І бөлім. Байланыс кабель желісінің жобалауы бойынша оптикалық кабельдің таңдауы және жалпы ережесі.

Мазмұны

І бөлім. Байланыс кабель желісінің жобалауы бойынша оптикалық кабельдің таңдауы және жалпы ережесі.

ІІ бөлім. Берілген елді мекеннің орналасуын ескере отырып желінің топологиясын анықтау.

IІІ бөлім. ТОБЖ трассасын таңдау.

ІV бөлім. Байланыстыру ұйымының сұлбасын көрсету.

V бөлім. Техникалық есептеулер.

VІ бөлім. Таңдалған трассаға байланысты ТОБЖ құрылысы(кабельді төсеу).

VІІ бөлім. Техникалық қауіпсіздік ережесі.

VIII бөлім. Қолданылған әдебиеттер.

Кіріспе

Қалалық байланыс желілерінде оптикалық кабель көп қолдануда. Себебі оптикалы-талшықты кабель арқылы байланыс ғылыми-техникалық прогресстің негізгі бағытының бірі болып табылады. Оптикалық кабельдер мен жүйелер тек қалалық және қалааралық байланысты ұйымдастырып қана қоймай, сонымен қатар кабельді телевидения, видеотелефония, радиотарату, есептеуіш техникада, корпоративті желілердің технологиялық байланысында қолданылады.

Оптикалық-талшықты байланысты қолдану арқылы ақпараттарды тарату көлемі, кең таралған спутникті байланыс, радиорелейлі байланыспен салыстырғанда тез өсті, яғни оптикалық-талшықты тарату жүйесі жіберу жолағы кең болады.

Байланыстың оптикалық кабель мен жүйесін дамытудың негізгі факторы болып оптикалы квантты генератордың-лазердің пайда болуы себепші болды. Лазер сөзі Light Amplification by Emission of Radiation сөзінің бастапқы әріптерінен құралып, индуцирленген сәуле көмегімен сәулені күшейту деген мағынаны білдіреді. Лазерлі жүйелер толқынның оптикалы диапазонында жұмыс істейді. Егер мәліметтерді тарату кабельмен жүргізілсе-мегагерцті жиілік, ал толқын тасығышта-гигагерц, онда лазерлік жүйелер үшін көрінетін және инфрақызыл жолақты оптикалық толқын диапазоны (жүздеген терагерц) қолданылады.

Тарихына үңілсек бірінші әртүрлі қоспалы жарықтасығыш пайда болып, оның өшуі 1000 дб/км құрады, сосын 20 дб/км өшуі бар талшықты жарықтасығыштар пайда болды (1970 ж). Бұл жарықтасығыштың жүрекшесі сыну коэффициентін жоғарылату үшін титан қосылған кварцты қолданды, ал сырты таза кварцпен қапталған. Келесі ұрпақ жарықтасығыштардың өшуі 4 дб/км дейін төмендеді (1974г.), ал 1979 жылдары сипаттаммасы жақсарған, толқын ұзындығы 1,55мкм тең жарықтасығыштар (өшуі 0,2 дб/км тең) пайда болды.

Сандық тарату жүйелерін PDH негізінде енгізу XX-ғасырдың 70-ші жылдары басталды. Бағыттаушы орта негізінде метал өткізгішті кабельдер қолданды. Сандық тарату жүйелерін SDH негізінде енгізу өткен ғасырдың 90-шы жылдарында сигналдардың оптикалық тарату техникасы мен технологиясы дамыған кезде пайда болды.

PDH және SDH жүйелерінің қолдану ортасын келесі әдіспен анықтауға болады. SDH жүйелерінде көп магистральді желіні, зоналық желі аумақтарын экономикасы дамыған аумақтарды магистральді желіге сонымен қатар қалалық желілерді дөңгелек құрылымды ұйымдастыруы қарапайым болуында. Осы уақытта PDH жүйелерін SDH желілеріне қолжетім кезінде және магистралді желілерге, SDH желілерінің жіберу мүмкіншілігі аз болғанда қолданылады.

Негізінен қазіргі уақытта оптикалық-талшықты кабельдер көптеген елдерде өндірілуде және қолданыста.

І бөлім. Байланыс кабель желісінің жобалауы бойынша оптикалық кабельдің таңдауы және жалпы ережесі.

Оптикалық кабельдің конструкциясы

Әртүрлі елдерде қолданылатын оптикалық кабельдердің типтік конструкциясының сипаттамасын қарастырсақ. Дүниежүзінде қолданылатын және жасалатын кабельдердің конструкциясының үш тобын қарастыруға болады: концентрлі қозғалмалы орамды кабель, жүрекшесі фигуралы кабель, лента түрлі жалпақ кабель.

Бірінші топтағы кабельдер әрбір қозғалмалы ке

лесімен салыстырғанда алты талшыққа артық болады, мысалы 7, 13, 16 талшық. Қозғалмалы кабельді талшық полиэтиленнен жасалған трубканың ішінде бос орналасады.

Екінші топтағы кабель ортасында фигуралы пластмассалық жүрекшенің орналасады. Мұндай құрылым өзінде 4, 6, 8, 10 талшықты орналастыруға болады.

Ленталы кабель оптикалық – талшық енін жалпақ пластмассалы ленталар қатарынан тұрады. Көбінесе лентада 12 талшық орналасады, ал лента саны 6, 8, 12 құрайды.

Жалпақ түрлі 12 мм диаметрлі оптикалық кабель телефон желісін қосу кезінде және қалааралық байланыстың желісін ұйымдастырғанда қолданылады. Кабель ені 3.56 мм, 12 оптикалық талшықтан тұратын лентадан құралады. Перифериі бойынша кабельдер пластмассалы қабықша және болаттық армиялы сымдардан орналасқан. ОК – гі лента саны 12 дейін болады.

Бірмодалы талшық жүргізілетін есептеулер “Siemens” өңдірісінің: A – DF(ZN)2Y кабель типін таңдаймыз. Кез-келген толқын ұзындығына материалды және толқынды дисперсияның толық компенсациясын алуға болады. Бұл кабель негізігі сипаттамалары келтірілген:

1 сурет. A – DF(ZN)2Y кабелінің конструкциясы.

Сыртқы полиэтиленді қабықша

Күш диэлектригі

Ортаңғы шыныпластикті күш элементі

Оптикалық талшық

Гельді компаундоммен толықтырылған орта

Қазақстан Респубикасының магистральді және ішкіаймақ желілерінде “Siemens”(Германия), “Alcatel”(Германия), “Daewoo”(Оңтүстік Корея) сияқты әртүрлі фирмалардың талшықты-оптикалық кабельдері қолданылады. Қазақстан Респубикасының бірінші желілерінде A – DF(ZN)2Y5x4E, A-DF(ZN)(SR)2Y, A-DB2Y1x18E, A – DSF(L)(ZN)2Y5x4E типті кабельдер қолданылады. Қабықшамен салыстырғандағы өте жоғары сыну коэффициентімен талшықты-оптикалық кабель өзекшесі кремний оксиді (SiO₂) мен германий оксидінің (GeO₂) қосындысынан тұрады. Кабельдің қабықшасын бүркеу үшін кремний оксидін қолданады. Буферлік құбыр деп аталатын оптикалық модульде талшық орналасады. Кабель өзекшені құру үшін оптикалық модульмен (буферлік құбырлар) толтыру элементтер реверсивті есілу әдістеріне сәйкес армирацияланған пластмассалық ортаның элементтерінің айналымына есіледі. Бұл алдын-ала есептелген айналу саны анықталғаннан кейін кері бағытта есілген бағыттың өзгеруін білдіред. Буферлік құбырды парафин негізіндегі құраммен толтырады. Негізгі қаптау үшін UV акрилат қолданылады. Бұл екі қабаттан тұрады: ішкі қабат екіншісіне қарағанда жұмсақ болады. Бұл шыны талшық микроиілуден және абразивті шығын кезіндегі шығындардан қорғайды.

1.1 сурет Оптикалық кабель.

1 кесте.

Өшуі
1310 нм	<0,4 /0,34дБ/км
1350 нм	<= 0,8 дБ/км
Өткізу жолағының ені
850 нм	>=400 МГц/км
1300 нм	>=800 МГц/км

Қазақстан Республикасының табиғатты және географиялық ерекшелігін ескере отырып, байланыс магистральді желісінде қолданылатын оптикалық кабельдер типін таңдау орындалады. Басында қорғау үшін: сыртқы көздерден, электромагниттік нысанынан, найзағай әсерінен, кабельдегі коррозия әсерінен, бірінші желідегі алғашқы желіде талшықты-оптикалық кабельдер қолданылады, ол құралманы металдан құралмайды. Кабельді төсеу үлкен диаметрдегі полиэтиленді құбырларда болады. Бұл оптикалық кабельдердің жарамсыздығына келгенде минимальді шығынмен ауыстыруға мүмкіндік береді. Бұдан басқа полиэтиленді құбырларды кеміргіштерден жақсы қорғалуы болып табылады.

Оптикалық кабельдің типін таңдаған кезде оның құны ерекше орын алады. Қолданылатын кабель типтің құралмасында түсті металдар жоқ, осыдан олар арзан болады.

Казақстанның магистралінде қолданылатын оптикалық кабельдер жеңіл және жіңішке, оларды қосымша күшсіз үлкен қашықтықтарда төсеуге болады. Дабылдағы оптикалық кабельдер құрылыстық ұзындығы – 4 км, қосылғыш муфтының санының азаюына әкеледі, нәтижесінде – қабілеттігі соммарлы өшудің төмендеуі.

ТАЕ құрылысындағы қолданылатын “Siemens AG” фирмасының A – DF(ZN)2Y 5x4E9/125 маркалы оптикалық талшықты сыртқы кабель құралмасы суретте көрсетілген. Қолданылатын кабель халықаралық АМТС қосу үшін арналған, жеткізудің ерекше техникалық шарттарына сәйкес дайындалады. Кабель қорғаулы полиэтилен құбырларында үлкен емес кабель төсеу үшін қарастырылған.

ІІ бөлім. Берілген елді мекеннің орналасуын ескере отырып желінің топологиясын анықтау.

SDH желілерінің топологиясын қарастырғанда, іс жүзінде бар стандартты топологиялар жиынтығын аламыз. Біздің жобада "нүкте-нүкте" топологиясы қолданылады. Екі А және В тараптарын байланыстыратын желі сегменті немесе "нүкте-нүкте" топологиясы SDH желісінің базалық топологиясының ең қарапайым мысалы болып табылады (2 сурет). Бұл топология кабельдермен қосылған 2 терминалды мультиплексордан тұрады. Топология жоғарғы жылдамдықты магистральдік арналар арқылы көп ағынды мәліметтерді беру үшін кеңінен қолданылады. Бұл топология резервтеусіз және 100 пайыз резервтеу сұлбасы түрінде іске асырылады. Негізгі және резервті агрегаттық арналар пайдаланады. Негізгі арнаның істен шығуы кезінде желі 10 милисекунд санаулы уақытта резервке ауысады.

2 сурет - ТМ қолдану арқылы жүзеге асқан «нүкте- нүкте» топологиясы

ІІІ бөлім. ТОБЖ трассасын таңдау.

Бәрінен бұрын, жол арнажолын таңдау, араларында байланыс қамтамасыз етілуге тиіс байланыс орындарының орналасуымен анықталады. Әдетте арнажолдардың бірнеше варианттары қарастырылады және техника – экономикалық салыстыру негізінде ең ыңғайлысы (оптималдысы) таңдап алынады.

Арнажолды таңдай алғанда қамтамасыз ету керек:

- арна жолдың ең қысқа ұзындығы;

- құрылыстың бағасын (нарқын) күрделендіретін және өсіретін кедергілердің (өзендер, карьерлер, жүргін жолдар және басқа кедергілер) ең аз саны;

- құрылысты салғанда механизацияны максималды қолдану;

- эксплуатациялық қызмет көрсетудегі ең жақсы қолайлықты (жайлылықты) жасау;

- күшті токтар қондырғылары мен атмосфералық электренуден қорғануды жүзеге асыруда ең аз шығындар;

Осы талаптарға байланысты автомобильдік жолдар боймен кабельді жүргізуге қолайлы деп табылды. Осы арқылы кабель жүргізілетін жерлерге тән қызмет көрсетілетін регенерациялық орындарға (НРП) техникалық персоналдық келіп-кету жолдары қамтамасыз етіледі де, байланыс желісі істен шыққанда жолдағы бұзылысты оперативті жөндеу мүмкіндігі бар.

Арнажол жүргізілетін жол үстінде елді мекендердің болуы қызмет көрсетілмейтін мүмкіндігін және бұрыннан істеп тұрған телекоммуникация бөлімдерін пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Бұл өз кезегінде құрылыс жұмыстары көлемін магистрал құрылысына шығындардың азаюына әкеледі. 2– суретте Семей және Өскемен елді мекені арасында автожол мен жобаланатын арнажол сұлбасы көрсетілген.

Семей

Шульбинск

Шемонаиха

Өскемен

Ертіс өзені

70 км

90 км

110 км

3.1 сурет.

Жалпы трасса ұзындығы-270 км, 100 сандық ағындар.

Қызмет көрсететін пункттер саны -3.

Семей- Шульбинск	70 км
Шульбинск- Шемонайха	90 км
Шемонайха- Өскемен	110 км

ТОБЖ трассаларын төсеу.

Трасса сипаттамасы	Өлшем бірліктері
1. Трассаның жалпы ұзындығы - шоссе жолдарын бойлай	270 км.
2. Трасса бойындағы жер: - Ашық	+
3. Кабельді төсеудің тәсілдері: - Кабель төсегішпен	+
4. Өткелдердің саны: - Автожол арқылы - Көпір(Шульбинск- Шемонайха аралығында)	+ +
5. Қызмет көрсететін пункттер саны

Каналдарды тармақтарға бөлу:

Семей- Өскемен трассасы бойынша 3000 каналдарды тармақтарға бөлгеніміз келесідей түрде көрсетілген:

Каналдардың тармақтар арасындағы үлестiрiлу кестесi

1.1 кесте

Каналдар саны	Қолданылуы	Қызмет көрсету саласы
Семей – Шульбинск 900 канал	Телефония- 350 Интернет- 350 Даму- 200	Шүлбі – Шығыс Қазақстан облысы Семей қалалық әкімдігі аумағындағы кент, округ орталығы. Семей қаласынан шығысқа қарай 70 км жерде, Шүлбі бөгені жағалауында орналасқан. Тұрғыны 10 мың адам. Іргесі 1978 ж. Шүлбі СЭС-і салынуына байланысты қаланған. Кентте СЭС-ке қызмет көрсететін кәсіпорындар (AES “Шүлбі СЭС” ЖШС-і, Ертіс-гидроқұрылыс” АҚ) мен мекемелер орналасқан.
Шульбинск- Шемонайха 950 канал	Телефония- 350 Интернет- 350 Даму – 250	Шемонайха ауданы 1928 жылы ұйымдастырылған. ШҚО солтүстігінде орналасқан. Ауданда жалпы саны 50 мың адам тұрады. Шемонайха қаласы әкімшілік орталығы болып табылады. Жалпы қалада 20 мың адам тұрады. “Мыс химия комбинаты”, “Ертіс сирекжер компания”, “Казниобий- ИХМЗ” сирек кездесетін металдар шығаратын завод, 37 жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, сондай- ақ 32 мектеп, 5 балабақша, 2 колледж, 2 өнеркәсіптік- техникалық мектеп бар, 3 аурухана, 5 емхана бар.
Шемонайха- Өскемен 1150 канал	Телефония-450 Интернет- 450 Даму – 250	Өскемен ШҚО- дағы өнеркәсіп, мәдениет және әкімшілдік орталықтардың бірі. Қала негізі 1720 жылы қаланған. Қала халқы 320 мың адам құрайды. Өнеркәсіптері: АҚ “Үлбі металлургия заводы”, “Қазмырыш” ҰҚ, “Өскемен титан- магний” АҚ, “Шығысмаш заводы” ААҚ, “Азия- Авто” АҚ, “Өскемен арматура” АҚ, “Өскемен конденсатор заводы” АҚ. Қала аумағында: 63 мектеп,14 жоғары оқу орны, 11 колледж, 7 кәсіби- техникалық мектеп, 29 мәдениет мекемелері бар.

Семей- Өскементрассасының картасы.

2/1

1/1

ІV бөлім. Байланыстыру ұйымының сұлбасын көрсету

l_py= 68 км

L_ОРП= 270км

ОРП-1

ОРП-2

Семей

Өскемен

Семей

Шульбинск

Шемонайха

Қызмет етілмейтін пунктер санын анықтау формуласы:

N_ОРП= , мұндағыL_ОРП қызмет етілетін пунктер арасындағы қашықтық.

N_ОРП = , қызмет етілмейтін пунктер саны- 4 тең.

V бөлім.Техникалық есептеулер.

5.1 Сандық ағынның жылдамдығы

Сандық ағынның жылдамдығы 2,048 Мбит/сек. құрайды. Берілген сандық ағынның саны бойынша біз сандық ағынның жылдамдығын есептейміз мына формула бойынша:

Sтр= 2,048*100=204,8 Мбит/сек.

S_к ≥ Sтр*К_р

S_к ≥204,8 *1.5=307.2 Мбит/сек

К_р- желі дамуындағы коэффициент қоры

Алынған қорытынды бойынша сандық ағынның жылдамдыңы үшін біз STM4 мультиплексорын таңдаймыз,оның номиналды жылдамдығы 622,080 Мбит/сек құрайды.

STM4 мультиплексорының негізгі сипаттамалары 1,2 кестеде көрсетілген.

Тарату жүйесінің негізгі техникалық сипаттамалары

1.2 кесте

Көрсеткіш атаулары	Мультиплексор STM1	Мультиплексор STM4	Мультиплексор STM 16
1.Номиналды жылдамдық, Мбит/с	155.520	622.080	2488.320
2.Қоректену кернеуі,В	40.5-75	48-72	40-75
3.Тұтынылатын қуат, Вт	70-160		48-60
4.Кiретiн ағындардың жылдамдығы, Мбит/с	2.048	2.048
5.Ағындардың жалпы саны
6.Линейный код	HDB3	NRZ	NRZ
7.Толқын ұзындықтарының диапазоны,нм	1285-1330		1530-1560
8.Оптикалық сигналдың қуат берілуінің деңгейі,дБм	-4	-4	-3
9.Минималды қуатты қабылдау деңгейі,дБм	-40	-36	-31
10. Энергетикалық потенциал ВОСП Э, дб

5.2Өткізу қабілеттілігі

Өткізу қабілеттілігі келесі формула бойынша анықталады.

W= =0,01257

-оптикалық талшықтың қорытындылау дисперсиясы

τ²=τ²_mod+τ²_chr=0²+42,4²=√1797,76=42,4 пс/км.

τ_mod - модааралық дисперсия (1,3 кесте бойынша 0-ге тең)

τ_chr- хроматикалық дисперсия

τ_chr(λ)=D(λ)*Δλ =17,5*2=35 пс/км.

1.3 кестесі бойынша D(λ) =21,2, Δλ =2нм

Оптикалық сигналдардың дисперсиясы әртүрлі оптоталшықтардағы.

1.3 кесте

ОТ түрі	Толқын ұз,	,пс/км.	D(ℷ), пс/(нм*км)	Қорытындылау өткізу жолағы,МГц*км.
нм
MMF 50/125			99,6
		19,2
MMF 62.5/125			106,7
		4,2
		17,3
SF 8/125			<1,8	>120000
		17,5
DSF 8/125			21,2
		<1,7	>120000

5.3 Регенерациялық бөлiмшенiң жобалық ұзындығын есептеуi.

Ол келесі формула бойынша есептеледі:

= * + n_нс* а_нс+ +

=6*0,3+65*0.02+1+5=9,1

=1дБ

= 5 дБ

- ажырағыш жалғасулардың саны- 6

- ажырағыш жалғасулардың жоғалтуы- 0,3дБ.

n_нс- ажырамайтын жалғасулар- 65 тең.

Семей-Шульбинск аралығында:

Шульбинск- Шемонайха аралығында:

Шемонайха- Өскемен аралығында:

n_нс= 16.5+21.5+26.5= 65

а_нс- ажырамайтын жалғасулардың жоғалтуы- 0,02 дБ

α- оптикалық талшықтың өшу коэффициенті- 0,4 дБ

Регенерациялық бөлімшенің ұзындығын есептеу формуласы келесіде көрсетілген:

Э_п - * - n_нс* а_нс- -

α

58 км

Талшықты- оптикалық байланыс желісінің энергетикалық потенциалының саны келесі формулада:

Э_п=(Р_пер-Р_пр) =32

Оптикалық талшық трактісінің рұқсат етілген өшуінің формуласы арқылы регенерациялық бөлімшенің ұзындығын табуға болады:

а_доп=Э_п-а_٤=22,9 дБ

= =58 км

= 95*10^-6 км

l_py

5.4 Жүйедегі қуаттың толық қорын есептеу.

П= Р_пер-а_вх-а_вых-Р_пр

STM4 үшін, 1,1- кестеден алынған мәндер:

Р_пер= -4 дБ.

Р_пр= -36 дБ.

1 кесте бойынша өшу коэффициенті:

а_вх = 0.4 дБ/км.

а_вых = 0.34 дБ/км.

П= -4-0,4-0,34-(-36)= 31,26

5.5 Энергетикалық қорды есептеу

П=31.26

=9,1

31,26-9,1 0

22,16 0

5.6 Қате мүмкіндігі

Р_ош =р^'*l_py

Р_ош =1,67*10^-10*58=96,86*10^-10

- линиялық тракттың 1 км үшін қате мүмкіндігі: 1,67*10^-10

Регенерациялық бөлімше үшін қате мүмкіндігі мынаған тең: 96.86*10^-10

5.7 Шапшаңдылық жүйесін анықтау

β-сызықты сигнал сипаттамасын санаушы коэффициент

код NRZ β үшін- 0,7

қалған кодтар үшін- 0,35

шапшаңдылық жүйе жіберілетін сигнал мен ақпаратты жіберу жылдамдығының сипаттамасына байланысты анықталады, оның формуласы:

=

β 0,7Мб, ал STM4 жылдамдығы-622,080 Мбит/сек.

= = 11*10^-3.

5.9 Оптикалық кабельдің металдық элементтермен бұзылулардың ықтимал санын және найзағайдың түсулерін есептеу.

= n

n - найзағайдың қауіпті түсулерiнің саны- 0,5

L- бөлімше ұзындығы

= n = 0.5 =1,35

Семей-Өскемен трассасы үшін найзағайдың түсулерінің ықтимал саны 1,35 рет жылына.

Кабель төсегіш.

a) барабанның бекiткiшi

b) барабан тежедi

c) бағдарлаушы роликтер

d) Көтергiш тетiк

e) дiрiлдеткiш

f) Роликтi квадрант

g) соқаның жүзi

h) кабелдiң қалауын секция

I) кабел немесе тұрба

j) қорғайтын өткiзгiш

k) Сигналдық лента

m) амортизациялайтын элементтер

Жобаланатын учаскеде құмды және сарытопырақты жерлер көп кездеседі. Арнажолда ІІІ категориялы топырақ басым түседі.

Жер астына кабельді салу әдістері арнажолда салу шарттарына байланысты кезектесіп өзгеріп отыруы керек. Кабель қолмен де, сондай-ақ механизацияланған қондырғылар көмегімен де сәйкесті тереңдіктерде салынуы мүмкін:

- таулы – тасты топырақты бөліктерде 0,6 м;

- үймелі, құмды және ұсақ тасты (тау етегі) топырақтарда 1,2 м;

- құмдауыт және сарытопырақты топырақтарда 1,25м;

- егіндік және суландырылатын жерлерде 1,5 м-ге дейін;

- аса тығыз топырақта, сондай-ақ кеуіп қалған өзен арналары мен су жайылым кететін жыралар қиылысу жерлерінде 1,2м.

Кабельді салуды, оптикалық тестер немесе рефлектометр көмегімен оптикалы – талшықты кабельдегі өшуді өлшеу нәтижелері бойынша орындалатын тұрақты оптикалық бақылаумен орындау ұсынылады. Оптикалық кабельдің (ОК) құрылыстық ұзындығын тұрақты оптикалық бақылауда қамтамасыз ету үшін, кабельдің барабан бетінде бекітілген жоғарғы (А) және төменгі (Б) шеттерін босатып, оларды тарқатып оптикалық талшықтардағы шлефті пісіріп – балқытуға дайындайды.

Асфальтталған шосселік жолдар арқылы өтпелер эксплуатациялаушы ұйымдардың келісіміне сәйкес тесу әдісімен орындалады. Сондай-ақ теміржол және шосселік жолдармен, өнімді өткізгіш турбалармен және де басқа коммуникациялармен қиылысу жерлерінде ОК полиэтилен немесе пластмасса турбалар ішіне енгізіледі, олар жабық (горизонталь тесумен, қысыммен өткізумен, бұрғылаумен) немесе ашық әдіспен өткізіліп салынады.

Үйлер тұрған учаскелерде (қала жағдайында) асбестоцементтік турбалардан тұратын телефондық канализация іші арқылы жүргізіп салу қажет.

Толықсулы өзенді қиып өту жүктеулері болатын («гравий+цемент»-ті қатар) ішінде брондалған кабелі бар полиэтилен турбалар арқылы орындалады, және оның өзен түбінде сәйкесті тереңдікте болады (2,5 м-ден кем емес), екі тармақтан тұрады, жоғары тармақ көпір үстімен жүргізіледі.

ОК-ді салу кешенді механизацияланған арнайы машиналар және жалпы құрылыстық арнаулы бар механизмдермен (тракторлар, бульдозерлер, эксковаторлар және т.б.) іске асырылады, сондай-ақ кабельді жүргізіп салуға арналған механизмдермен (кабельді салушылар, күштік шығырлар, топырақты тегістегіштер және т.б.). Жерлі мекен жағдайы техниканы пайдалануға мүмкіндік бермеген кезде кабельді жүргізіп салу кабельдің барлық құрылыстық ұзындығын қолмен көтеру арқылы жүргізіледі де, кабель траншея бойына жатқызылып, сосын оны ішіне түсіндіріледі.

Біз пайдаланатын кабельдің құрылыстық ұзындығы 4 км, бұл дегеніміз әрбір 4000 м сайын оптикалық кабельді қосылыс, тармақталу немесе тарап бөліну жерлерінде қорғау үшін муфталарды пайдаланып бір-біріне қосып біріктіреміз (монтаж жасаймыз). UCАО-4-9 типті пластмассалық муфталарды қолданамыз. Осы әмбебап муфтаның негізгі бөліктері: ұзақ уақытты тұрақтылығы бар полипропиленді сополимерден жасалған корпус; ұзақ уақытты иілгіштігі бар селикор негізіндегі тотықтануға шыдамды герметизациялайтын элементтен тұратын – тығыздау жүйесі; және кабельдің қабаттарын механикалық біріктіруге арналған, іште орналасқан металл рамка мен кабель ұзындықтарын біріктірудің тарақтары бар кассеталарды орнатуға арналған пластмасса рамкалар.

Кабельді салуды, оптикалық тестер немесе рефлектометр көмегімен оптикалы – талшықты кабельдегі өшуді өлшеу нәтижелері бойынша орындалатын тұрақты оптикалық бақылаумен орындау ұсынылады. Оптикалық кабельдің (ОК) құрылыстық ұзындығын тұрақты оптикалық бақылауда қамтамасыз ету үшін, кабельдің барабан бетінде бекітілген жоғарғы (А) және төменгі (Б) шеттерін босатып, оларды тарқатып оптикалық талшықтардағы шлефті пісіріп – балқытуға дайындайды.

Асфальтталған шосселік жолдар арқылы өтпелер эксплуатациялаушы ұйымдардың келісіміне сәйкес тесу әдісімен орындалады. Сондай-ақ теміржол және шосселік жолдармен, өнімді өткізгіш турбалармен және де басқа коммуникациялармен қиылысу жерлерінде ОК полиэтилен немесе пластмасса турбалар ішіне енгізіледі, олар жабық (горизонталь тесумен, қысыммен өткізумен, бұрғылаумен) немесе ашық әдіспен өткізіліп салынады.

Үйлер тұрған учаскелерде (қала жағдайында) асбестоцементтік турбалардан тұратын телефондық канализация іші арқылы жүргізіп салу қажет.

Толықсулы өзенді қиып өту жүктеулері болатын («гравий+цемент»-ті қатар) ішінде брондалған кабелі бар полиэтилен турбалар арқылы орындалады, және оның өзен түбінде сәйкесті тереңдікте болады (2,5 м-ден кем емес), екі тармақтан тұрады, жоғары тармақ көпір үстімен жүргізіледі.

Техникалық қауіпсіздік ережесі.

Техникалык кауіпсіздік шараларын келесі кауіпті жұмыстарда катаң түрде сақталу керек:

а) қызметкерлерді электрлік ток ұру;

б) өрт қауіпсіздігі, әртүрлі материалдардың балқып кетуі;

в) ғимарат ішіне байланыс құралдарына қауіпті инженерлік коммуникацияны (электро тарату байланыс сымдарына, құбырларға антеннанға) жүргізу.

Қауіпті аймақтарда жұмыс жүргізу алдында, міндетті түрде техникалық қауіпсіздік ережесімен таныстыру өткізіледі. Жиі кездесетін қауіпті факторларға келесі факторлар жатады:

- денсаулық үшін зиянды метеорологиялық факторлар;

- өндірістік шаңдар;

- жеткіліксіз жарықтандыру;

- өндірістік шуылдар;

Көбінесе зиянды факторлар кәсіби ауруға шалдықтырады.

Қорытынды

Курстық жұмыста Семей-Өскемен аймағын қамтитын байланыс желісінің жалпы көрінісі туралы жазылған. «SIEMENS AG» өндірісінің 522 Мбит/с тарату жылдамдығымен STM- 1 тарату жүйесі таңдалынды. Қызмет етілетін пунктер Семей- Шульбинск, Шульбинск- Шемонайха, Шемонайха- Өскемен аралығын қамтыды. Есептеу негізінде аралас дисперсиясымен бірге бірмодты талшықты сәулежолымен талшықты-оптикалық кабель таңдалынған. Орналасқан пункттердегі таңдалып алынған трассасына және ТОБЖ-не байланысты ОК-дің түрі, құрылысы және таңдалған кабельдің фирмасы және оның маркасы анықталды.

Төменде көрсетілгендей мынадай қажетті тексеріс жұмыстары жүргізілді:

- ОК-дегі өткізу аймағы саналды:

- ТОК-дің суммарлы жоғалту мәні анықталды;

- Таңдалынған трассадағы ТОБЖ-нің тұрақтылығы, өткізу қабілеттілігі, жүйедегі қуаттың толық қоры, энергетикалық қоры, қате мүмкіндігі және шапшаң қызмет көрсету әсері есептеліп анықталды.

Қолданылған әдебиеттер:

1. Слепов Р.Л. «Современные технологии цифровых оптоволоконных сетей связи»

2. Гроднев И.И. Волоконно-оптические линии свзяи. - М. Радио и связь, 1990

3. И.И. Гроднев. Линейные сооружения связи: Учебник для техикумов –Москва 1987.

4. Волоконная оптика. Теория и практика: Девид Бейли, Эдвин Райт — Санкт-Петербург, КУДИЦ-Пресс, 2008 г.- 320 с.

5. Волоконно-оптическая техника. Современное состояние и новые перспективы: Под редакцией С. А. Дмитриева, Н. Н. Слепов — Санкт-Петербург, Техносфера, 2010 г.- 608 с.

6. Волоконно-оптические линии передачи. Методы и средства измерений параметров: Н. И. Горлов, И. В. Богачков — Москва, Радиотехника, 2009 г.- 192 с.

7. Волоконно-оптические системы связи: Р. Фриман — Москва, Техносфера, 2007 г.- 514 с.

8. Оптические свойства лакокрасочных покрытий: М. М. Гуревич, Э. Ф. Ицко, М. М. Середенко — Москва, Профессия, 2010 г.- 220 с.

9. Оптоэлектронные приборы и устройства. Учебное пособие: Ю. А. Быстров — Санкт-Петербург, РадиоСофт, 2001 г.- 256 с.

10. http://old.ruslan-com.ru/SDH/sma16.html

---

Дата добавления: 2015-09-28