Тақырып. Өндіруші теориясы. Өндіріс функциясы

Мақсаты: тақырыптың негізгі теориялық мән-мәтінін қарастыра отырып, өндіріс теориясы, өндірістік функция, қысқа және ұзақ мерзімдегі фирманың өндіріс туралы қабылдайтын шешімдері деген сұрақтарға жауап беру және олар туралы терең түсінік қалыптастыру. Ол үшін мынадай сұрақтардың мәнін ашу керек:

1. Өндіріс теориясы. Технология және өндірістік функция.

2. Изокванталар және өндірістік функцияның түрлері. Алмастырудың технологиялық шекті нормасы.

3. Қысқа мерзімдегі өндірістік таңдау. Өндіріс факторлары өнімділігінің төмендеу заңы.

4. Ұзақ мерзімдегі өндірістік таңдау. Масштаб тиімділігі. Өндірістің тиімді көлемін анықтау.

5. Өндіріс және техникалық прогресс.

Тақырып бойынша мысалдарды, жаттығуларды, есептерді, ситуацияларды, т.б. тапсырмаларды орындау:

1. Осы кестенің мәліметтері негізінде мыналарды анықтаңыз:

а) өзгермелі фактордың орташа өнімін;

ә) өзгермелі фактордың шекті өнімін;

б) қандай жұмысшыны жалдағанда орташа және шекті өнімдер төмендейді.

Жұм. саны
Өнд. көлемі
Орташа өнім
Шекті өнім

2. Кестенің бос орындарын толтырыңыз:

Өзгермелі ресурстардың көлемі	Жалпы өнім	Орташа өнім	Шекті өнім

3. Кестенің бос орындарын толтырыңыз:

Өзгермелі ресурстардың көлемі	Жалпы өнім	Орташа өнім	Шекті өнім

4. Осы кестеге сәйкес 30 және 45 дана өнімді өндірудің изоквантасын сызыңыз:

К маш/сағат L адам/сағ.

5. Мынадай мәліметтер негізінде фирманың орташа және шекті өнімдерін анықтаңыз:

Жұмысшылар саны	Жалпы өнім

Бұл жағдайда өндіріс ауқымының кемімелі жағдайы қай жерден бастап орын алады?

6. Фирма құрал-жабдықты жалдағаны үшін күніне 200 мың тг. және 100 мың тг. жалақы төлейді. Бұл жерде ол еңбек санының шекті өнімі 0,5-ке және капитал санының 1-ге тең болатын көлемін қолданады.

Пайданы жоғарылату тұрғысынан фирма өндіріс факторларының тиімді қолданылуын қамтамасыз етіп отыр ма?

7. Шекті өнім дегеніміз не? Кестенің мәліметтеріне сәйкес шекті өнімнің шамаларын табыңыз:

Жұмыс уақытының жұмсалуы
Жалпы өнім			3,5	8,5				22,5
Шекті өнім

Шекті өнімнің жұмыс уақыты шығындарына тәуелділігін график арқылы көрсетіңіз. Сол графиктің көмегімен жұмыс күнінің қандай ұзақтылығы кезінде еңбек факторы максималды тиімділікпен қолданылады.

8. Мына кестенің еңбек шығындары, капитал шығындары және өндіріс көлемі туралы мәліметтерін қолдана отырып мынадай сұрақтарға жауап беріңіз:

	L	K	Q
А
Б
В
Г

а) А-дан Б-ға, Б-дан В-ға, В-дан Г-ға өткендегі масштаб тиімділігінің сипатын анықтаңыз.

б) Өндірісте ресурстардың қолданылу қарқынының бәсеңдеуі кездейсоқ па, әлде жоқ па? Өз жауабыңызды график арқылы түсіндіріңіз.

9. Неліктен Индияда каналдар мен плотиналар құрылысына еңбек ресурстары көбірек қоданылады, ал Голландияда керісінше капитал ресурстары көп қолданылады? Бұл жерде құрылыста қандай әдіс тиімдірек болып табылады? Бұл екі елге техникалық және экономикалық тиімділіктің бірдей критерийлерін қолдануға бола ма?

10. Мына кестенің еңбек шығындары, капитал шығындары және өндіріс көлемі туралы мәліметтерін қолдана отырып мынадай сұрақтарға жауап беріңіз:

	L	K	Q
А
Б
В
Г

а) А-дан Б-ға, Б-дан В-ға, В-дан Г-ға өткендегі масштаб тиімділігінің сипатын анықтаңыз. Изокванталар картасын салыңыз.

б) А-дан Б-ға, Б-дан В-ға, В-дан Г-ға өткен кездегі қолданылатын ресурстардың өнімділігінің (қайтарымының) өсуі туралы не айтуға болады?

11. Профессор Мамаев деген азамат – белгілі бір қалада менеджмент саласы бойынша ең атақты және табысы ең жоғары оқытушы болып табылады. Оның мерзімді жалақысы әріптестеріне қарағанда екі есе жоғары. Сонымен қатар, ол өз мақалаларын компьютерге жылдам тере алады, яғни минутына 300 белгі баса алады. Егер ол жұмысқа жалдағасы келетін ең жақсы хатшы минутына 200-ден аса белгі баса алатын болса, онда сол хатшыны жалдағаған дұрыс па? Неліктен?

Дата добавления: 2015-09-05