Жұмысты жүргізу барысы.

Пәні бойынша лабораториялық сабақтарға нұсқаулар

Растырған: б.ғ.к., Бержанова Р.Ж.

Лабораториялық сабақ 1 – 2.

Тақырыбы: Түрлі табиғи көздерден таза ашытқы дақылдарын бөліп алу (мейіз, әртүрлі ашытқы түрлері).

Мақсаты: Түрлі табиғи көздерден ашытқылардың жинақтаушы және таза дақылдарын алу.

Жүзім микрофлорасы – жүзімде болатын өсімдік микроағзаларының бірегейлігі.Олардың басым бөлігін бактериялар және зең саңырауқұлақтары, сонымен қатар ашытқыларда кездеседі. Бактариялар Pseudomonas, Micrococcus, Chromobacterm, зең саңырауқұлақтары - Penicillium, Aspergillus, Botrytis және т.б. шарап ашытқылары Saccharomyces vini жүзімде аз мөлшерде болады немесе мүлдем кездеспейді. Жүзім микрофлорасының сандық және сапалық құрамы жыл мезгіліне, жүзім сортына, топырақ микрофлорасына, ауа – арайына байланысты әртүрлі болуы мүмкін. Микроағзалардың көп мөлшері піскен әсіресе зақымданғанжемісте көп болады. Жүзімге микрофлора шаң арқылы топырақтан, жаңбыр шашырауынан түседі. Жүзім және жүзім өнімдерінде табиғи микрофларасында пайдалы және зиянды ашытқы топтары кенздеседі. Sacharomyces тобының шынайы шарап ашытқылары шарап өнеркәсібі үшін бағалы. Пайдалы ашытқылар – шарап суслосын сапасы жақсы шарапқа айналдыратын ашытқылар. Оған Saccharomyces vini және Saccharomyces oviformis түрлерінің ашытқылары кіреді. Олардан селекция жолымен өндіріс үшін қолданылатын ашытқыларды таңдап алады. Табиғатта пайдалы ашытқы көздері сирек кездеседі.

Saccharomyces туысының ашытқылары

Мейіз микрофлорасы – ол көптеген жағдайда шикізат сапасына, жүзім сортына, және мейізді алу технологиясына байланысты. Шикізатты кептіруге дайындай (жуу, сульфатация, бланшировка), күн радиациясы және температура микроорганизм санының азаюына алып келеді. Кептірілген жемістер залалсызданбайды 1г 100 – ден 1000 дейін микроорганизмдер болады. Кептіру барысында ашытқылар және ашытқылар және бактериялардың вегетативті клеткалары қырылады. Кептірілген өнімде бактериялды және зеңді споралар қалады. Егерде олардың дамуына жағдай (ылғал, қанттардың концентрациясы) болмаса, спаралар тыныш күйінде болады. Кептірілген жүзімді сақтау барысында олардың микробтармен 2 – лік зақымдануы болады. Оның деңгейі сақтау жағдайына байланысты Мейіздің зақымдануын ашытқылар тудырады.

Жұмысты жүргізу барысы.

1- саты. Егу үшін Петри табақшаларындағы агарланған орталар қолданылады. Бұл тәсіл белгілі неміс микробиологы Кохпен енгізілген. Тәсілдің негізгі мақсаты зерттелетін материалға микроорганизм концентрациясын бөлу болып табылады.

Зерттелетін материалды сұйылтудың 2 тәсілі бар:

1) қатты коректік орта бетіне «сиретілген егу тәсілі»

2) зерттелетін материалды залалсызданған суға сұйылту және дайын сұйылтуды қатты коректік орта бетіне егу.

Екінші ттәсілді қолданамыз.

1) Агарланған Сабуро ортасы.

2) Зерттелетін материалды залалсызданған суға сұйылту.

Табақшаға 10³ егу жүргізіп, егілген табақшаларды 30⁰С термостатқа орналастырамыз.

Егерде зерттелетін материалдың сұйылтуы дұрыс жасалса, орта бетіне көзбен көруге болатын оқшауланған микроорганизм колониялары түзіледі, бірақта таза культура бөліп алу үшін, колонияны бөлек ортаға бөліп егу керек.

2 – саты. Белгісіз түр микроорганизмдерінің таза культураларын бөліп алып, оның тазалығын тексеру. Таза культуралардың түрлік қасиеттерін анықтау үшін, морфологиялық, культуральды және физиологиялық қасиеттерін зерттеу арқылы анықталады.

Морфологиялық қасиеттерін тірі және бекітілген препараттарды микроскоптау арқылы анықтайды. Морфологиялық қасиеттеріне клетка формасы және мөлшері.

Микроағзалардың культуральды қасиеттерін ортада өсуерекшелігі бойынша анықтайды.

Тығыз коректік ортада колония қасиеттерін сипаттайды: формасы, профиль, жылтырлығы және мөлдірлігі, түсі.

Край (қыры), құрылымы – микроскоптың аз ұлғайтумен зерттейді.

Консистенция (жұмсақ шырышты) бетіне тұзақпен жанау арқылы анықтайды.

Тапсырма:

1. Ашыған тосаптан, жүзімнен (қара және жасыл), мейізден таза ашытқы дақылын бөліп алу.

2. Петри табақшаларындағы колонияларды қарап, оқшауланған колонииялардан препарат жасау.

3. Бөлінген ашытқылардан таза дақылдар алу.

Бақылау сұрақтары:

1. Ашытқылардың негізгі морфологиялық және физиолого – биохимиялық қасиеттерін атаңыз.

2. Ашытқылардың тіршілік ету ортасы

3. Табиғи көздерден ашытқыларды бөліп алу үшін қандай тәсілдер қолданылады?

4. Saccharomyces және Candida туысы ашытқыларының практикалық мәні.

Дата добавления: 2015-10-28