы ескішіліктен;
	қазақтар арасындағы оқу-ағарту ісінің болмауынан;
	дамыған өнеркәсіптің болмауынан;
	патриархалдық-феодалдық қоғамның сақталуынан;
	шетелдік инвестицияның болмауынан
	Тұлғаның әлеуметтік тұрғыда жетілуіне ықпал ететін Абай айтқан алғы шарттарды нұсқаңыз
	өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек;
	саясат, дін, мектеп;
	талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым;
	еңбек, өнеркәсіп, талап;
	базар, байлық, рақым.
	Қоғам дегеніміз не?
	қоғам дегеніміз – бір аймақты мекендеген, бір тілде сөйлейтін адамдардың үлкен тобы.
	қоғам деп өз қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында адамдардың тарихи формаларымен біріккен, өзара байланыстары мен өзара әрекеттері туындайтын адамдар жиынтығын айтады;
	қоғам – бір елде өмір сүретін адамдардың жиынтығы;
	қоғам – жалпы ортақ мүддемен біріккен адамдар жиынтығы;
	екі немесе көп адамдардың бірігуі қоғамды құрайды.
	Қоғамның негізгі даму жолдары қандай?
	революциялық;
	эволюциялық;
	реформалық;
	революциялық және эволюциялық үйлесімділігі;
	секіріп өту жолы.
	Адамзаттың барлық әлеуметтік және нақты психологиялық белгілерін алып жүруші адамзат баласының жеке өкілділігі болып табылатын кім?
	адам;
	саналы адам;
	тұлға;
	шебер адам;
	жеке адам.
	«Тұлға» ұғымы нені білдіреді?
	жалпы адамзат қасиеттері мен қабілеттерін;
	адамзаттың әлеуметтік және психологиялық белгілерін, сананы, жігерді, қажеттілікті, мүддені;
	«нақты адам» ұғымын;
	жеке адамның даму нәтижесін, адамдық бүкіл сапаларының толық жүзеге асуын;
	жоғарыда айтылғандардың бәрі де.
	Жеке адамның әлеуметтік жүйедегі нақты алатын орны:
	әлеуметтік ролі;
	әлеуметтік жағдайы;
	әлеуметтік мәртебесі (статусы);
	жеке адамның диспозициясы;
	жеке басының тәуелсіздігі.
	Маркстік теория бойынша әлеуметтік құрылымның өзегі:
	таптар;
	қоғамдық жіктер;
	әлеуметтік жіктер;
	әлеуметтік топтар;
	тап аралық жіктер – «үшінші сословие»
	«Страт» түсінігі нені білдіреді:
	диспозицияны;
	таптарды;
	жіктерді;
	топтарды;
	бағдарды.
	Отбасының негізгі функциясы:
	тәрбиелік;
	өндірістік;
	дүниеге нәресте әкелу;
	шаруашылық;
	моральды жауапкершілік.
	Көптеген қала отбасыларына тән сипат:
	2-3 баланың болуы;
	2 баланың болуы;
	баланың болмауы;
	бір баланың болуы;
	кемінде 3 баланың болуы.
	Хиппи, панки, рокерлер және т.б. қайдан шығады?
	ресми емес бірлестіктерден;
	андеграуында;
	жастар субмәдениетінен;
	адамдардың әлеуметтік мәртебесіне қарай бірігуден;
	кәсіби емес өнерден.
	Макроәлеуметтанудың зерттейтіні:
	халықаралық қатынастар мен әлеуметтік жүйелер деңгейіндегі әлеуметтік құбылыстар мен әлеуметтік процестер;
	әлеуметтік алмасу теориясы;
	әлеуметтік интеракция теориясы;
	шағын топтардағы әлеуметтік құбылыстар мен процестер;
	тұлғааралық қатынастар.
	Әлеуметтану бойынша алғашқы еңбек қалай аталды?
	Н.Макиавеллидің «Тақсыры» (Государь);
	К.Маркстің «Капиталы»;
	Аристотельдің «Саясаты»;
	О.Конттың «Позитивтік философия курсы»;
	Ф.Энгельстің «Семьяның, жеке меншіктің және мемлекеттің шығуы».
	Микроәлеуметтану нені зерттейді?
	адамдардың күнделікті өмірдегі жүріс-тұрысын, олардың ӛзара әрекеттерін және мотивтерін;
	қоғамды біртұтас организм ретінде;
	қоғамның әлеуметтік құрылымын;
	қоғамдағы адам топтарын;
	ұжымдық әдеттер мен ережелерді.
	Әлеуметтанудың кешігіп пайда болу себебін немен түсіндіруге болады?
	табиғи және нақты ғылымдар әлеуметтік ғылымдардан гөрі аса маңызды болып саналатындығымен;
	оны қалыптастырудың оншалықты қажеттілігінің болмағандығымен;
	қоғамды ғылыми зерттеуде әлеуметтік, саяси және экономикалық дағдарыстардың жол бермеуімен;
	оның пайда болуына дейін жалпы білім дамуы деңгейінің төмен болуымен;
	оның зерттеу объектісінің күрделілігімен.
	Ақпаратты жинауды, жүйелендіруді және топтастыруды іске асыратын әлеуметтанудың функциясы:
	әлеуметтік бақылау;
	ақпараттық;
	гуманистік;
	болжамдық;
	5 дүниетанымдық.
	Ғылымға қоғамдық-экономикалық формация терминін енгізген ғалым:
	Конт О.;
	Вебер М.;
	Маркс К.;
	Руссо Ж.Ж.;
	Фурье Ш.
	«Түсінуші әлеуметтану» тұжырымдамасының авторлары:
	1.Зиммель Г., Вебер М.;
	2. Гоббс Т., Локк Дж.;
	Гидденс Э., Дарендорф Р.;
	Парсонс Т., Мертон Р.;
	Маркс К., Энгельс Ф.
	Білімнің беделін айқындаушы:
	материалдық сыйдың деңгейі;
	қоғамның білім маңыздылығын мойындауы;
	моральдық қанағаттандыру деңгейі;
	білімнің материалдық жағынан қамтамасыз етілуі;
	білімнің жалпылығы, тегіндігі.
	Утопиялық социализм тұжырымдамасының авторын атаңыз:
	Ш.Фурье және А.де Сен-Симон;
	М.Вебер және Г.Зиммель;
	К.Маркс және К.Маркс
	О.Конт және Г.Спенсер;
	Дж. Локк және Т.Гоббс.
	Орыстан шыққан американың XX ғасырдағы атақты әлеуметтанушысы:
	Н.А. Бердяев;
	С.М. Соловьев;
	П.А. Сорокин;
	В.А. Розанов;
	С.И. Трубецкой.
	Ресейдегі марксизмнің дәстүрлі бастамасы осы ғалыммен байланысты:
	Н. Кареев;
	Н. Зибер;;
	П. Сорокин;
	П. Лавров
	Н. Плеханов.
	Ш. Уәлиханов қазақ қоғамын саяси басқару туралы не айтты?
	хандар басқарады;
	патша әкімшілігінің чиновниктері басқарады;
	халық өзін-өзі басқарады;
	Батыс елдері билеп-тестейді;
	қазақ батырлары басқарады.
	Ш. Уәлихановтың қоғамды реформалау жөніндегі көзқарасы:
	реформалар сырттан енгізілген теориялар негізінде жүргізілуі тиіс;
	революциядан реформаның тиімділігі әлдеқайда артық;
	басқа халықтың өміріндегі реформаны көшіруге болады;
	реформалар туралы мәселе аса үлкен сақтықты, терең пайымдауды талап етеді, өйткені олардан халықтың «болу немесе болмауы» шешіледі;
	реформа жургізу міндетті іс емес, қоғам табиғи-тарихи жолмен дамуы тиіс.
	Ы. Алтынсарин көшпелі қазақ қауымынық әлеуметтік дамуының басты бағыттары туралы:
	өндірістік кәсіпорындарды дамыту;
	жұмысшы табын қалыптастыру;
	нарықтық экономиканы дамыту;
	елге сауаттылықты тарату, қол өнерді дамыту, отырықшылыққа көшу, жер шаруашылығына өту жолдарымен қоғамды эволюциялық дамыту;
	темір және автомобиль жол тораптарын қалыптастыру.
	Абай әдеттегі қазақ құқын жетілдіруде қандай үлес қосты?
	отбасы-неке қатынастарын жетілдірді;
	100-ден аса баптардан тұратын әдеттегі құқықтың жиынтығын құрастырды;
	әмеңгерлік салтты енгізді;
	ру аралық қатынастарды нығайту үшін заңдар құрастырды;
	74 баптан тұратын әдеттегі құқық жинағын құрастырды.
	Абайдың еңбектің әлеуметтік рөлі туралы көзқарасы:
	барымта баюдың бірден-бір жолы;
	еңбектің барлык түрлері пайдалы, сонымен қатар жалдамалы енбек те пайдалы;
	еңбек адамның жан-жақты дамуына ықпал жасайды;
	алыпсатарлық, базар, ұрлық баюдың көзі болуы мүмкін;
	байлар мен кедейлер еңбек етуі тиіс.
	Тұлғаның әлеуметтенуіне ықпал ететін Абай айтқан алғышарттар:
	еріншектік, қызылбайлық;
	саясат, дін, мектеп;
	талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым;
	еңбек, өнеркәсіп;
	базар, байлық, жауапкершілік.
	Байтұрсыновтың қоғамның даму жолдары жөніндегі көзқарасы:
	қоғамның дамуын революциялық жолмен іске асыру;
	эволюциялық, реформалық жолмен іске асыру;
	халықтың мүддесін қорғайтын саяси партия құру арқылы қоғамды дамытуға болады;
	отаршылдыққа қарсы күрес жүргізу жолымен жетістікке жету;
	реформалық жолмен қоғамды дамыту.
	Тарихи үрдістің мәні – бұл жеке меншік пен байлыққа бақылау қою үшін күрес деп санаған «Капитал» атты шығарманың авторын атаңыз:
	В.Ленин;
	Ф.Энгельс;
	Г.Плеханов;
	Ф.Теннис;
	К.Маркс.
	Әлеуметтану тұрғысынан қоғам дегеніміз – бұл:
	бір аймақты мекендеген және бір тілде сөйлейтін адамдардың үлкен тобы;
	өз қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында адамдардың тарихи формаларымен біріккен, өзара байланыстары мен өзара әрекеттері туындайтын адамдар жиынтығы;
	бір елде өмір сүретін адамдардың жиынтығы;
	ортақ мүддемен біріккен адамдар жиынтығы;
	өмірде ортақ мақсатпен біріккен адамдардың тобы.
	Қоғам дамуының негізгі жолдары:
	революциялық;
	эволюциялық;
	реформалық;
	революциялық және эволюциялықтың үйлесімділі;
	секіріп өту жолы.
	Революция деген - бұл:
	өмір сүріп отырған әлеуметтік құрылыстың ңегіздеріне тимей, кейбір өмір саласын біршама жетілдіруді бірте-бірте жүзеге асыратын қайта құрулар;
	саяси режимнің алмасуы;
	қандай да партияларға біріккен бір топ адамдардың жасаған төңкерісі;
	бір қоғамдық-экономикалық формациядан екіншісіне өту;
	өмір сүріп отырған әлеуметтік құрылыстың негіздерін қиратып қоғамдық өмірдің бүкіл немесе көптеген жақтарын толық немесе кешенді өзгерту.
	Ескірген техника мен технологияны айырбастау процесі, ғылыми табыстардың есебінен жаңа, мейлінше жетілгенін енгізу қалай аталады?
	ғылыми-техникалық прогресс;
	өндірістік революция;
	ақпараттық революция;
	әлеуметтік прогресс;
	ғылыми ашулар процесі.
	Бұл саланың міндеті қоғамдағы әлеуметтік тәртіпті қатамасыз ету, қақтығыстарды тоқтату, билікті қорғау және т.с.с.:
	әлеуметтік сала;
	экономикалық сала;
	саяси сала;
	рухани сала;
	мәдени сала.
	Келер ұрпаққа тәрбиені жеткізетін функцияның аталуы:
	біріктірушілік;
	трансляциялау;
	коммуникативтік;
	реттеушілік;
	қоғамдық қатынастарды бекіту және ұдайы өндіру.
	Маркстік теория бойынша әлеуметтік құрылымның өзегі:
	таптар;
	әлеуметтік қауымдастықтар;
	әлеуметтік жіктер;
	әлеуметтік топтар;
	әлеуметтік институттар.
	П.Сорокиннің теориясына сәйкес әлеуметтік стратификацияның үш түрі бар:
	кәсіп, табыс, этникалық шығу тегі;
	білім, билік, табыс;
	туыстардың жағдайы, білім, этникалық шығу тегі;
	экономикалық, саяси, кәсіби;
	байлық, престиж, билік.
	«Страт» түсінігі нені білдіреді?
	диспозицияны;
	жіктерді;
	топтарды;
	таптарды;
	бағдарды.
	«Страта» ұғымы әлеуметтануға қай ғылымнан ауысты?
	химия;
	геология;
	биология;
	тарих;
	археология.
	Саяси институттар мен ұйымдар, саяси принциптер мен нормалар, саяси
	қатынастар, саяси мәдениет пен сана – бұл:
	саяси жүйенің элементтері;
	саяси жүйенің әр түрлілігі;
	саяси жүйенің компоненттері;
	саяси жүйенің құрылымы;
	«Семьяның, жеке меншіктің және мемлекеттің шығуы» атты еңбегінде бұл ғалым мемлекеттің шығуы мен мәні туралы жан-жақты түсініктеме берген:
	К.Маркс;
	В.Ленин;
	А.Смит;
	Д: Рикардо;
	Ф.Энгельс.
	«Индустриалдық қоғам» терминін ғылыми айналымға енгізген социалист-утопист:
	Р.Оуэн;
	Ш.Фурье;
	А.Сен-Симон;
	Т.Кампанелла;
	Т.Мор.
	Қоғамның тепе-теңдігі мен тұрақтылығын сақтай отырып, қоғамның тұрақтандырушысы болып саналатын тап:
	жұмысшы табы;
	жоғарғы тап;
	төменгі тап;
	фермерлер табы;
	орта тап.
	Адамның ішкі дүниесіне әлеуметтік нормалар мен құндылықтардың ену процесі қалай аталады?
	білім;
	бейімделу;
	тәрбиелеу;
	интериоризация;
	қабылдау.
	Қылмыстарды зерттеудің мәліметтеріне қарағанда енбек пен қылмыстық мінездің арасында:
	байланыс жоқ;
	шамалы байланыс бар;
	тығыз байланыс бар;
	тікелей байланыс жоқ;
	кездейсоқ пайда болған байланыс бар.
	Тұлғаның, әлеуметтік институттардың және қоғамның мүддесіне қауіп-қатер төндіретін шектен асқан ауытқыған мінез-құлық:
	нашақорлық;
	қаңғыбастық;
	маскүнемдік;
	токсикомандық;
	қылмыскерлік.
	Шетелде ауытқыған мінез-құлық әлеуметтануы қай еңбектен бастау алды?
	Ф. Теннис. «Қауымдастық және қоғам»;
	Т. Парсонс. «Әлеуметтік әрекеттің құрылымы»;
	Э. Дюркгейм. «Өзіне-өзі қол салу»;
	М. Вебер. «Негізгі әлеуметтанулық ұғымдар»;
	Т. Гоббс. «Левиафан».
	Білім институттары жүйесіне кіретін не?
	отбасы, ғылым, өндірістік кәсіпорын;
	отбасы, жоғарғы оқу орны, нарық;
	кәсіптік-техникалық училище, мектеп, ғылым;
	отбасы, мектеп, мәдениет орындары, бұқаралық ақпарат құралдары;
	мектеп, отбасы, фабрика (завод).
	Ұтымдылық процесі, яғни бүкіл әлем елдерін өздерінде жоғарғы формадағы тауар-ақша қатынастарын құруға бағыттауды қарастырған, «Протестанттық этика және капитализмнің рухы» кітабының авторы:
	Г.Спенсер;
	Г.Зиммель;
	Ф.Теннис;
	М.Вебер;
	А.Мюллер.
	Отбасы – бұл:
	күйеуі мен әйелінің, ата-анасы мен балаларының арасындағы қатынастар;
	бірін-бірі ұнататын адамдардың тобы;
	ата-бабалары бір адамдардың тобы;
	бірге тұратын адамдардың тобы;
	5.неке мен қандас туыстықтың негізінде, тұрмыстың ортақтығымен және өзара жауапкершілікпен байланысқан адамдардың бірлестігі.
	Отбасы өзінің дамуында келесі кезеңдерді басынан өткізді:
	моногамды, жұп; пуналуальды, промискуитет, қандас-туыстық;
	жұп, пуналуальды, моногамды, қандас-туыстық, промискуитет;
	қандас-туыстық, промискуитет, жұп, пуналуальды, моногамды;
	промискуитет, қандас-туыстық, пуналуальды, жұп, моногамды;
	пуналуальды, моногамды, қандас-туыстық, промискуитет, жұп.
	Адамзат қоғамның бірінші тиым салғаны:
	өзіндік меншікке қол сұғуға;
	қан араласуға;
	эндогамияға;
	экзогамияға;
	адам өміріне қол сұғуға
	Бір әйел мен бірнеше еркектің некеде тұруы қалай аталады?
	полигиния;
	моногамия;
	кеңейген, нуклеарлық отбасы;
	полиандрия;
	полигамия.
	Отбасы қарым-қатынас құрылымына қарай қандай түрлерге бөлінеді?
	патриархалдық және матриархалдық;
	эгалитарлық және авторитарлық;
	серіктестік және авторитарлық;
	қарапайым және күрделі;
	патриархалдық және эгалитарлық.
	Мәдениеттің басты элементі:
	тіл;
	салт;
	дәстүр;
	құндылықтар;
	нанымдар.
	Бұқаралық мәдениеттің басты функциясы:
	адами-шығармашылық;
	тәрбиелік;
	коммуникативтік;
	көңіл-көтеру-компенсаторлық;
	құнды-бағдарлық.
	Бұрынғымен, бүгінгімен және келешекпен байланысты қамтамасыз ететін әлеуметтік тәжірибені тарату функциясы – бұл:
	коммуникативтік;
	гуманистік;
	танымдық;
	ақпараттық;
	басқарушылық.
	Баспасөз, радио, теледидар – бұлар:
	бұқаралық коммуникацияның ішкі формалары;
	бұқаралық коммуникацияның салалары;
	бұқаралық коммуникацияның сыртқы формалары
	бұқаралық коммуникацияның түрлері;
	бұқаралық коммуникацияның тәсілдері.
	Әлеуметтануға жатпайтын әдіс:
	сауалнама;
	бақылау;
	құжаттарды талдау;
	тарифтік;
	эксперимент.

Дата добавления: 2015-11-04