Студопедия
Случайная страница | ТОМ-1 | ТОМ-2 | ТОМ-3
АрхитектураБиологияГеографияДругоеИностранные языки
ИнформатикаИсторияКультураЛитератураМатематика
МедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогика
ПолитикаПравоПрограммированиеПсихологияРелигия
СоциологияСпортСтроительствоФизикаФилософия
ФинансыХимияЭкологияЭкономикаЭлектроника

Геометриалық және толқындық оптика.



Геометриалық және толқындық оптика.

1. Сыну заңы: тығыздығы әртүрлі орталарды бөлетін шекараға түскен сәуле, сынған сәулу ж/е түсу нүктесіне жүргізілген перпендикуляр бір жазықтықта жатады. Сәулелердің түсу бұрышы sinα –ның олардың сыну бұрышы sin β-на қатынасы берілген орта үшін салыстырмалы сыну көрсеткіші д.а.

2. Жарықтың бірінші ортадағы жылдамдығының екінші ортадағы жылдамдығына қатынасы п салыстырмалы сыну көрсеткіші д.а. Абсолют сыну көрсеткіштері п1 ж/е п2 екі ортаның салыстырмалы сыну көрсеткішіп осы п1 ж/е п2 абсолют сыну көрсеткіштердің қатынасына тең.

 

Ортаның вакуумға қатысты сыну көрсеткішін ортаның абсолют сыну көрсеткіші д.а.

3. Егер жарық сәулеі оптикалық тығыздығы жоғары ортадан оптикалық тығыздығы төмен ортаға өткенде, сыну бұрышы β тусу бұрышынан α үлкен болады. Осы жағдайда түсу бұрышының шамасын біртіндеп ұлғайтсақ бұл бұрыш бір шекке жеткенде α = αшек <900 сыну бұрышы 900- қа теңеледі (β =900) де,сыңған сәуле шекара жазыктығы бетімен сырғанай бағытталады. Сыну бұрышының 900 мәніне сәйкес келетін түсу бұрышы шекті бұрыш д.а. Егер түсу бұрышы шекті бұрыш ұлғайса, онда сыеған 1-ші ортаның өзіне таралады да 2-ші ортаға өтпейді, осы құбылыс жарықтың толық ішкі шағылу құбылысы д.а.

4.Сыну бұрышының 900 мәніне сәйкес келетін түсу бұрышы шекті бұрыш д.а.

 

6. Жарықтың оптикалық ж/е геометриялық жол ұзындығы:

 

7. Жарықтану ж/е жарық көзінің ашықтығы:

 

8. Егер дене Ламберт заңы бойыншы жарық шығаратын болса, яғни егер жарықтықбағытқа тәуелді болмаса, онда жарқырау R мен жарықтық И мынадай қатынас арқылы байланысады:

 

 

14. Жарық дисперсиясы – мөлдір заттың оптикалық сыну көрсеткіші п, сол затқа келіп түскен жарықтың толқын ұзындығына ж/е жиілігіне тәуелдігін айтады.

 

15. Егер дисперсияның шамасы толқын ұзындығының кемуіне байланысты артатын болса, онда мұндай дисперсия қалыпты дисперсия д.а.



Егер дисперсияның шамасы толқын ұзындығының кеміген сайын ол да кемісе, онда мұндай дисперсия аномальді дисперсия д.а.

16. Көлденен толқындардың бойлық толқындардан ерекшелігі – олпрдығ поляризациялану қабілеттілігіне, яғни бір жазықтықта өтетін тербелістердің іріктеп алу мұмкіншілігінде. Жарықтың поляризациялау қабілеті бар ж/е ол жарықтың көлденең элетромагниттік толқындар екенін дәлелдейді.

Табиғи жарықтың тербелісінен белгілі бір тербелісті жарықтың бөлініп алынуы – жарықтың поляризациялануы д.а.

17. Жарықтың поляризация құбылысы кейбір мөлдір криталдармен өткізілген тәжірибелерде анықьалады.Криталл өткізетін толқынның электр өрісі кернеулігінің векторы тек қана бір белгілі жазықтықта тербелуі керек. Бұл жазықтық поляризация жазықтығы д.а.

18. Молюс заңы: егер жазық поляризацияланған сәуленің жолына поляризатор орналастырсақ,оны сәуленің таралу бағытына айналдыратын болсақ поляризатордан өткен сәуленің қарқындылығы бұрылу бұрышына тәуелді болады.

 

 

22. Шағылған ж/е сынған сәулелердің поляризациялау дәрежесі сәуленің түсу бұрышына ж/е сыну көрсеткішіне тәуелді болады.

Брюстер заңы:егер түсу бұрышы Брюстер бұрышына тең болса, осы бұрыштың tgαб екінші ортаны бірінші ортамен салыстырғандағы сыну көрсеткішіне тең болады.

 

25. Сәуленің қосарлана сыну кезінде сол сәуленің бірі түскен сәулемен нормаль жазықтықта жатқан жарықтың сыну заңына бағынады.бұл сәуле кәдімгі сәуле д.а. Ал екіншісі бөгде сәуле д.а. Ол:

 

26. Кейбір кристалл арқылы жарық сәулесі өткенде ол екі сәулеге бөлінеді. Оны сәуленін қосарлана сынуы д.а.

27. Жарықтың зат арқылы өту барысында энергияның кемуі жарық жұтылуы д.а. Яғни жарықтың жұтылуы алғашқы қарқынына тәуелді болады. Бұл Бугер заңы арқылы өрнектеледі:

 

 

42. Жарық интерференциясы – жиіліктері бірдей екі н/е одан да көп толқындардың бір нүктеде тоғысқан кезде, бірін-бірі күшейту н/е әлсірету құбылысы.

Интерференцияның макс д/е мин принциптері:

1) егер өзара бір-бірімен бір нүктеде кездескен жол ұзындығы айырымы жарық толқынның ұзындығының тақ санына ие болса, онда ол нүктеде макс жарықтану болады.

2)...... жұп санына ие болса, онда ол нүктеде мин жарықтану болады.

Жиілігі мен аплитудасы тұрақты жарық толқындары монохраматты толқындар д.а.

44. Когорентті толқындар деп тербеліс жиілігі бірдей ж/е тұрақты фазалар айырымы бар толқындарды айтады.

45.Максвелл теңдеулері деп аталатын төрт теңдеуден тұратын жүйе электромагниттікөріс теориясын жасады. Осы теңдеулерде вакуумдағы жылдамдығы υ=3*108 м/с-қа тең, яғни С жарық жылдамдығына тең электромагниттік толқындардың бар болуы. Сонымен бірге, электромагниттік толқындар көлденең толқындар. Теория жүзінде болжағанда электромагниттік толқындар көлденең толқындар,ал олардың жылдамдығы жарық жылдамдығына тең болғандықтан, Маквелл батыл түрде жарық – бұл электромагниттік толқын деген болжам жасады.

47. Егер жұқа мөлдір пленкаға жарық шоғы параллель түссе, оның бір бөлігі пленканың бетінен шағылады, ал қалған бөлігі бұл шекарадан өтеді. Екінші шекарадан жарық тағы да шағылады. Нәтижесінде пленкадан, бірінші ж/е екінші шекарадан шағылысқан екі жарық шоғы таралады. Бұл екі шоқ бір шоқтан бөлініп туындағандықтан, олар өзара когорентті ж/е олардың интерференциясы байқалады.

56. Гюйгенс принципіне сәйкес әрбір тесік жаңа толқындардың көздері болады. Жарық толқындары бұл тесіктерге S1 көзден келгендіктен, S2 ж/е S3 тесіктер – жиіліктері бірдей ж/е тұрақты фазалар айырымы болатын толқындардың көздері. Мұндай толқын көздері когорентті көздер д.а.

57. Гюйгенс-Френель принципі бойыеша жарықтың таралу бағытын анықтауға болады. Тұжырымы: көршілес екі зонадан S нүктесіне келіп жеткен жарық толқындарын жуықтап λ/2 жарты толқын фазасына тең ьолса, көршілес екі зонаның жарық толқындарырының фазалары С нүктесіне қарама-қарсы болғандықтан амплитудалары бірін-бірі әлсіретеді.

59. Жарықтың дифракциясы деп – жарық сәулесінің таралу жолындағы кедергіні айналып өту құбылысы.

60. Френель дифракциясы – егер жарық дифракциясы мен бөгет жарық көзімен экранға жақын болған кезде экранда байқалатын дифракцияны айтамыз.

Фраунгофер дифракциясы – бір санылаудан өткен сәулелер дифракциясын айтамыз.

61. Дифракциялық тор – бірдей өзара параллель орналасқан санылаулар жиынтығы.

63. Дифракциялық тордың периоды: d=1/N0, мұндағы N0 – тордың бірлік ұзындығына келетің саңылау саны.

67. Дифракциялық тордың макс ж/е мин шарты

Квантықоптика

1. Денені қоршаған ортаның температурасынан жоғары температураға қыздырсақ, ол төңірегіне толқын ұзындығы әртүрлі электромагниттік толқын түрінде сәулу /жарық/ шығарады. Бұл жылулық сәулешығарғыштық д.а.

3. Дененің сәуле жұту қабілеті денеге λ-(λ+d λ) интервалмен түскен сәуленің энергиясының қандай бөлігінің жұтылатының көрсетеді.

 

4. Шағылу коэффиценті:

 

 

5. Сәуле шығарудың монохраматты қарқындылығы дененің сәулені жұту қабілетіне қатынасы берілген температура мен берілген толқын ұзындықтары үшін тұрақты шама. бұл тұжырым Кирхгоф заңы делінеді:

 

Олай болса, дене өзі қандай сәуле шығарса, сондай сәулені жұтады н/е керісінше.

6. Кирхгофтың универсал функциясының мәні: тұрақты шама дененің табмғатына байланысты емес, тек толқын ұзындығы мен температураның функциясы.

8. Стефан-Больцман заңы: абсолют қара дене 1 с ішінде шығарған сәулесінің толық энергиясы сол дененің абсолют температурасының төртінші дәрежесіне тура пропорционал.

9. Сәуле шығарудың акс қарқындылығы сай келетін толқын ұзындығы λмакс теператураға Т кері пропорционал. Максимум сәуле шығару температура өскен сайын қысқа толқындарға қарай ығысады. Бұл Виннің 1-ші заңы:

Сәуле шығарудың ең үлкен қарқындылығы дененің абсолют температурасының бесінші дәрежесіне тура пропорционал. Бұл Виннің 2-ші заңы:

 

10.

 

11. Релей-Джинс заңы: петендік сәулелену энергиясының спектральды тығыздығын анықтау үшін еркіндік дәреже бойынша тен таралған энергия туралы классикалық статистиканың теориясын пайдаланған. Яғни қуыстағы тепетендіктік сәулелену тұрғын элнктромагниттік толқындар жүйесінен тұрады деп алған, яғни электромагниттік өрістің классикалық осциляторы деп алынған. Әрбір жеке электромагниттік тербеліске орташа алғанда кТ энергия сәйкес: кТ\2 – осциллятордың магниттік еркіндік дәрежесі мен кТ\2 – осциллятордың электр еркіндік дәрежесі қосындысынан тұрады.

 

 

12. Сыртқы фотоэффект деп түскен сәуленің әсерінен заттан электрондардың бөлініп шыңуы.

13. Ішкі фотоэффект деп шала өткізгіш кристаллдарының ішіндегі электрондардың ж/е кемтіктердің босалу құбылысын айтады.

14. Фотонның жұтылу энергиясы тек бір электронға беріледі. Бұл энергияның бір бөлігі электроннің заттан шығу жұмысына жұмсалады, ал қалған бөлігі кинетикалық энергия түрінде электронға беріледі. Энергияның сақталу заңы бойынша квант энергиясы үшін Эйнштейн теңдеуі:

15. Фотоэффектінің вольт-амперлік сипаттамассы:

16. Металлға түсірілген жарық жиілігін біртіндеп азайтқан кезде фотоэффект байқалмайдын ең аз жиілік νмин әрбір металлға тән. Бұл жиілікті фотоэффектінің қызыл шекарасы д.а.

 

17. Кинетикалық энергия мен кернеу арасындағы байланыс:

 

18.Кернеу U=Uк тең болғанда фото ток ең үлкен шамаға жетеді, бұл токты Ік қанығу тогы д.а. Егер бірлік уақыт ішінде катодтан п электрон алып шықса, қанығу тогы мынаған тең:

 

20. Фотон массасы:

 

21. Фотон энергиясы: W=hw

 

22. Фотон импульсі:p=W|c=hw\c=h\l

 

23. Коптон эффектісі: қысқа толқынды электромагниттік сәулелердің таралуында еркін н/е әлсіз байланысқан электрондардың толқын ұзындығы мына шамаға ұлғаяды:

Электромагнетизм

1. Индуктивтілік – ток жүріп тұрған контурдың төңірегінде пайда болған магнит өрісінің ағыны, ондағы токтың күшіне тура пропорционал.

Электр контурдың магниттік қасиеттерін анықтайтын физикалық шама.

3. Тізбектегі токтың өзгерісі магнит өрісін өзгеріске ұшыратады, яғни магнит өрісінің өзгерісі құйынды электр өрісін тудырады. Нәтижесінде осы тізбекте индукциялық ЭҚК пайда болады. Осы құбылысты өздік индукция құбылысы д.а.

4. Өзара индукциялық құбылыс – қатар орналасқан екі контурдың біреуінде жүріп тұрған токтың шамасы өзгергенде, екінші контурда индукциялық ток пайда болу құбылысын айтады н/е екінші контурда ЭҚК пайда болуы.

7. Трансформатырдың жұмысы электромагниттік индукция құбылысына сүйенеді. Қарапайым трансформатор екі катушкадан ж/е олардан өтетін тұйық өзектен құралады. 1-ші катушкаға айнымалы кернеу берілгенде, онда айнымалы ток пайда болады.айнымалы ток болып өзекте айнымалы магниттік ағын туындайды. Бұл магниттік ағын екі катушкадан өтеді ж/е әрбір катушканың бір орамында бірдей ЭҚК пайда болады.

8. Магнит өрісінің энергиясыныңкөлемдік тығыздығы:

9. Саленойдтың индуктивтілігі:

10. Зат сыртқы магнит өрісінен магниттеледі. Кез-келген материалдық денелердің азды-көпті магниттік қасиеттері болады. Заттың магниттелуін магнит индукциясы сипаттайды.

11. Электронның орбитальді магнит моменті:

12. Элементар бөлшектің магнит моментінің оның механикалық моментіне өқатынасы гиромагниттік қатынас д.а.

13. Магнит өтімділігі ортаның магниттік қасиетін сипаттайды. Заттың магрит өрісі В идукциясының вакуумда магниттік өрістің В0 идукциясына қатынасы магнит өтімділігі д.а.

Ферромагнетиктер μ>>1

Парамагнетиктер μ>1

Диамагнетиктер μ<1

Вакуум үшін μ=1

15. Магнит алғырлығы мен магнит өтімділігі арасындағы байланыс:

 

18. Магниттелу векторы мен магнит өрісінің кернеулігі арасындағы байланыс:

19. Магнит индукция векторы мен магнит ин.кернеулігінің арасындағы байланыс:

 

20. Егер затты индукция векторына тең сыртқы магнит өрісіне орналастырғанда осы магнит индукция векторы азайса, мұндай заттар диамагнетиктер д.а.

23. Магниттік атомның магниттік моменті диамагнетиктерде 0-ге тең.

24. Затты сыртқы магнит өрісіне орналастырғанда сыртқы өрістің идукция векторы ішкі өріс индукция векторы бағыттас магниттелетін болса, оларды парамагнетиктер д.а.

 

 

26. Парамагнетиктерде магниттелгіштік вектордың бағыты магнит өрісінің кернеулік векторымен бағыттас.

27. Атомның магнит мометі:

28. Кюридің парамагнетиктер үшін заңы: заттың килограмм-атом парамагниттік қабылдағыштығы мынаған тең:

 

 

29. Электронныңменшікті магнит моменті мен механикалық моментіне қатынас (гиромагниттік қатын.):

 

 

30. Ферромагнетиктерде магниттік өтімділік сыртқы магнит өрісінің кернеулігіне тәуелді.

31. Темір,кобальт,никель криталлдарының атомдары орналасуының ерекшелігі – жұбы жоқ электрондардың магниттік өрістерінің бір-біріне параллель болуы ж/е кристалл ішінде макроскопиялық аймақтар – домендер құрастыруы.

32. Магниттелу тек магниттелуді туғызатын өріске қарама-қарсы бағыттағы Нс өріс әсерінен нольге айналады. Нс кернеулік коэрцитивтік күш д.а.

33. Егермагниттелуді қанығуға жеткізіп, осыдан кейін магнит өріс кернеулігін азайтсақ, онда магниттелу алғашқы 0 – 1 қисықпен емес, сәйкес 1 – 2 қисығымен өзгереді. Нәт. Сыртқы өріс кернеулігі 0-ге тең болғанда, магниттелу жойылмайды, қалдық индукция деп аталатын Вr шамасымен сипатталатынболады. Бұл кезде магниттелудің Jr мәні болады, оны қалдық магниттелу д.а.

34. Ферромагнетикке айнымалы магнит өрісі әсер еткенде индукция 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 1 қисығына сәйкес өзгереді, оны гистерезис тұзағы д.а.

 

 

35. Затты сыртқы магнит өрісіне орналастырғанда оның магнит өрісінің индукция векторы сыртқы индукция векторынан бірнеше есе артық болса, онда мұндай заттарды ферромагнетиктер д.а.

 

Электромагнетизм 1

1. Рамканың бойымен ток өткен кезде, рамканың қарама-қарсы қабырғаларының тогы да қарама-қарсы болады. Егер тогы бар өткізгішті магнит өрісіне орналастырсақ рамканың магнит моменті пайда болады.

2. Магнит индукция – векторы, бағыты сыншы контурға түсірілген, оң нормальдің тепе-теңдік бағытымен анықталатын векторлық шама.

Магнит индукциясы магнит өрісінің күштік сипаттамасы болып табылатын векторлық шама.

 

3. Био-Савар заңы: магнит индукциясы, барлық жағдайда магнит өрісін туғызатын ток күшіне пропорционал ж/е азды- көпті түрде В анықталатын нүктеге дейінгі ара қашықтыққа дейінгі байланысты болатынын анықтаған. Кез келген токтың магнит өрісін, токтардың жеке элементар учаскелерінің тудырған өрісін, токтардың жеке элементар учаскелерәнің тудырған өрісінің векторлық қосындысы ретінде есептеуге болатынын тапты.

 

4. Кез келген токтың магнит өрісін, токтардың жеке элементар учаскелерінің тудырған өрісін, токтардың жеке элементар учаскелерәнің тудырған өрісінің векторлық қосындысы (суперпозиция) ретінде есептеуге болатынын тапты.

5. Түзутоктың магнит өрісі.

Шексіз түзу токтың барлық элементтері үшін α бұрышы 0-ден 1800 градуске дйеінгі аралықта өзгереді.

 

 

6. Дөңгелек токтың магнит өрісі:

 

 

7. Дөңгелек орамның центіріндегі магнит индукция векторының бағыты:

 

8. Соленойдтың магнит өрісі:

9. Кез келген нүктенің жанамасы магниттік идукция В векторымен бағыттас болатын сызықты магниттік индукцияның сызығы д.а

10. Егер кеңістіктің барлық нүктелерінде магниттік индукция в векторының модулі де, бағыты да бірдей болса, онда бұл кеңістіктегі магниттік өріс біртекті магниттік өріс д.а.

Мысалы: ұзын цилиндірлік катушка – соленойдтың ішінде элетр тогы тудыратын магниттік өрісті жеткілікті дәлдікпен біртекті магниттік өріс д.а. болады.

11. Ампер күшінің бағыты сол қол ережесімен анықталады: сол қолымыздың алақанына В кіретіндей етіп, тік төрт саусақтың бағытын ток бағытына сәйкестіндірсек, онда тік бұрышқа бұрылған бас бармағымыз Ампер күшінің бағытын көрсетеді.

12. Параллель токтардың өзара әсерлесуі:Қарама-қарсы бағыттағы токтар бір-бірін тебеді.

13. Бірдей бағыттағы токтар бірін-бірі тартады.

14. Вакуумдағы магнит өрісі үшін толық ток заңы: ток күшінің бірлігі – ампер – вакуумде бір-бірінен 1 м қашықтықта орналасқан кқлденең қимасы мейлінше кішкентай шексіз ұзын параллель екі өткізгіш арқылы ток жүргенде, олардың арасында әрбір метр ұзындыққа 2*10-7 Н тең күш әсерін туғызатын, өзгермейтін токтың күші ретінде анықталады.

15. Құйынды магнит өрісі қозғалған электр заряд.туындайды. Магнит өрісі өзгергенде пайда болатынэлектр өрісін құйынды электр өрісі д.а. Магниттік өрістің өзгеруі индукция ЭҚК-сын тудырғанда істелетін бөгде күштердің жұмысы – құйындық электр өрісінің жұмысы.

16. Зарядқа әсер етуші күш: (перпендикуляр

18. Холл эфектісі: егер өн бойымен тұрақты электр тогы ағатын металл плпстинканы оған перпендикуляр болатын магнит өрісіне орналастырсақ, онда ток пен өріске параллель жақтар арасында UH12 потенциалдар айырмасы пайда болады

19. Механикалық момент:

 

Егер контур оң нормаль В веторымен бағыттас болса: сыншы контурды магнит өрісіне әкелсек, өріс оны белгілі бір бағытта оң нормальмен орналастыра отырып, оған бағдарлаушы әсер ететінің байқаймыз.

21. Магниттік өрістің В индукциясының индукция векторына перпендикуляр беттің ауданына S көбейтіндісін магнит ағыны д.а.

22. Магнит өрісі үшін Гаусс теоремасы: кез келген тұйық бет арқылы өтетін магнит индукциясының векторлар ағыны нольге тең

24-25. Электромагниттік индукция заңы (Фарадей заңы): тұйық өткізгіш контурда оны тесіп өтетін магнит өрісінің өзгеру нәтижесінде электр тогының пайда болуы – электромагниттік индукция д.а. Контурдағы электромагниттік индукцияның ЭҚК осы контурмен шектелген магнит ағының өзгеруіне тура пропорционал ж/е соның нәтижесінде пайда болған ток сол өзгеруге қарсы бағыт алады.

 

 

Тербелістер мен толқындар

1. Жүйенің толық бір тербеліске кететін уақыты – Т период д.а.

Жиілік – бірлік уақыттағы тербелістер саны.

Еркін гармоникалық мех.тербелістің диффиренциал теңдеуі:

 

 

2. Математикалық маятник – салмаңы өте аз серіппесіз жіпке ілінген, өлшемдері жіппен салыстырғанда өте аз массасы бар денені айтамыз.

3. Серіппелі маятник – абсолютті серіпімді серіппеге іліңген массасы m жүк серіпімділік күші әсерінен гармоникалық тербеліс жасайды.

 

4. Еркін гармоникалық электромагниттік тербелісінің дифференциалдық теңдеуі:

5. Тербелмелі контур – индуктивтілігі L катушкадан сыйымдылығы С конденсатордан тұратын тұйық электромагниттік тізбек.

 

6. Бірдей уақыт аралығында қайталанып отыратын қозғалысты н/е процесті тербелістер д.а.

Тербеліс амплитудасы – дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәнін айтады.

7. Өшетін электромагниттік тербелістің дифференциал теңдеуі:

8. Бір-бірінен қашықтығы Т периодына тең болатын амплитудаларының тізбектес екі мәнінің қатынасының логарифмі тербеліс өшуінің логарифмдік декременті д.а.Электромагниттік тербелістің өшуінің лог.декрементінің теңдеуі:

9. Бір-бірінен қашықтығы Т периодына тең болатын амплитудаларының тізбектес екі мәнінің қатынасының логарифмі тербеліс өшуінің логарифмдік декременті д.а.

Механикалық тербелістің лог.декреметі теідеуі:

 

10. Тербелмелі контурдың мықтылығы – бұл өшудің логарифмдік декрементіне кері пропорционал шама.

Тербелмелі контурдың сапалығының өрнегі:

 

11. Тербелмелі контур сапалығы мен лог.декремент арасындағы байланыс:

 

12. Механикалық еріксіз тербеліс теңдеуі:

 

13. Еріксіз электромагниттік тербеліс теңдеуі:

 

14. Индуктивтілік кедергінің формуласы:

15. Сыйымдылық кедергінің формуласы:

16. Толық кедергі:

17. Өшетін электромагниттік тербелістің цикілдік жиілігі:

18. Еріксіз тербеліс деп тербелмелі жүйедегі сыртқы периодты өзгеретін мәжбірлеуші күштердің әсерінен пайда болатын тербелісті айтамыз.

19. Тербелмелі контурдадағы электромагниттік тербелістің циклдік жиілігі:

22. Еркін электромагниттік тербеліс пайда болуы үшін иербелмелі контур – катушка мен канденсатордан тұру керек.

24. Сыртқы мәжбірлеуші күштердің жиілігінің тербелістегі жүйенің өзіндік жиілігімен сәйкес келуінен амплитудасының кенет артуын – резонанс д.а.

25. Айнымалы ток тізбегіне тікелей жалғанған С, L, R үшін Ом заңы:

 

28. Толқые күйінің теңдеуі:

 

30. Тұрғын толқындардың пайда болады – егер кеңістікте таралған жиілігі мен амплитудасы белгілі біркедергімен шағылып, кері қайтқан кезде амплитудасы мен жиілігі бірдей болса, онда тұрғын толқынды аламыз.

Тұрғын толқынның амплитудасы белгілі бір нүктелерде құраушы тербелістер амплитудасының қосындысына тең болады, мұндай нүктелер тұрғын толқындардың шоғыры д.а; басқа нүктелерде қорытқы амплитуда нольге тең, бұл нүктелер тұрғын толқындардың түйіндері д.а.

31. Толқындық теңдеу:

 

 

Кванттық механикадағы сутегі атомы

1.

Атом ядросы физикасының элементтері

1. А- массаляқ сан (ядродағы нуклондар саны)

Z- зарядтық сан (ядродағы протон саны н/е бейтарап атомдағы ядроны айналып жүретін электрондарсаны)

N=A-Z – ядродағы нейтрон саны.

4. Атомдық ядроны еркін протондарға ж/е нейтрондарға бөлуге қажетті энергияны ядроның байланыс энергиясы ∆Еб д.а.

6. Нуклонның байланыс энергиясы:

7. Ядроның байланыс энергисының ядродағы нуклондар А санына қатынасын ядроның меншікті байланыс энергисы д.а.

8. Ядро ішінде протондар мен нейтрондарды бір-бірімен байланыста ұстап тұратын күштерді ядролық күштер д.а.

Қасиеттері: 1) ЯК өте кішкентай қашықтыққа әсер етеді; 2) ЯК тартылыс күштеріні жатады; 3) ЯК протондар мен нейтрондардың зарядына байланысты болмайды; 4) ЯК қанығу қасиеттеріне ие болады; 5) ЯК центірлік күштер қатарына жатады; 6) ЯК алмасу сипатқа ие болады; 7) ЯК өте күшті күштердің қатарына жатады; 8) ЯК электрондық спиннің бағытына байланысты болады.

9. Радиоактивтілік – бұл атомдардың өздігінен ыдырау құбылысы.

10. Радиоактивті сәулелерді α, β, γ бақылау үшін оларды тұрақты магнит өрісінен өткізеді. Сонда α бөлшегі н/е позитрон бетта β+ магниттің солт.полюсіне қарай бұрылады. Β- электрондар ағыны оңт.полюске қарай бұрылады, ал γ ауытқымайды.

11. Радиоактивтік ыдырау заңы:

 

 

12. α ыдырауы үшін ығысу заңы:

α – гелии атом ағыны; 2 орын артқа жылжиды.

 

 

13. β ыдырауы үшін ығысу заңы:

β – электрондардың ағыны.

 

14. Антибөлшектерде өзара түрленудің ерекше түріне қатысуға қабілеті бар екені анықталады. Кез келген бөлшек ж/е оның антпбөлшегі кездескенде, олардың аннигиляцияс ы болады, олар γ

кванттарына түрленеді.

16. Табиғатта іргері өзара әректтердің (немесе күштердің)төрт түрі бар екені анықталды. Қалған күштер немесе өзара әрекеттер – осы іргелі күштердің туындылары, құбылулары. Іргелі өзара әректтерді атап өтейік: гравитациялық, электромагниттік, күшті және әлсіз.

26. Ленц ережесі: индукциялық ток әрқашанда оны тудырған себепке қарсы бағытталады.

 

Тербелістер мен толқындар

1. Жүйенің толық бір тербеліске кететін уақыты – Т период д.а.

Жиілік – бірлік уақыттағы тербелістер саны.

Еркін гармоникалық мех.тербелістің диффиренциал теңдеуі:

 

25. Диамагнетиктерде магниттелгіштік векторының бағыты магнит өрісінің кернеулік өрісіне қарама-қарсы.

 


Дата добавления: 2015-11-04; просмотров: 77 | Нарушение авторских прав




<== предыдущая лекция | следующая лекция ==>
.Кинетическая энергия материальной точки: 2 страница | 

mybiblioteka.su - 2015-2024 год. (0.055 сек.)