орытынды тест

Экология және тұрақты даму

1,2

Каз.

Шорин С.С., Нүркенова А.Т.

орытынды тест

Экология биология ғылымдарының осы класына жатады:

A) құрама

B)& жалпы

C) жеке

D) антропологиялық

E) зоологиялық

*****

Төменде аталған ғалымдардың бірі ғылымға «Экология» терминін енгізді:

A) Ю. Либих

B)&Э.Геккель

C) К.Хенке

D) В.И.Вернадский

E) Г.Ф.Морозов

*****

Экологияның қай көрсеткіштеріне қарап микорорганизмдер, саңырауқұлақтар,

өсімдіктер, жануарлар экологиясына жатқызамыз:

A) объектілер зерттеу көлеміне қарсы

B)& зерттелетін пәндерге қатысты

C) компоненттері мен айналасына қарап

D) адам экологиясына қатысты

E) уақыт факторына қатысты

*****

Шығу тегі бір, бір аумақта тараған, бір түрден құралған дарақтар тобы:

A)&популяция

B) бірлестік

C) биом

D) экожүйе

E) биосфера

*****

Бір аумақта кездесетін барлық популяция жиынтығы:

A) биосфера

B) экожүйе

C)&бірлестік

D) биом

E) биотоп

*****

Бір уақыт аралығында байқалатын орташа өсім мөлшері:

A) туу көрсеткіші

B)&өсу жылдамдығы

C) популяция өсімі

D) дараның өсімі

E) гомоестаз

*****

Бір аумақта кездесетін екі түрдің бірге тіршілік етіп, бір-біріне әсер етпеуі:

A)&нейтрализм

B) мутуализм

C) комменсализм

D) аменсализм

E) бәсекелестік

*****

Организмдердің бірге тіршілік етуінде екі түрдің де сол қатынаста пайда алуы:

A) нейтрализм

B)&мутуализм

C) комменсализм

D) аменсализм

E) бәсекелестік.

*****

Бірлестіктер алып жатқан табиғи тіршілік кеңістігі:

A) биоценоз

B) экожүйе

C)&биотоп

D) ареал

E) биом

*****

Дайын органикалық заттармен қоректенетін организмдер:

A) автотрофтар

B)&гетеротрофтар

C) өндірушілер

D) бұзушылар

E) хемотрофтар

*****

Мына үрдістер жарықтың қатысымен жүреді:

A)& фотопериодизм

B) жасушалардың өсуі

C) жасушалардың көбеюі

D) биолюминисценция

E) өсімдіктердің тозаңдануы

*****

Биоценоздағы маңызды байланыстарды көрсетіңіз:

A) кеңістіктік

B) қоректік және топикалық

C) трофикалық және форикалық

D) фабрикалық

E)&трофикалық

*****

Аменсализмге анықтама беріңіз:

A) екі түрдің бір-біріне кері ықпал жасамай селбесіп тіршілік етуі

B) тіршілік қор үшін екі түрдің бір-бірімен бәсекелесуі

C) бір организмнің қалдығын екінші организмнің пайдалануы

D) екі организмнің бір-біріне қолайлы жағдай туғызуы

E)&бір организмнің басқа организмге қолайсыз жағдай туғызуы

*****

Мекен ету ортасы бір және генофонд жалпылығымен байланысты, бір дараға жататын түрлердің табиғи топтары:

A)&популяция

B) бірлестік

C) биом

D) биотоп

E) биоценоз

*****

Биогеоценоз туралы ілімнің авторы:

A) В.И.Вернадский

B) Э.Зюсс

C)&В.Н.Сукачев

D) Г.Ф.Морозов

E) Э.Геккель

*****

Түрлердің ерекше мамандануы мына қатынасқа тән:

A) жыртқыш-жемтік

B)&иесі-паразит

C) жыртқыш-жемтік, иесі-паразит

D) мутуализм

E) нейтрализм

*****

Бір бағыттағы әсер мына факторға тән:

A)&өзгертуші

B) реттеуші

C) биотикалық

D) абиотикалық

E) антропогендік

*****

Бір түрдің денесінде орналасқан әр түрлі ағзалар топтары:

A) түрдің молдығы

B) кездесу жиілігі

C) басымдалық дәрежесі

D) тұрақтылық дәрежесі

E)&консорция

*****

Форезия дегеніміз:

A) жануарлардың тұқымды тасымалдауы

B) өсімдік тозаңының жануарлармен тасымалдануы

C) өсімдік тозаңының желмен тасымалдануы

D)&ұсақ жануарлардың ірі жануарлармен тасымалдануы

E) аралас тасымалдану

*****

Отырықшы жануарлардың топтасып қоныстануы:

A) үйір

B)&қауым

C) табын

D) бірлестік

E) жалғыздық

*****

Жануарлардың ұзақ немесе үнемі бірігіп тіршілік етуі:

A) үйір

B) колония

C)&табын

D) бірлестік

E) жалғыздық

*****

Бір түрге жататын организм екінші түрдің ұлпасы немесе қоректік заттармен қоректеніп, тіршілік етуі – түрлер арасындағы өзара қарым-қатынас типінің мына түріне жатады:

A)&паразиттік

B) симбиоз

C) жыртқыштық

D) аменсализм

E) комменсализм

*****

Қоршаған ортаның жағдайын және биосферадағы өзгерістерді ұзақ бақылайтын кешенді үрдіс:

A)&мониторинг

B) модификация

C) модельдеу

D) менеджмент

E) бағдарлау

*****

Толеранттылық терминіне анықтама беріңіз:

A) ірі экожүйелерде болатын өзгерістердің организмдерге әсері

B) барлық тірі организмдердің биологиялық әртүрлілікті жоғарылатуына мүмкіншіліктері

C)& экологиялық фактордың минимум және максимум мәндерінің аралығында организмнің өз тіршілігін сақтауға тырысуы

D) тірі заттардың биосферадағы саны тұрақты сақтап қалуы

E) тірі заттардың биосферадағы саны тұрақсыз сақтап қалуы

*****

Мекен ету ортасына керекті элементтер жиынтығы:

A) орта

B)& тіршілік жағдайы

C) биотоп

D) экологиялық фактор

E) биогеоценоз

*****

Жарық тербелісіне шыдамды организмдер:

A) эвритермді

B) стенотермді

C)& эврифотты

D) стенофотты

E) эврибионтты

*****

Жоғарғы температураның ауытқуына шыдамайтын организмдер:

A) эврибионт

B) пластикалық

C) эвритермді

D) стенобионт

E)& стенотермді

*****

Қандай жағдай болмасын түрлердің орта фактор көрсеткішіне бейімделушілігін атайды:

A) оптимум

B) пессимум

C) эврибионттар

D) стенобионттар

E)&экологиялық икемділік

*****

Мына организмдер көлеңке сүйгіш организмдер болып табылады:

A) термофилдер

B)& сциофиттер

C) мезофиттер

D) ксерофиттер

E) криофилдер

*****

Температура тербелісіне шыдамды организмдерді ата:

A)& эвритермді

B) стенотермді

C) эврифотты

D) стенофотты

E) эвригигробионтты

*****

Транспирация дегеніміз:

A) мұхиттың жоғарғы бөлік суының булануы

B)& судың өсімдік арқылы биологиялық булануы

C) органикалық заттардың пайда болуы

D) биогенді элементтер айналымы

E) өсімдік арқылы органикалық заттардың синтезделуі

*****

Мына организмдер жарық сүйгіш организмдер болып табылады:

A) термофилдер

B) сциофиттер

C) мезофиттер

D)&гелиофиттер

E) криофилдер

*****

Мына организмдер суыққанды организмдер болып табылады:

A) термофилдер

B) сциофиттер

C)& пойкилотермділер

D) гомойотермділер

E) криофилдер

*****

Жануарлардың жарық шығару қабілетін қалай атайды:

A) жарық люминисценсия

B)& биолюминисценсия

C) термолюминисценсия

D) гигролюминисценсия

E) ксеролюминисценсия

*****

Географиялық популяция бұл:

A)& экологиялық популяцияның жиынтығы

B) элементарлық популяция бөлігі

C) берілген популяцияның барлық дара бөліктері

D) репродуктивті дара бөлігі

E) перерепродуктивті дара бөлігі

*****

Қандай жағдайда дара өзінен күштілеріне бағына отырып, әлсіздеуіне, екіншісі үшіншісіне, үшіншісі төртіншісіне басымдылық білдіреді:

A)& сызықтық

B) үшбұрыштық

C) диспотиялық

D) сопақша

E) домалақ

*****

Бір түрдің басқа түрлермен қоректену қатынасы:

A) форикалық

B) топикалық

C)& трофикалық

D) фабрикалық

E) абиотикалық

*****

Берілген қоректік байланыста қай тізбек редуцент болып табылады: қара бидай – шегіртке – торғай – бактерия:

A) қара бидай

B) шегіртке

C) торғай

D)& бактерия

E) шегіртке мен қара бидай

*****

Берілген қоректік байланыста қай тізбек продуцент болып табылады: қара бидай – шегіртке – торғай – бактерия

A)& қара бидай

B) шегіртке

C) торғай

D) бактерия

E) шегіртке мен қара бидай

*****

Тең жоғарғы құрылымды бөліктерде биоценоздың таралуы аталады:

A) көлденең таралуы

B) молшылық

C)& белдеулілік

D) жиілік

E) тұрақтылық

*****

Экожүйеде қоректік (трофикалық) тізбек қандай бағытта жүзеге асырылады:

A) консументтер – редуценттер - продуценттер

B) продуценттер – редуценттер – консументтер

C)& продуценттер – консументтер – редуценттер

D) редуценттер – консументтер – продуценттер

E) редуценттер – продуценттер – консументтер

*****

Бір түрдің тіршілік ортасының екінші түрдің тіршілік әрекетінің нәтижесінен физикалық немесе химиялық өзгеруі:

A) физикалақ байланыс

B) жыртқыштық байланыс

C) трофикалақ байланыс

D) фабрикалық байланыс

E)& топикалық байланыс

*****

Бір түрдің таралуына екіші түрдің қатысуын қалай атаймыз:

A) физикалақ байланыс

B)& форикалық байланыс

C) трофикалақ байланыс

D) фабрикалық байланыс

E) топикалық байланыс

*****

Популяциядағы әлі көбейе алмайтын дараларды құрайды:

A)& пререпродуктивті даралар

B) пострепродуктивті даралар

C) ререпродуктивті даралар

D) репродуктивті даралар

E) субрепродуктивті даралар

*****

Экология жеке өз алдында ғылым ретінде қалыптасу кезеңі:

A) XIX ғасырдың басында

B) XIX ғасырдың ортасында

C) XIX ғасырдың аяғында

D)&XX ғасырдың басында

E) XX ғасырдың аяғында

*****

«Түрлердің шығу тегі немесе табиғи сұрыпталу» еңбегінің авторы:

A) К.Ф.Рулье

B) Э.Геккель

C) Ю.Либих

D)&Ч.Дарвин

E) В.И.Вернадский

*****

Мына ғалым зоологияда экологиялық бағытты қалыптастырды:

A)&К.Ф.Рулье

B) Э.Геккель

C) Ю.Либих

D) Ч.Дарвин

E) В.И.Вернадский

*****

Жер шары деңгейіндегі экологиялық мәселелерді зерттейтін ғылым саласы:

A) инженерлік экология

B) геоэкология

C)&ғаламдық экология

D) өнеркәсіптік экология

E) әлеуметтік экология.

*****

Аутэкология зерттейді:

A) популяцияны

B) бірлестіктерді

C)&дарақтарды

D) фитоценоздарды

E) зооценоздарды

*****

Демэкология зерттейді:

A)&популяцияны

B) бірлестіктерді

C) особьтарды

D) фитоценоздарды

E) зооценоздарды

*****

Суық сүйгіш ағзаларды атаңыз:

A)&креофилдер

B) гигрофилдер

C) термофилдер

D) ксерофилдер

E) психрофилдер

*****

Судың қалың қабатында белсенді қозғалып жүзетін су организмдерінің тобы:

A) планктон

B) нейстон

C)&нектон

D) бентос

E) перифитон

*****

Су түбін мекен етуші ағзалар тобы:

A) планктон

B) плейстон

C) нектон

D)&бентос

E) пелагос

*****

Орта ылғалдылығы жоғары жерлерде тіршілік ететін өсімдік топтары:

A) мезофиттер

B) ксерофиттер

C)&гигрофиттер

D) суккуленттер

E) гидатофиттер

*****

Құрғақ жерлерде тіршілік ететіп, бойына ылғалдылық жинамайтын өсімдік топтары:

A) мезофиттер

B)&склерофиттер

C) гидрофиттер

D) суккуленттер

E) гигрофиттер

*****

Африка - бұл:

A) микроэкожүйелер

B) мезоэкожүйелер

C)& макроэкожүйелер

D) ғаламдық экожүйе

E) биосфера

*****

Геоксендерге қандай дарақтар жатады:

A)& топырақты уақытша мекен ретінде пайдаланатындар

B) топырақта үнемі тіршілік ететіндер

C) өмірінің бір кезеңінде топырақта тіршілік ететіндер

D) тіршілік циклының бір бөлігін су бетінде, екінші бөлігін су астында өткізушілер

E) су қабатын мекендейтіндер

*****

Плейстонға қандай дарақтар жатады:

A) ауа ағыны мен бәсең тасымалданушылар

B) топырақта тұрақты мекен етушілер

C) су қабатын мекендейтіндер және онда белсенді орын ауыстыруға қабілетсіздер

D)& денесінің бір бөлігі су бетінде, ал екінші бөлігі суда кездесетіндер

E) су қабатын мекендейтіндер және онда активті орын ауыстыруға қабілеттілер

*****

Көшетхананы мына жүйелердің қайсысына жатқызуға болады:

A)& микроэкожүйе

B) мезоэкожүйе

C) макроэкожүйе

D) ғаламдық экожүйе

E) биосфералық экожүйе

*****

Коацерваттарды тірі организмдерге жатқызбаймыз, өйткені:

A) оларда қоректену үрдісі жоқ

B) бойы жоқ

C)& өзін-өзі қалыптастыруға қабілетсіз

D) зәр шығару процесінің жоқтығы

E) қозғалысқа қабілеттілігі

*****

Геобионттарға жататын дарақтар:

A) топырақты уақытша пана ретінде мекендейтіндер

B)& топырақта тұрақты тіршілік ететіндер

C) тіршілік циклының бір бөлігін топырақта өткізетіндер

D) тіршілік циклының бір бөлігін су бетінде қалғанын су астында өткізетіндер

E) су қабатын мекендеушілер

*****

Эукариоттарға жатады:

A) ядроға дейінгілер

B) автотрофтылар

C) гетеротрофтылар

D)& нағыз ядролылар

E) фототрофтылар

*****

Геофилдерге қандай дарақтар жатады:

A) топырақты уақытша пана ретінде мекендейтіндер

B) топырақта тұрақты тіршілік ететіндер

C)& өмірінің бір кезеңінде топырақта тіршілік ететіндер

D) тіршілік циклының бір бөлігін су бетінде қалғанын су астында өткізетіндер

E) су қабатын мекендеушілер

*****

Жерде тіршіліктің пайда болуының II-ші кезеңі анықталады:

A) неорганикалық қосылыстардан органикалық заттың синтезделуімен

B) неорганикалық заттың органикалық заттан синтезделуімен

C) көбею процессінің пайда болуымен

D) ДНҚ және РНҚ синтезімен

E)& коацерваттардың пайда болуымен

*****

Жерде тіршіліктің пайда болуының ІІІ-ші кезеңі анықталады:

A) бейорганикалық заттардан органикалық заттың биологиялық емес синтезімен

B) органикалықтан органикалық емес заттар биологиялық емес синтезбен

C) коацерват түзілуімен

D)& көбею үрдісінің пайда болуымен

E) коацерват бұзылуыменен

*****

Биоценотикалық орта құралады:

A) өлі табиғат құраушыларынан

B)& тірі табиғат құраушыларынан

C) өлі және тірі табиғат құраушыларынан

D) биотоптан

E) биомнан

*****

Биоценоз орналасқан орта:

A)&биотоп

B) ареал

C) биом

D) популяция

E) қауым

*****

Күн сәулесінің энергиясын пайдалана отырып, көмір қышқыл газы мен судан органикалық заттарды түзетін өздігінен қоректенуші организмдер:

A) бірінші ретті тұтынушылар (консументтер)

B)&өндірушілер (продуценттер)

C) ыдыратушылар (редуценттер)

D) екінші ретті тұтынушылар

E) паразиттер

*****

Бактериялар мен саңырауқұлақтар көбінесе:

A)&ыдыратушылар

B) өндірушілер

C) бірінші ретті тұтынушылар

D) екінші ретті тұтынушы

E) фотофильдер

*****

Шөп қоректі жануарлар трофтық деңгейдің мына тобына жатады:

A)&бірінші ретті тұтынушылар

B) екінші ретті тұтынушылар

C) ыдыратушылар

D) өндірушілер

E) автотрофтар.

*****

Өнеркәсіптегі шу, дыбыстар экологиялық факторлардың мына түріне жатады:

A) абиотикалық факторға

B) биотикалық факторға

C)&антропогендік факторға

D) абиотикалық және биотикалық факторға

E) абиотикалық және антропогендік факторға жатады

*****

Либих заңын көрсетіңіз:

A) төзімділік шегі экологиялық минимум мен максимумның арасындағы айырмашылыққа тең

B)&организмнің төзімділігі оның экологиялық қажеттілік тізбегіндегі ең әлсіз тобымен айқындалады

C) мөлшері кіші организмдер кеңістікте тығыз орналасқандықтан, олардың мөлшері кішірейген сайын белгілі кеңістікке шаққандағы биомассасы көбейе түседі

D) кіші организмдердің биомассасы үлкен организмдерден кем болады

E) организмнің төзімділігін сол ортадағы күшті топ анықтайды

*****

Атмосфераның озон қабаты тіршілік үшін маңызды қызмет атқарады, себебі:

A) жер жылуын сақтап тұрады

B)&ультракүлгін сәулелердің әсерінен сақтаушы шымылдық қызмет атқарады

C) жауын-шашынның пайда болуына әсер етеді

D) ластаушы заттарды ыдыратады

E) атмосфера құрамындағы газдардың тұрақтылығы қамтамасыз етеді

*****

Атмосферада көмірқышқыл газы, күйе және басқа да қатты бөлшектердің жиналуынан пайда болатын «парниктік эффект» мынадай өзгеріске әкеледі:

A) жер бетінде орташа температурада жоғарылап, климат жақсарады

B) атмосфера күңгірттеп, Жер шары суытады

C)&температураның жоғарылауынан, биосферада тіршілікке қолайсыз өзгерістер туады

D) биосферада өзгеріс тумайды

E) озон қабаты нашарлайды.

*****

Кейбір саңырауқұлақтардың белгілі-бір түрлі ағаштың тамырын ғана талғап өсетін, өзара қарым-қатынастың түрі не деп аталады:

A) паразиттік

B) комменсализм

C)&симбиоз

D) антогонизм

E) аменсализм.

*****

Табиғи қауымдастықта жыртқыштардың ролі:

A) жемтіктердің популяциясын жояды

B) жемтік популяциясының өсуіне ықпал етеді

C) популяциядағы жануарлардың төлдеп, тууына ықпал етеді

D) жемтік популяциясы санына әсер етпейді

E)&жемтіктердің санын реттеп, оны сауықтырады.

*****

Биоценоз түсінігіне анықтама беріңіз.

A) тіршілік пен қоршаған ортаның жиынтығы

B)&берілген аумақтағы әртүрлі популяциялардың жиынтығы

C) экожүйелердің барлық бөлшектерін байланыстыратын физикалық және химиялық белгілердің ағымдары

D) түрлердің кеңістікте орналасу бойынша жиынтығы

E) бірге тіршілік ететін және өзара байланысқан ағзалар топтары.

*****

Популяция түсінігіне анықтама беріңіз.

A) бірге тіршілік ететін ағзалар жүйесі

B)&бір түрге жататын даралар жиынтығы

C) атмосфераның төменгі бөлігінің жиынтығы

D) тірі ағзалардың кез-келген жүйесі

E) гидросфера және атмосфераның жоғарғы қабаттарының жиынтығы.

*****

Экожүйеге анықтама беріңіз.

A) бір түрге жататынөзара әсерлесуші ағзалардың кеңістік шегінде бірге тірішілік ететін жиынтығы

B) бір түрге жататын даралар жиынтығы

C) атмосфераның төменгі қабатындағы тіршілік жүйесі

D)&қоршаған орта мен тірі ағзалардың кез-келген жүйесі

E) әртүрлі тірі ағзалардың жиынтығы.

*****

Бірінші трофтық деңгейге жататын ағзаларды атаңыз.

A) шөпқоректілер және шөпқоректілермен қоректенетін жыртқыштар

B) жыртқыштар

C)&өсімдіктер

D) өсімдіктер мен шөпқоректілер

E) сапрофиттер.

*****

Популяцияның экологиялық тығыздығына анықтама беріңіз.

A) кеңістік бірлігіндегі популяция көлемі

B)&аудан немесе көлем бірлігіндегі даралардың орташа саны

C) уақыт аралығындағы даралардың орташа саны

D) уақыт бірлігіндегі популяцияның өсімі

E) даралардың жалпы саны.

*****

Экологиялық қуыс түсінігіне толық анықтама беріңіз.

A) ағзалар мекен ететін кеңістік

B) бірлестіктегі түрлердің іс-әрекеті

C) қоршаған орта жағдайына даралардың бейімделуі

D)&кеңістікте түрдің қатынасы мен оның бірлестіктегі алатын орны

E) бірлестікте даралардың өзара қарым-қатынасы.

*****

Атмосфералық ауаның жеткіліктігімен ерекшеленетін тіршілік ортасы:

A) топырақ ортасы

B) су ортасы

C)&жер беті-әуе ортасы

D) ағзалық орта

E) экологиялық орта.

*****

Аэробионттар мекендейтін тіршілік ортасын көрсетіңіз:

A) топырақ ортасы

B) су ортасы

C) антропогенді орта

D) ағзалық орта

E)&жербеті-әуе ортасы.

*****

Ылғалдылығы орташа жерлерде тіршілік ететін өсімдік топтары аталады:

A)&мезофиттер

B) ксерофиттер

C) гигрофиттер

D) суккуленттер

E) гидатофиттер

*****

Ылғал сүйгіш өсімдіктер топтары:

A) ксерофитдер

B) мезофиттер

C)&гигрофиттер

D) гидрофиттер

E) гидатофиттер

*****

Өлі органикалық заттармен қоректенетін және оларды бейорганикалық заттарға айналдыратын ағзалар:

A) продуценттер

B) консументтер

C)&редуценттер

D) автотрофтар

E) симбионттар

*****

Шағын аймақтық климат аталады:

A)& микроклимат

B) макроклимат

C) мезоклимат

D) рельеф

E) экоклимат

*****

Жануарлар бірлестігі:

A) фитоценоз

B)&зооценоз

C) биогеоценоз

D) агроценоз

E) экожүйе

*****

Өсімдіктер қауымдастығы:

A)&фитоценоз

B) зооценоз

C) биогеоценоз

D) агроценоз

E) экожүйе

*****

Әртүрлі улы заттардың ортаға түсуі:

A)&химиялық ластану

B) биологиялық ластану

C) физикалық ластану

D) биохимиялық ластану

E) физикалық және биологиялық ластану.

*****

Судың ауру тудырушы микроорганизмдермен ластануын көрсетіңіз:

A) химиялық ластану

B)&биологиялық ластану

C) физикалық ластану

D) физикалық және химиялық ластану

E) техногендік ластану.

*****

Судың жылумен немесе радиоактивті заттармен ластануын көрсетіңіз:

A) химиялық ластану

B) биологиялық ластану

C) антропогендік ластану

D)&физикалық және химиялық ластану

E) гидрологиялық ластану.

*****

Орта факторының аз диапазоны шегінде тіршілік ететін ағзаларды атаңыз.

A) эврибионтты

B)&стенобионтты

C) гидробионтты

D) педабионтты

E) планктон.

*****

Фактор мәнінің кең диапазон шегіне бейімделген ағзаны атаңыз:

A)&эврибионт

B) стенобионт

C) гидробионт

D) бентос

E) планктон.

*****

Атмосферадағы «Озон тесігінің» пайда болуының негізгі себебі:

A) көмір қышқыл газы (СО₂) концентрациясының жоғарылауы

B) азот қостотығының (NO₂) жоғарылауы

C)&фтор және хлор концентрацияларының жоғарылауы

D) азот және көміртегі қосылыстары концентрацияларының жоғарылауы

E) аммиак (NH₃) концентрациясының жоғарылауы.

*****

Экологиялық факторлардың қолайлы аймағын көрсетіңіз:

A) пессимум

B)&оптимум

C) минимум

D) максимум

E) төзімділік аймағы.

*****

Ағзаларға экологиялық фактордың жағымсыз әсер ететін аймағын көрсетіңіз:

A)&пессимум

B) оптимум

C) минимум

D) максимум

E) экстримум.

*****

Су ортасын мекен етушілердің жалпы аталуы:

A) планктон

B)&гидробионт

C) эврибионт

D) гигрофит

E) гидрофит.

*****

Судың бетінде еркін жүзетін ағзаларды атаңыз.

A) гидробионт

B)&планктон

C) нейстон

D) нектон

E) плейстон.

*****

Иесін мекен ететін ағзаларды атаңыз:

A) педабионт

B) гидробионт

C)&эндобионт

D) аэробионт

E) эдафобионт.

*****

Озон қабаты атмосфераның қай қабатында орнасласқан:

A) термосфера

B) мезосфера

C)&стратосфера

D) трапосфера

E) экосфера

*****

ЖИТС, Н1N1 вирустары тудыратын ластанудың түрі:

A) жылулық

B) химиялық

C)&биологиялық

D) физикалық

E) антропогендік

*****

Екі организмнің бірі екіншісіз тіршілік ете алмайтын міндетті экологиялық қатынас:

A) комменсализм

B)&мутуализм

C) протокооперация

D) нейтрализм

E) аменсализм

*****

Өсу екпіні дегеніміз:

A) туу мен өлу сандарының айырмашылығы

B) популяциядағы барлық жан иелерінің ең жоғарғы мөлшерде көбеюі

C)&белгілі уақыттағы орташа өсімнің мөлшері

D) популяциядағы барлық жан иелерінің ең төменгі мөлшерде көбеюі

E) ең жоғарғы және ең төменгі мөлшерде көбею

*****

Популяцияның мекендейтін аумағы:

A) биотоп

B)&ареал

C) кеңістік

D) биом

E) экотоп

*****

Биологиялық жағынан алғанда ұйымдасқан түрде пайдалы іс-әрекет жасау тұрғысынан жануарлардың уақытша бірігіп жиналуы:

A)&үйір

B) жанұя

C) табын

D) қауым

E) даралану

*****

Өзара байланысқан әр түрге жататын организмдерден құралған табиғи күрделі жүйе:

A) экосистема

B) биотоп

C)&биоценоз

D) биосфера

E) биогеоценоз

*****

Екі түрдің өзара қатынасында, әрқайсысы бір-біріне кері әсерін тигізетін экологиялық қатынастың түрі:

A) нейтрализм

B) мутуалаизм

C) комменсализм

D) аменсализм

E)&бәсекелестік

*****

Биотикалық фактор дегеніміз:

A) өлі табиғаттың факторлары

B) тірі және өлі табиғаттың кешенді факторлары

C) сыртқы ортаның физикалық факторлары

D)&тірі организмдердің бір-біріне тигізетін әсерлердің жиынтығы

E) жанды организмдердің бір-біріне тигізетін әсерлері және физикалық факторларының жиынтығы

*****

Саны азайып бара жатқан популяцияларда үлес саны көп даралар:

A) пререпродуктивті

B) репродуктивті

C)&пострепродуктивті

D) постэмбрионалды

E) эмбрионалды

*****

Төмендегі жануарлар тобының бірінің сандық өзгерістері тұрақты болады:

A)&ірі сүтқоректілер

B) көпшілік омыртқалы жануарлар

C) шегірткелер

D) құстар

E) насекомдар

*****

Өзара қарым-қатынастағы екі түрдің бір жерде қатар тіршілік етуі бұлардың біреуіне қарсы әсерін тигізіп, ал екіншісі үшін ешбір әсер көрсетпейтін болса, бұл қатынас:

A) комменсализм

B) мутуалаизм

C)&аменсализм

D) бәсекелестік

E) нейтрализм

*****

Популяцияның санын сақтау үшін табиғи бөгеттер (тау, өзен т. б.) арқылы ареалдарды бөлудің маңызын көрсетіңіз:

A)&оң, пайдалы әсер тигізеді

B) кері әсерін тигізеді

C) еш әсерін тигізбейді

D) кейде әсер етпейді, кейде кері әсер етеді

E) кейде оң, кейде кері әсер етеді

*****

Бір орманда мекен ететін Ақ қоян мен Сұр қоян құрайды:

A) бір түрдің бір популяциясын

B) бір түрдің екі популяциясын

C)&екі түрдің екі популяциясын

D) екі түрдің бір популяциясын

E) екі биоценоздың екі популяциясын.

*****

Популяция даралары алып жатқан аумақ аталады:

A)&ареал

B) биотоп

C) аудан

D) биом

E) экотоп.

*****

Қорғаныш қызметін атқаратын Жердің осы ауа қабатында орналасқан:

A) мезосфера

B) тропосфера

C) термосфера

D) атмосфера

E)&стратосфера

*****

Ғылымға «Биосфера» терминін енгізген ғалым:

A) В.И.Вернадский

B)&Э.Зюсс

C) В.Н.Сукачев

D) Г.Ф.Морозов

E) Э.Геккель

*****

Қазақстандағы қорық саны:

A)&10

B) 9

C) 8

D) 7

E) 6

*****

Тіршіліктен туыдайтын заттар қалай аталады B.И.Вернадский бойынша:

A) жанама заттар

B) биокостық заттар

C) тірі заттар

D)&биогенді заттар

E) белдеулік

*****

Құрылу барсында тірі және тірі емес процестер қатынасатын зат аталады:

A) косты зат

B)& биокосты заттар

C) биогенді зат

D) тірі зат

E) биосфералық зат

*****

Құрылу барысында тірі емес процестер қатынасатын зат аталады:

A)&косты зат

B) биокосты заттар

C) биогенді зат

D) тірі зат

E) биосфералық зат

*****

В. И. Вернадскийдің ноосфераға берген анықтамасы:

A)&ақыл-ой сферасы

B) Жердің ауа қабаты

C) азотты қабат

D) литосфера мен гидросфераның жиынтығы

E) Жер қабаттарының бірі

*****

Мына газ концентрациясының жоғарылауы «Жылу эффектісін» тудырады:

A) күкірт қостотығы (SO₂)

B)&көмір қышқыл газы (СО₂)

C) аммиак (NH₃)

D) хлор (СОI)

E) күкірттісутек (Н₂S)

*****

Жел эрозиясының түрлерін атаңыз:

A) мелиорация және дефляция

B) рекультивация және мелиорация

C) аэрация және дефляция

D) дефляция және дауыл

E)& дефляция және шаңды-дауыл

*****Қалпына келмейтін табиғи ресурстарға жатады:

A) топырақ құнарлығы

B) өсімдік пен жануарлар

C) орман ресурстары

D)&минералдық шикізаттар

E) күн энергиясы

*****

«Қышқылдық жауынның» негізгі себебі:

A) климаттың өзгеруі

B) көмірқышқыл газының көбеюі

C) ауадағы озонның молаюы

D)&ауаға күкірт қос тотығы мен азот тотықтарының таралуы

E) ауада шаң тозаңдардың молаюы

*****

Адамда әртүрлі ауру тудыратын, табиғи ортаның тірі организмдермен ластануы аталады:

A) радиоактивтік ластану

B)&биологиялық ластану

C) химиялық ластану

D) шу дыбыстарымен ластану

E) иондаушы сәулелермен ластану

*****

Топырақ құнарлылығы анықталады:

A) минералдық заттардың мөлшерімен

B)&қара шіріктің (гумус) құрамымен

C) тірі организмдердің санымен

D) судың құрамымен

E) саңылаулардың болуымен

*****

Ақсу-Жабағылы қорығы құрылды:

A) 1976 жылы

B) 1960 жылы

C) 1956 жылы

D) 1938 жылы

E)&1926 жылы

*****

Қорғалжын қорығы құрылды:

A) 1960 жылы

B)&1968 жылы

C) 1970 жылы

D) 1974 жылы

E) 1926 жылы

*****

Үстірт қорығы құрылды:

A) 1960 жылы

B) 1968 жылы

C) 1970 жылы

D)&1984 жылы

E) 1926 жылы.

*****

Барсакелмес қорығы құрылды:

A) 1969 жылы

B) 1960 жылы

C) 1950 жылы

D) 1949 жылы

E)&1939 жылы.

*****

Наурызым қорығы құрылды:

A) 1950 жылы

B) 1948 жылы

C) 1940 жылы

D)&1934 жылы

E) 1938 жылы

*****

Гидросферадағы тіршілік шегі мына тереңдікті құрайды:

A)&11-11,2 км

B) 8-9 км

C) 5-9 км

D) 3-5 км

E) 2-3 км

*****

Сыртқы ортадан ағзаға және керісінше ішкі ортаға мына айналым үздіксіз жүреді:

A) трофтық тізбек

B)&биогеохимиялық айналым

C) биохимиялық айналым

D) геологиялық айналым

E) биологиялық айналым.

*****

Су ортасын ластаушылардың ағзаларға көбірек зиян келтіретінін көрсетіңіз:

A) топырақтардың өзен және көл суларымен шайылуы

B) газды түтінді қалдықтар

C) ауыл шаруашылық өнімдерінің төгілуі

D)&зиянды ағызынды сулардың түсуі

E) мал шаруашылық өнімдері.

*****

Арал теңізі су деңгейінің төмендеуі негізгі себебі:

A) сол аймақта климаттын құрағақтануы

B) су тұздылығының жоғарылауы

C)&Амудария және Сырдариядан келетін су көлемінің азаюы

D) шөлдену

E) биоалуандылықтың азаюы.

*****

Топырақ қасиеттері мен құнарлылығының нашарлауы аталады:

A) топырақ рекультивациясы

B)&топырақ деградациясы

C) топырақ дегазациясы

D) топырақ денитрификациясы

E) топырақ дезактивикациясы.

*****

Автокөлік жолдарына жақын жатқан топырақта жиналатын металл:

A) сынап

B) мыс

C)&қорғасын

D) қалайы

E) кадмий.

*****

Топырақтың екінші қайтара тұздануының негізгі себебі:

A) қарқынды мал өрістету

B) судың жетіспеушілігі

C) жер асты су деңгейінің төмендеуі

D) су булануының төмендеуі

E)&артық жер суару.

*****

Бұзылған жерлерді қалпына келтіру үрдісі:

A) мелиорация

B)&рекультивация

C) дефляция

D) дегредация

E) демеркуризация.

*****

Қандай шаралар топырақты жел эрозиясынан сақтайды:

A) аудара жырту

B) топырақты көп қайтара өңдеу

C)&топырақ бетінде өсімдік қалдықтарын сақтау арқылы өңдеу

D) өсімдік қалдықтарын жою

E) минералды тыңайтқыштарды ендіру.

*****

Қоршаған орта ластануының жағдайын анықтау үшін өсімдіктерді қолдану үрдісі:

A) мониторинг

B)&биоиндикация

C) сертификация

D) рекультивация

E) стандартизация.

*****

Жер, су, орман, минералды ресурстар осы классификация бойынша анықталады:

A) қолдануға байланысты

B) адам әрекеттері

C)& табиғаттың тікелей және жанама компоненттеріне байланысты

D) континенттер бойынша

E) биосфераның компоненттері бойынша

*****

Бұзылған жерлерді түбегейлі жақсартуды атаймыз:

A) эрозия

B) дефляция

C) минерализация

D)& мелиорация

E) рекультивация

*****

Организмдердің бір бірлестіктерінің белгілі кезектілікпен басқаларымен алмасу процесі аталады:

A) рекреация

B) мелиорация

C)& сукцессия

D) популяция

E) дефляция

*****

Биосферадағы кіші зат айналымын атаңыз:

A)& биогеохимиялық

B) биофизикалық

C) геохимиялық

D) геофизикалық

E) химиялық

*****

Қалпына келмейтін ресурстарға жатады:

A) орман ресурстары

B) жануарлар әлемі

C)&қазба байлықтары

D) жел энергиясы

E) күн энергиясы

*****

Қалпына келетін табиғи ресурстарға жатады:

A) минералдар

B)&жануарлар мен өсімдіктер әлемі

C) мұнай және мұнай өнімдері

D) жел энергиясы

E) күн энергиясы

*****

Жартылай қалпына келетін табиғи ресурстарды көрсетіңіз:

A)&орман ресурстары, топырақ

B) жануарлар мен өсімдіктер әлемі

C) қазба байлықтары

D) жел энергиясы

E) күн энергиясы

*****

Уытты тұманның лондондық түрі анықтайды:

A) көздің қабынуы

B) мұрын және тамақ қуысының клегейлі қабығының қабынуы

C)& бронхты-өкпе ауруларының асқынуы

D) жүрек-тамыр ауруларының асқыныуы

E) тұмау ауруы

*****

Фотохимиялық тұман «смог» шақырды:

A)& көз, тамақ, мұрын қуыстарының кілегейлі қабатының қабынуы

B) инфаркт

C) инсульт

D) онкологиялық аурулар

E) тамыр аурулары

*****

Атмосфераның ластануында қандай шаралар қолданады:

A) фильтрлер, зарарсыздандыру

B) қайнаған сулар, оның тұнуы

C) тұнбаларда тұнуы

D) судың ластануында заттардың тітіркенуі

E)& қалдықсыз және аз қалдықсыз технологияны өндірісте қолдану

*****

Атмосфераның ластануында қандай шаралар қолданады:

A) фильтрлер, зарарсыздандыру

B) қайнаған сулар, оның тұнуы

C) тұнбаларда тұнуы

D) судың ластануында заттардың нитрленуі

E)& өндіріс аймағында санитарлы –қорғауды ұйымдастыру

*****

Биосферадағы үлкен зат айналымын атаңыз:

A) геофизикалық

B) биофизикалық

C)& геологиялық

D) биогеохимиялық

E) химиялық

*****

Атмосфераға автокөліктің және өнеркәсіп орындардың жану өнімдері ретінде көп енетін зиянды газ:

A) күкіртті ангидрид (SO₂)

B)&көміртегі оксиді (СО₂)

C) күкіртсутек (H₂S)

D) фтор қосылыстары

E) азот оксиді (NO, NO₂).

*****

Азот тотықтарының (NO, NO₂ ) атмосфераға түсу көзін атаңыз:

A) көміртекті заттардың жануынан

B) күкіртті кендерді өңдеуде

C)&азот тыңайтқыштарын өндіруде

D) бояу түрлерін дайындауда

E) жасанды талшық өндірісінде.

*****

Энергия алудың экологиялық жолы:

A) атом-электр станциясы

B) жылу элктр станциясы

C)& гидроэлектростанциясы

D) жанар-май қолдану

E) шымтезек жағу

*****

Жер бетіндегі гидросферадағы тұщы су қорының жалпы көлемі:

A) 1 пайыз

B)& 2 пайыз

C) 3 пайыз

D) 4 пайыз

E) 5 пайыз

*****

Тұщы судың негізгі бөлігі қайда орналасқан:

A) өзендерде

B) теңіздерде

C) мұхиттарда

D)& мұздықта

E) көлде

*****

Неліктен тұщы су жетіспеушілік мәселесі туындады:

A)& халық тұрғындарының жылдам өсуі және олардың қажеттіліктері

B) мұздықтардың еруіне байланысты

C) климаттың жылдам еруіне байланысты

D) қышқыл жаңбырдың түсуіне байланысты

E) озон тесігінің пайда болуынан

*****

Судың сапалығын жақсартудағы негізгі әдістерді атаңыз:

A) су мөлдірлігігің артуы

B) қышқылдану, қорлану, түссіздену

C) зарарсыздандру, азондау, қайнату

D) залалсыздандыру, тұнбалау, фильтрлеу

E)& тұндыру, түссіздендіру, залалсыздандыру

*****

Смогтардың түрлерін анықтаңыз:

A) Лондон-Чикаго типті

B) Лондон және Мадрид типті

C) Лос – Анджелес және Милан типті

D) Лос – Анджелес Мадрид типті

E)&Лос – Анджелес және Лондон типті.

*****

Атмосфералық ауа құрамында азот мөлшері (%):

A)&78,08

B) 101

C) 15

D) 48,2

E) 25,31

*****

Қызыл кітаптағы организмдердің ерешеліктерін атаңыз:

A) анықталмаған, сирек, жойылып кеткен, жойылып бара жатқан

B) азайып бара жатқан, сирек жойылып кеткен, селекциондық

C)& анықталмаған, сирек, жойылып бара жатқан, азайып жатқан

D) сирек, жойылып бара жатқан, жойылып кеткен, қалпына келу

E) қысқартылған, сирек, эндемдк түр

*****

Түрлердің азаюына себеп болады:

A) биосфералық апат

B)& мекен ету орнының бұзылуы, шектен тыс пайдалану

C) систематикадағы жаңа критерилердің пайда болуы

D) экожүйеге байланысыты

E) бір түрдің екінші түрге ауысуы

*****

Патогенді саңырауқұлақтармен күресу үшін пайдаланады:

A)& фунгицидтерді

B) инсектицидтерді

C) пестицидтерді

D) гербицидтерді

E) акарицидтерді

*****

Зиянкес жәндіктермен күресу үшін пайдаланады:

A) фунгицидтерді

B)& инсектицидтерді

C) пестицидтерді

D) гербицидтерді

E) нематоцидтерді

*****

Қазақстанның Жер кодексі мына жылы қабылданды:

A) 1999 жылы

B) 2000 жылы

C) 2001 жылы

D) 2002 жылы

E)&2003 жылы.

*****

Рекреациялық және ғылыми мақсатта құрылған ерекше қорғалатын табиғи аумақтың түрі:

A) қорық

B)&табиғи ұлттық саябақ

C) қорғалым

D) табиғат ескерткіштері

E) ботаникалық бақ.

*****

В. Шелфордтың ғылымға енгізген экологиялық заңы:

A) минимум заңы

B)&толеранттылық заңы

C) тіршілік жағдайының тең мәнділік заңы

D) биоалуандылықтың көптүрлілік заңы

E) массаның сақталу заңы.

*****

Қоршаған ортаны шумен ластануының негізгі көзіне жататыны:

A) құрылыс

B) гидроэлектростанция

C) метрополитен

D) электрді тарату желісі

E)&автокөлік.

*****

Адам денсаулығына және оның ұрпағына зиянды әсер етпейтін топырақ, ауа немесе су ортасын ластаушыларының мөлшерінің дұрыс аталуы:

A) максимальды бірреттік шекті рұқсат етілген концентрация (ШРК м. б.)

B) орташа тәуліктік шекті рұқсат етілген концентрация (ШРК о. т.)

C)&зиянды заттардың шекті рұқсат етілген концентрациясы (ШРК)

D) шекті рұқсат етілген экологиялық жүктеме (ШРЭЖ)

E) шекті антропогендік жүктеме (ШАЖ).

*****

Озон бұзушы заттар:

A) азот пен күкірт тотықтары

B) көмірқышқыл газы мен метан

C)&фреондар

D) автокөліктерден бөлінетін газдары

E) иондандырушы сәулелер

*****

Қалдық сулар иісін жою процесі:

A) сорбция

B) кристаллизация

C) коагуляция

D) флотация

E)& дезодорация

*****

Павлодар облысы территориясында орналасқан мемлекеттік ұлттық саябақ:

A) Алтын-Емел

B) Іле-Алатау

C)&Баянауыл

D) Көкшетау

E) Ақсу-Жабағылы

*****

Экологиялық қуыс түсінігін ғылымға енгізген:

A) Геккель

B) Сукачев

C) Зюсс

D) Вернадский

E)&Элтон

*****

Ақмола облысында орналасқан мемлекеттік ұлттық табиғи саябақ:

A) Алтын-Емел

B) Іле-Алатау

C) Баянауыл

D)&Көкшетау

E) Ақсу-Жабағылы.

*****

Адамдардың демалуы үшін арналған аймақ:

A)&рекреациялық аймақ

B) село типі аймақ

C) өндірістік аймақ

D) орманды аймақ

E) антропогендік аймақ

*****

Урбанизация процесінің көрінісі:

A) ауыл және ауыл тұрғындары халқының өсуі мен дамуы

B) ауыл және ауыл тұрғындары халқы санының азаюы

C)&қала тұрғындарының көбеюі және қалалардың өсуі мен дамуы

D) қала тұрғындар санының азаюы

E) қоғам дамуында қала мәнінің төмендеуі

*****

Суды ластаушылар:

A) аэрополлютанттар

B)&гидрополлютанттар

C) детергенттар

D) пестицидтер

E) планктондар

*****

Суды көпшілік жағдайда ластаушы заттар:

A) детергенттер

B) пестицидтер

C)&мұнай және мұнай өнімдері

D) радиоактивті заттар

E) сілтілер

*****

Экологиялық мәселелерді шешу бойынша қоршаған ортаны қорғаудың БҰҰ бағдарламасы:

A)&ЮНЕП

B) ТҚХО

C) ЮНЕСКО

D) ДДСҰ (ВОЗ)

E) ГРИНПИС

*****

Экожүйенің мына компоненттері ыдыратушылар болып табылады:

A) кенелер

B) кесірткелер

C) түлкі

D) массалар

E)&бактериялар

*****

Марқакөл қорығының құрылған жылы:

A) 1990 жылы

B) 1988 жылы

C) 1986 жылы

D) 1980 жылы

E)&1976 жылы

*****

Биосфера туралы ілімді қалыптастырған атақты биогеохимик ғалым:

A) Морозов

B) Зюсс

C)&Вернадский

D) Сукачев

E) Геккель

*****

Адамдардың саналы іс-әрекеттері негізгі анықтаушы фактор болып табылатын биосфераның даму сатысы:

A) техносфера

B) антропосфера

C)&ноосфера

D) мезосфера

E) тропосфера

*****

Семей қаласында бірінші атомдық жарылыс болды:

A) 1939 жылы

B) 1943 жылы

C) 1947 жылы

D)&1949 жылы

E) 1950 жылы

*****

Семей полигоны осы қозғалыстан кейін жабылды:

A) «Жасыл ел»

B) ЭКОМ

C) Ұлы Ертіс

D)&Невада-Семей

E) Жетісу

*****

Уытты тұман (смог) көбіне қалыптасады:

A) орман үстінде

B) Антарктидада

C) таулардың үстінде

D)&қалалардың үстінде

E) ауылдық елді мекендерде

*****

Қалпына келмейтінтін табиғи ресурстарға жатады:

A) топырақ құнары

B) өсімдік пен жануарлар

C) орман ресурстары

D)&минералдық шикізаттар

E) күн энергиясы

*****

Биосферадағы негізгі қозғалыстарды қамтамасыз ететін маңызды үрдіс:

A) биосфера құрлымының сансыз көп түрлілігі

B) жоғарғы дәрежеде реттеліп ұйымдасқаны

C)&атомдардың биогенді өрісі

D) өзін-өзі реттейтін механизмнің болуы

E) өзін-өзі тазартуға қабілеттілігі

*****

Табиғи экожүйенің тұрақтылығы мына құбылысқа байланысты:

A) өсімдіктердің жоғарғы өнімділігіне

B) органикалық заттардың мөлшеріне

C)&түрлердің әртүрлілігіне

D) микроорганизмдер қызметінің қарқындылығына

E) жыртқыш пен жемтіктің болуы.

*****

Канцерогенді заттар дегеніміз:

A) сана-сезімді бұзатын заттар

B)&рак ауруына шалдықтыратын заттар

C) созылмалы улануды тудыратын заттар

D) жұқпалы ауруларды тудыратын заттар

E) аллергиялық ауруларды қоздыратын заттар

*****

Стратосфера қабатында орналасқан озон қабатының қалыңдығы:

A) 10-12 мм

B) 8-10 мм

C) 6-8 мм

D) 4-6 мм

E)& 2-4 мм

*****

Мына организмдер көп жағдайда эдификаторлар болып табылады:

A) микроорганизмдер

B)&өсімдіктер

C) шөпқоректі жануарлар

D) жыртқыш жануарлар

E) паразиттер

*****

Көлемі 10 млн. км² болатын озон тесігі алғаш рет осы жерден анықталған:

A) Шығыс Европа

B) Солтүстік Азия

C)&Антарктида

D) Ресей

E) Солтүстік Америка

*****

Мына өңір экологиялық апат аймағына жатады:

A) Каспий теңізі аймағы

B) Балхаш аймағы

C) Ертіс өзен бассейні

D)&Арал теңізі аймағы

E) Зайсан көлі

*****

Шөлдену процесін тудыратын антропогендік факторды атаңыз:

A) біріңғай мал бағу

B)&қарқынды мал өрістету

C) тыңайтқыш ендіру

D) қарды көп тоқтату

E) біріңғай шөп шабу

*****

Қазақстанның осы аумақтары шөлденуге ұшыраған:

A) Ертіс маңы

B)&Арал маңы

C) Қазақтың ұсақ шоқылары

D) Шығыс Қазақстан

E) Солтүстік Қазақстан.

*****

Зауыт бөлмелері мен зертханалардағы дыбыстың шекті мөлшердегі деңгейі:

A) 100 дБ

B)&70 дБ

C) 10 дБ

D) 50 дБ

E) 30 дБ.

*****

Бұзылған жерлерде өсімдіктер жамылғысын құру әрекеті:

A) техникалық рекультивация

B) құрылыстық рекультивация

C) алдын-ала жасалатын рекультивация

D)&биологиялық рекультивация

E) дайындық рекультивация

*****

Қоршаған орта объектісінің осы түрі халықаралық деңгейде қорғалады:

A) топырақ қабаты

B) жер қойнауы

C) су көздері

D)&атмосфералық ауа

E) жабайы жануарлар

*****

Өсімдіктерді отырғызу арқылы жерлерді жақсарту бойынша іс-шаралар аталады:

A)& фитомелиорация

B) эвтрофикация

C) сукцессия

D) мелиорация

E) орманды мелиорация

*****

Ағынды суларды анаэробты бактериялардың көмегімен биологиялық тазартуға арналған құрылғы:

A) аэротенк

B) кяриз

C) бакштаг

D) аэрофлокула

E)& метантенк

*****

Гидропоника – дегеніміз:

A) Жануарларды тек сумен қоректендіру тәсілі.

B) Энергия алу үшін суды қолдану.

C)&Өсімдіктерді ертінділерде өсіру тәсілі.

D) Астық өнімдерінің жоғары сапасын алудың жалғыз жолы.

E) Суару үшін суды пайдалану

*****

Бүкіл гидросферадағы су айналымының белсенділігі құрайды (жыл):

A) 30 жыл.

Дата добавления: 2015-12-08