Төрт тактілі қозғалтқыштарда

700000000

Төрт тактілі қозғалтқыштарда

Екі тактілі қозғалтқыштарда

Дизелді қозғалтқыштарда

қоректендіру жүйелері пфйдаланылады.

§3. ТАРАЛЫМДЫ БҮРКУ ЖҮЙЕСІ Таралымды бүрку жүйесі автомобильдерде XX ғасырдың соңғы жартысында қолданыла бастады. Мысалы, алдыңғы берілісті ВАЗ автомобильдерінде GM фирмасының қозғалтқышпен басқару жүйесі орналастырылған. Жүйенің орталық моделі ISFI-2S электронды басқару блогы бо-лып табылады. Олар оттекті сезгіден (сезгіштен), нейтра-лизатордан және бензинді - буды үстау жүйесінен, т.б. қүрылғылардан түрады. 129 Бүл жүйе негізінен 8-клапанды 1,5 литражды және де аз мөлшерде 16-клапанды қозғалтқышларда орналастырылған. 9-61 3.1. Жүйенің негізгі компоненттері Электронды басңару блогы (компьютер). ВАЗ автомо-билінде ЭББ - оң жаңтағы панель ңүрылғылары астын-да орналасңан. (ЭББ) жанармайды тозаңдату жүйесін басқарады. ЭББ - пайдаланылған газдардың зияндылығын көрсететін сезгілердегі хабарларды жөне автомобильдердің пайдалану көрсеткіштерін өңдеу қызметін атқарады. 3.14-сурет.Ауа сезгісі (датчигі). 1 ~ауа сезгіа, 2—ауа шыгыньшыц сезгісі, 3—дроссельдік тетік, 4—ныгыздаушы төсеж, 5—рессивер, 6—цозгалтқыштың суыту жщесінің іщтігі, 7—тцтік қамыттары, 8—жылытцыш радиаторының тцтігі, 9—дросселъ гщтігін ңыздыратын тцтіктер, 10—цозгалтцыштан газ шыеаратын тутік Басқару блогына мынадай хабарлар келіп түседі: Иінді біліктің айналу жиілігі мен түрағы; Қозғалтңыштағы ауа шығыны; Салңындаткыш сүйың температурасы; Дроссельді қалаңшаның жағдайы; Пайдаланылған газ ңүрамындағы оттегі мөлшері; Ңозғалтңыштағы детонация бірлігі; Автомобиль сетіндегі қысым; Автомобиль жылдамдығы; Салңындатңышты қосу сауалы; Бұл блок алынған хабарлар негізінде төмендегі жүйе-лер мен ңүрылғылардың ңалай басқарылғаны жөнінде мә-лімет береді; • Жанармай берілуі (форсунка жөне электрлі бензин сорғы); Іске қосу жүйесінің жүмысы жайлы; Бос жүрістің реттелуі жайында; Бензин буларын үстау жүйесі - адсорберменнің жү-мысы жатады.

Бүрку жүйесінің бір-бірінен негізгі айырмашылығы — басңару блогының бағдарламаларында. Классикалың үйлесімдегі автомобильдер (әмбебап ВАЗ-21044, содан ВАЗ-21074 және толың жетекті 3.3-сурет. Орталыц бцрку жцйесі: 1 —ауа сцзгісі (фильтрі), 2—ауа тежпературасының сезгісі, 3—орталыц бцрку агрегаты, 4—форсунка, 5—жанармай қысымының реттеуіші, 6—бос жцріс реттеуіші, 7—термореттеуіш, 8—жанармай сезгісі, 9—салцындатцыш сцйыцтың температурасының сезгісі, 10—тцтандыру шамы, 11—электр бензин соргысы, 12—жа- наржай багі, 13—сеператор, 14—сацтандыргыш клапан, 15— бензосоргы релесі, 16—гравитациялыц клапан, 17—екі жцрісті клапан, 18—адсорбердіі/рлеу клапаны, 19—адсорбер, 20—тексеру шажы, 21 —диагностикалыц цосқыш, 22—аккумулятор, 23—от- алдыру кілті, 24—басреле, 25—басцару блогы (контроллер), 26—қыздырушыныңрелесі, 27—жылдамдьщ сезгісі, 28—отал- дыру жодулі, 29—реттеуші диск, 30—иінді біліктің орналасу сезгісі, 31—оттегі сезгісі, 32—copy тцтігінің қыздыргышы, 33— жылу жібермейтін әкран, 34—ауа цысыжыныц сезгісі, 35—дрос- сель цалацшасының орналасу сезгісі, 36—нейтрализатор

Орталық бүрку жүйесі (ОБЖ) қүрылғыларын ңарас-тырайың (3.3-сурет). Жанармай бактан (12) әлектрлік бензин сорғымен (11) айдау магистралі бойымен жапсарлас сүзгі (8) арңылы орталың отын бүрку (3) агрегатына қысыммен жеткізіледі (3.3-сурет). Реттеуіш (5) жанармайды форсункаға (4) беру-дің түраңты ңысымын үстап түрады. Артың бензин ңайтару магистралі бойымен бакңа (12) кайтады. Форсунка (4) бақылауыш (25) бүйрығымен ашылады да, жанармайды дроссель үсті кеңістігіне бүркеді. Қозғалтқыш айналымы мен оның жүктелуіне байланысты форсунка ашылуының үзаңтығын (импульсін) бақылауыш (25) ңоспа ңүрамы өрңашан оптимальды болып түратындай белгілейді.

§4. ТІКЕЛЕЙ БҮРКУ ЖҮЙЕСІ Бензинді ңозғалтқыш тез іске қосылады. Олардың жылдамдығы жоғары және өздері арзан түрады. Кемшілігі - ңымбат бензинді (дизельге ңарағанда) ңажет ететіндігі. Сондыңтан оларды көбінше жеңіл автмобильдер мен шағын жүк автомобильдеріне қолданады. Дизель ңозғалтқышы ңымбат түрады, литрлік қуаты мен жылдамдығы аз, іске ңосылуы қиын, техникалық ңызметі ңымбат. Соған дарамай дизель отынының арзандығынан және отын шырыны аздығынан (үнемділігінен) әлемде барлық орташа және ауыр жүк автомобильдерінде, трак-торларда дизельді қозғалтңыштарды ңолданады. Бензинді қозғалтңышта ауа мен бензин ңоспасы ци-линдрге енгізіледі, ұшқын арңылы түтанады. Ал дизельде енгізу тактісінде цилиндрге тек ауа ғана енеді, ауа жоғары ңысымда поршеньмен ңысылып, ңызады. Сығылу соңында цилиндрдің ішіндегі ңызған ауаға отын бүркіледі де, жанғыш қоспа өздігінен түтанады. Дизельді ңозғалтңыш цилиндріндегі ңысым бензинді ңозғалтңыш цилиндрінеңарағандаүлкен.Қазіргідизельдіқозғалтқышта 154 сығылу дәрежесі 20-дан асады, ал бензинді ңозғалтңышта — 11. Бензинді қозғалтңышта сығылу дөрежесін 11-ден жоғары көтеруге болмайды. Сондықтан да детонация және калилді түтандыру деген үғым бар. Детонация — бүл отынның бір нүктеде өте тез жануы немесе оны ңопарылыс деп атайды. Детонацияның сыртңы белгілері - тарсылдаған дыбыс (стук). Бүл дыбысты автомо-биль орнынан шапшаң ңозғалғанда немесе төмен октанды бензин пайдаланған кезінде байңаймыз. Калилді түтандыру — бүл жанармай ңоспаларының жану камерасында ңызған бөлшектердің өсерінен алдын ала түтануы. Детонация жөне калилді түтандыру пайда болғанда жүмыс істеуге болмайды: қозғалтңыш тез істен шығады. Детонация мен калилді түтандыру жоғары температура мен ңысым әсерінен пайда болады. Детонацияны болдырмау үшін автомобильдерге жоғары октанды бензин қүяды. Бензинді карбюраторлы ңозғалтқыштың аз жүктелу кезіндегі жүмысын қарастырайық. Егер біз газды азайтсақ (басңару педалін бос жүріс жағдайына-позициясына қойсақ), дроссельді ңалаңша жабылады. Бүл цилиндрге келетін отын мен ауа мөлшері азаяды деген сөз. Цилиндрде ауа аз болса, онда сығылу соңындағы қысым да аз. Бензинді бүрку жүйелі ңозғалтқышта отын мөлшері азайғанымен ауа беру азаймайды. Белгілі бір мөлшерге дейін ғана отын беруді азайтуға болады. Отын беруді одан төмендетсе (ауа көп болып кетсе), ңоспа түтанбайды. Ал дизельде газды азайту деген не? Бүл цилиндрге отын аз беріледі деген сөз. Бірақ, дизельде цилиндрге берілетін ауа көлемі өзгермейді, сондыңтан ңысым сығылу такт соңында да өзгермейді. Цилиндрдегі отын аз берілгендіктен ңоспа өте тапшы болады, біраң дизель мүндай ңоспамен де жүмыс істей алады. Сондыңтан дизельді ңозғалтңыш өте тиімді.

Дата добавления: 2015-08-29