Студопедия
Случайная страница | ТОМ-1 | ТОМ-2 | ТОМ-3
АрхитектураБиологияГеографияДругоеИностранные языки
ИнформатикаИсторияКультураЛитератураМатематика
МедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогика
ПолитикаПравоПрограммированиеПсихологияРелигия
СоциологияСпортСтроительствоФизикаФилософия
ФинансыХимияЭкологияЭкономикаЭлектроника

Кудым-Ош да Юкся

Ouml;ШМÖССЭЗ | КИНАТ ОН ЛÖСЬÖТ | Чуддэз да чучкöйез | Вöриссез | ЛÖНЬЫС ОЗ ЛО | СЬÖКЫТ ЛУН | Картiöн орсiсь | ГУНДЫРСÖ КОЛÖ ДЖАГÖТНЫ | ГОЖУМЫС МÖДÖ ЛÖСЯВНЫ | ЕНÖШКА, ЕНÖШКА... |


Читайте также:
  1. КАР ПРОЩАЙТЧÖ КУДЫМ-ОШКÖТ
  2. КУДЫМ-ОШЛÖН ДА ПЕРАЛÖН МУ

 

Пантасясö Гублян дорас богатыррез. Öтыс шуö:

— Тэ мыйлö этчö локтiн? Эта местаыс миян, Иньва дорись йöзлöн.

Мöдыс шуö:

— Бöбöтчан, эта миян, Кöсва дорись йöзлöн. Споритасö-керасö, нем бердöдз оз локтö и шуасö: кин öддьöнжык шутньöвтас, сылö и лоны эстöн хозяинöн.

Иньва дорись богатырь Кудым-Ош шутньöвтас — мöдыслiсь пеллесö чанöтас. Кöсва дорись богатырь Юкся шутньöвтас — мöдыслiсь пеллесö чанöтас. И шуасö сэк: кин вылынжыка чеччöвтас, сылö и лоны хозяинöн.

Кудым-Ош чеччöвтас — кöз йылiсь голи судзöтас. Юкся чеччöвтас — кöз йылiсь голи судзöтас. И эшö шуасö: кин му кузяс нöшнас вачкас да ва пичкас — сiя и хозяин лоас.

Кудым-Ош вачкас Жогормыс кузя — керöс увтсис ключ ва чепöссяс. Юкся вачкас Бакармыс кузя — керöс увтсис ва чепöссяс.

И вöлись шуасö: эта мулöн кык хозяин, кык коми богатырь — и Кудым-Ош, и Юкся.

 

Пеля-богатырь

 

Гублян вылö лöсьöтчöмась уськöтчыны сьöд ногайез, и ойыс нiйö вöтас Велва ю дорын. Вот нiя сувтчасö сэтчö. Сувтчасö, вöв яй пуасö да вильöтöны коскаэсö.

Локтас сэтчö Пеля-богатырь, юалö:

— Тi мыйлö, ногайез, локтiт?

— Гублянiсь добро босьтны.

— Разь сiя тiян?

— Вöлi не миян, а лоас миян.

— Ме шуа: оз ло тiян!

Сы вылын сераласö ногайес, вильöтöм коска, кыдз понлö, шупкасö:

— На тыткы да виньды и эн горав!

— Дак тi сiдз, сьöд чуманнэз?! — лöгасяс Пеля. Лöгасяс да кыдз топнитас да топнитас кокнас — муыс зэгавны пондас, и Велваыс береггесис петас да вöтяс ногайесö — öтiкö оз коль.

Кöбы не Пеля-богатырь — эз бы вöв, натьтö, Гублянным, а öнi вон кытшöм басöк сулалö — дзик чача!..

 

Ай коза лун

 

Кöркö вöлöмась деревняэз — Пась да Шабур. Пондöтöмась нiйö деревняэсö кык вон и öтамöдныслö бура отсасьöмась. Да и кыдз не отсасьны, кöр öтiк увтырись? И öтiк енлö эд юрбитöмась.

Оласö сiдз сотня ли, кык сотня ли год, и вунöтас отирыс, что нiя не чужöйöсь. Нельки еннэзныс не öткодьöсь лоасö: Пасьын медыджыт еныс — öшка, нимтöм пороз, а Шабурын — ай коза. Каждöй деревня аслас скöтиналö кеймö и только сiйö и почитайтö. Пырас кö кин йöрö — радуйтчöны, вердöны медчöскыт сёянöн, ырöшöн юкталöны, сюрресö чöскыт дука мавтасöн мавтöны: ась пö сетас отирыслö еныс шоныт керку да пöт олан.

Но вот мыйиськö шабуровса лöгасясö соседдэс вылö и нылiсь еннысö, öшканысö, öтпырись ньöрöн вачкасö, да ны син одзын эд!

А пасёвса мыйöн умöльжыкöсь? Тожö колö вештiсьны!

Кутасö мöддэслiсь ай козасö, мавтасö сюрресö мöс тупöсьöн. И керасö этадз как раз ны праздник ойö — ай коза лун панытö. А праздникнас шабуровсалö колö начкывны козасö, пуны шыд, тымуссö пöжавны и быдöс этö рытнас деревня шöрас сёйны.

Но мый öнi керны, кöр пасёвса згальничайтiсö ны скöтина вылын?

Думайтасö, думайтасö да шуасö: а мый, мавтiсö пö сюрресö, а не яйсö. Сетам пö юрсö попыслö, сiя лопкас мало-дело.

Сiдз и керасö умнöй юррет: нöбöтасö попыслö, кыдз и пыр керлiсö, коза юрсö, сетасö поповскöй работниклö: босьтö пö шабуровсалiсь гöснеч.

Работник виш-виш керас да шуас попыслö:

— Бур, батюшко, да зына... А попыс:

— Почему только сына? Во имя отца, сына, и святого духа...

— Коза юрыс зына, — шуö работникыс и попыс ныр увтö сюрресö вайöтö. — На, нюкайт.

Обидитчас попыс, ёрдас шабуровсасö и сэсся оз понды лэдзны ай коза лунсö порйöтны, а тшöктас празднуйтны престольнöй праздниккез.

Лöгасясö шабуровса да бура вештiсясö эта понда пасёвсалö: кутасö нылiсь öшка-еннысö, могильникись сiсьмöм öрö доддяласö, öрас кулöм кырнышöс чапкасö да öшка лун панытас гортас иньдöтасö. А праздник панытö деревняись кулöм кырнышöс адззывны, да эшö потöм öрын, кöдöн могильникö кыскисö джагöтчöм мортöс — эта медся ни умöль тор!

 


Дата добавления: 2015-11-16; просмотров: 58 | Нарушение авторских прав


<== предыдущая страница | следующая страница ==>
Кыдз Зуйпи разбойниккезöс вермис| КЫТЧÖДЗ АБУ СЁР

mybiblioteka.su - 2015-2024 год. (0.007 сек.)