3. «Маркетинг кешені және сыртқы орта» ситуациясын кесте бойынша талдаңыз. Нәтижені кестеге толтырыңыз.
Таблица 1
Тауар түрі | Бәсекелестер | Клиентура | Байланыс аудитория | Және т.б. |
Тауар А Тауар В |
|
|
|
|
3. Келесі тауарлар ТӨЦ-інің қандай кезеңінде орналасқан: велосипед, түрлі-түсті теледидар, электірлік радиатор, логарифм сызығышы, биотеледидар, қалам, фортепияно, күрек, ұялы телефон. Осы тауарлардың өмірлік циклінің қисығын салыңыз және соған қарай қолданылатн шараларды келтіріңіз.
3. Төменде келтірілген кейсті талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
«Элистрой»-жеке меншік үй сататын ірі компания. Зерттеулер Алматы қаласындағы үй сатып алушылардың көбі өздерінің әлеуметтік статусын көтеруге тырысатынын көрсетті. Олар үйлеріне салтанатты есіктер, каминдер, қауіпсіздік жүйелерін орнатты. Компания клиенттер қалауы бойынша үй сала бастады. Фирма сатып алуға әсер ететін факторлардың қайсысын қолданды?
3. Компанияның сыртқы ортасын құрайтын факторлар схемасы келтірілген. Тапсырма:
3) Сегменттеу принциптерін пайдалана отырып «Үркер-косметика», «Лонком», «Орифлейм» фирмаларының косметика өнімін тұтынушылар нарығын сегменттеңіз.
3. Ақпараттық қоғам (болашақтың фирмалары) ұйымдарының жаңа түрлерін көрсете отырып, сызбадағы бос элементтерді толтырыңыз.
3. Тауарды сұранысқа байланысты топқа бөліңіз: «Пушкин ертегісі» шоколады, қолшатыр, балмұздақ, энциклопедия, помидор, нан, дербес компьютерлер, сіріңке, алтын бұйымдар, түрлі бояулар, сүт, құлыптас, скрипка, тоңазытқыш, «Айша», «Индезит» кір жуғыш машиналары, «Шанель» иіс суы, «Миф» кір жуатын ұнтағы.
3. Мына фирмалардың марка атауы туралы тәжірибесін анықтаңыз: «Проктер энд Гембл», «Дженерал электрик», «Кетберри», «Нестле», «Хайнс», «Панасоник», «Сони», «Кока-Кола», «Үркер косметик», «ФудМастер», «Акцепт», «Рахат», «Сымбат» Сән академиясы, «Бахус», «Аралтұз» АҚ.
3. Дәрісте алған материалдар негізінде келесідей кестені толтырыңыз:
3. Төменде келтірілген жағдайды талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
Басқарушылық жағдай: “Sumsung Electronics”: лидерлік философия. Ұялы телефондар. Тұрмыстық электроника. Жадының типтері. Бүгінгі күні бизнесте табысқа жету үшін бұдан да күрделі бағыттарды елестету қиын. Бірақ, жоғары бәсекеге қарамастан, Sumsung Electronics компаниясы осы салада табысқа жете алды.
Соңғы жылдары Sumsung Electronics компаниясы бүкіл әлемге дамудың жоғарғы қарқының көрсетті және 2002 жылдың алғышқы 6 айында Оңт. Кореялық өнеркәсіптің пайдасы екі есе өсті (3,1 млрд.$-ға дейін). Бұл көрсеткіш жалпы әлемдік заң құлдырауын ескергенде дәлірек болады, әсіресе жоғары технологиялар мен телекоммуникациялар саласында.
Әрине, “бұл қандай жолмен болады?” деген сұрақ туындайды. Жауап көбінесе компанияның жоғары класты және супер сапалы өнімді өндірушілер сегментіне өтуінде.
Sumsung Electronics ғылыми – зерттеуші және конструкторлық жұмыстарға өте үлкен инвестициялар жұмсайды. Осыған байланысты бүгін компания ең алдынғы қатарлы технологияларға ие. Қандай тұтынушы болмасын Sumsung Electronics-тің өнімдерінің ассортиментіне қарап оған көзі жетеді. Жалпақ панельді экрандардан бастап (қабырғаға ілінетін сурет сияқты) жұқа DVD плейеріне дейін.
SE инновациялық зерттеулердің арқасында өзінің көптеген бәсекелестерін жеңе алды және бүгінгі таңда әлемдегі лидерлер қатарында, яғни жартылай проводниктер, қарапайым және проводсыз байланыс құралдарын, түсті кинескоп, сұйық кристалды панельдер, тұрмыстық және офистік сандық техникалар сияқты өндіріс саласында.
Сонымен, SE компаниясы мониторлар өндірісінің көлемі бойынша әлемде бірінші орын алады. Оның әлемдік нарықтағы үлесі – 15 %-ті құрайды.
Сонымен қатар, бұл компания жадылар типтерін өндіруде де бірінші орын алады және Дчат-чиптердің әлемдік нарығында 27% үлесін алады.
Ал ұялы телефондар нарығындағы бұл компанияның үлесі – 7% және бұл салада SE лидерлер тобының алғашқы үштігінің қатарына кіреді. SE өнімдерінің табысының құпиясы оның сапасы мен дизайнінде. Сонымен қатар, соңғы уақытта компания өзінің жарнамалық компаниясына үлкен мән беруде. Ағымдағы 2002 жылы SE компаниясы жарнамаға 200 млн $ жұмсауды жоспарлап отыр. Оның мақсаты тұтынушыға компанияның “барлық сандықтың тәжірибесі” концепциясын (“Digital All Experience”) жеткізу. SE-нің маркетинг жөніндегі атқарушы вице-президенті Эрик Ким айтып өткендей бұл девиз компанияның жаңа жоғарғы дәрежелі имидж бен оның тұтынушыларының қазіргі заманғы өмір сүру стилі арасындағы тығыз байланысты айтады. Оның ойынша бұл компанияның лидерлер авангардына сенімді түрде кіруіне талпындырады. Айта кету керек, SE бұған көбінесе қолы жетті. Жыл сайын басылып шығатын әйгілі американдық журнал Business Week бойынша 2002жылы SE брэнді әлемдік рейтингте ең күшті 34-ке кірді. Бүгінгі таңда компания бренді 8,3 млрд $-ға бағаланады, яғни 2001 жылғы көрсеткішке қарағанда 30%-ке жоғары. Мұндай бренд құнының мықты өсімі – бұл өз алдында рекорд. Компания бренді қазіргі заманғы бизнес әлемінде өте маңызды орын алады, яғни инвесторлар, тұтынушылар және жұмысшылар кімге сену керектігі мәселесі жағдайында жақсы репутациямен әрқашан да сапаны кепілдендіру қабілеттілігі әйгілі брэндтің дамуында табыстың негізгі факторларының бірі болып табылады. Business Week-тің брэнд рейтингін жүзеге асырушылардың ойынша “егер брэнд сенімге ие болса, тұтынушылар сатып алумен қатар, ол туралы достарына да айтып жүреді.”
Әділетті түрде қарағанда брэнд ғана компанияға жұмыс істемейді. Оның дамуын көтеру үшін көп және жалықпай жұмыс жасау қажет, яғни моданың авангардында болып, тұтынушылардың талаптарына мән беру керек. Әрқашан тұрақты түрде жаңа рыноктарға жылжып, жаңа өнімдер ұсынып, қателіктер жібермеуге тырысу керек.
Жеке жеңістермен қатар – нарықта өсіп жатқан жаңа өнім түрлері,брэнд әйгілігі – міндетті түрде ішкі қосылу мен компанияның сыртқы өсуі тұруы қажет. Kodak, Dell, Nike, Gap, SE сияқты 10-қ брэндтердің қатарында болу үшін тек қана өнімнің сапасы мен дизайны ғана емес, сонымен қатар, ерекше ішкі күш-қуат, потенциал және өз тұтынушыларының өмір сүру стилің құру қабілеттілігі қажет болды.
Бүгінгі таңда, мысалы, Kodak бүкіл әлемге “өмірлік сәттерді бөлу және олармен бірге болуды” ұсынады. Sumsung Electronics бізге “сандық тәжірибе”, сандық технологиялар қуатын пайдалану, қазіргі заманғы дизайнның әдемілігі арқылы жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Табысқа жету жолы оңай емес.
Талдауға арналған сұрақтар:
1.Компанияның ағымдағы жағдайын сипаттаңыз?
2.Компанияның лидерлік философиясының мәні неде?
3. Кіші топтарында мақсаттарды анықтау, мақсаттар мен оларға жету іс-әрекеттері. Келтірілген кестені толтырыңыз.
3. Төменде келтірілген жағдайды талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
Нақты жағдай: Қалалық телефон стансасы. 1990 жылдардың басында жекешелендіу науқаны жүріп жатқан кезде қалалық телефон стансасының бөлімшесін зерттеп көрдік. Зерттеу мақсаты – бұл мақсаттарды тағайындау және кері байланыс өнімділігі бойынша қанша үнем жасайтынын анықтау. Бұл уақытта Степан Николаев жаңа қызметте жұмыс істейді және сол уақытта халықаралық қатынастар институтының бизнес мектебінде оқыды. Оның қарамағындағылар жабдықтардың тазалығына, дұрыс істеп тұрғандарын тексеруге жауапты болады. Жүргізушілер мен автомеханиктер парктің қызметін қадағалайды. Қызмет көрсететін қызметкерлер соңғы жылдары өздеріне қойылған міндеттерді орындауға үлгермеді. Степан ұдайы орындалатын жұмыстың 4 көрсеткіштері бойынша өлшеп тұрады; (1) қызмет көрсету сапасы; (2) техника қауіпсіздігі; (3) келіп-кетудің тәртібі; (4) шығындардың үнемділігі. Барлық көрсеткіштер сан өлшенетін. Зерттеу барысында барлық жұмысшылар топтарға бөлінді. Тексеру кезіндегі нәтиже – кері байланыс алға қойылған мақсаттарға жету деңгейіне қалай әсер ететінін анықтау. Бір топта жұмысшылардың жұмыс істегенін мастер белгілеп, жазып алып отырды. Екінші топта өз нәтижелерін жұмысшылар өздері бағалады. Үшінші топта өздерін бағаланғанға қосып, мастердің де бағасын есепке алды. Үш айдан соң қызмет көрсету сапасының көрсеткіші мен техника қауіпсіздігі бойынша жақсы белгілер шыға бастады.
Келіп-кету көрсеткіштері өзгермеді, кешігіп келулер сирек болды. Нәтиже жағынан төмен болған топ жыл соңында бірінші орынға ие болды. Степан Новиков мынадай қорытындыға келді: Өз жұмысының нәтижелері туралы ақпарат алып отырған жұмысшылардың ісі алға жылжи берді. Егер де жұмысшы өзінің ісі туралы толыққанды ақпарат алғанын, мақсатқа жете алғандығы туралы білсе, сонымен қоса бастықтан мадақтау сөздерін естісе де ынталанады.
Сұрақтар:
3. Төмендегі кәсіпорындар үшін бизнес түрін, мақсатын, мәселесін, шаруашылық қоржынға кіретін өнімін анықтап, олардың стратегиясын анықтаңыз.
1) университет; 5) көлік фирмасы;
2) сауда үйі; 6) туристік фирма;
3) жиһаз фабрикасы; 7) құрылыс кооперативі;
4) кітап дүкені; 8) көкөніс өндіретін
фермерлік шаруашылық.
3. Төмендегі «Клуб 100» басқарушылық жағдайын талдап, сұрақтарға жауап беріңіз.
Даниэль К. Бойл «Даймонд интернешнл» фирмасына «Клуб 100» идеясын ұсынды. Осы зауыттың кадрлар қызметінің басшысы бола жүріп Д.Бойл «қиын» жұмыскерлермен болатын еңбек дауларына соншалықты көп уақыт кететініне таң қалады. Осыған байланысты күн сайын міндетті жұмыстарын дәл істейтін жұмысшыларға назар аудару әдісі ретінде «Клуб 100» идеясы құрылды.
Зауытта 300 адам жұмыс істейтін, оның 25%-і қағаз өнеркәсібі жұмысшыларының кәсіподақ мүшесі болатын. Персоналдардың моральді жай-күйі төмен еді. Осының алданда жүргізілген зерттеулер көрсетуі бойынша жұмысшылардың 79% жақсы жұмыс істегені үшін сыйақы алмайтындығын айтады.
«Клуб 100» идеясы қосымша ынталандырушы ақы төлеу жақсы жұмыскерлерге баллдық жүйе көмегімен тиісті назар аудару жоспары болатын. Жұмыс күнін жібермей істегені үшін 25 балл берілетін, тәртіпті бұзбағаны үшін-15 балл. Қосымша балдар жергілікті халыққа қызмет көрсеткені үшін және өнімділікті жоғарылату, техникалық қауіпсіздікті жоғарылату бойынша ұсыныстар бергендер үшін қосылатын.
100 балл алған жұмысшылар «Клуб 100» деген жазуы мен фирмалық белгісі бар нейлон күртешелер алды. 150 балдан жоғары жинаған жұмысшылар фирма есебінен каталог бойынша сыйлықтар таңдап ала алатын. Жинаған балдарын жұмсамаған жұмысшылар оны 600 балға дейін өз есеп шоттарында жинақтап бағалы сыйлықтар алуға құқығы бар.
«Клуб 100» идеясын іске асырған 1 жылдан соң зауыттағы еңбек өнімділігі өскен. Бұл көрсеткіш келесі жылдары да өсіп отырды. 2 жылдан кеінгі зерттеулерге қарағанда жұмысшылардың 86% - басшылар олардың жұмысын маңызды деп санайды десе, 81% - фирма оларға тиістісін беріп жатыр деп есептейді екен. «Клуб 100» жоспары фирманың басқа да бөлімдерінде іске аса бастады. «Даймонд Фиберланд Продакт» бөлімінде мысалы сапа көрсеткіші 40% ал еңбек өнімділігі 14,5% өсті.
Неліктен жұмысшыларға нейлон күртешелер мен бағасы айтарлықтай жоғары емес сувинирлер соншалықты қымбат болып қалды? Бойл бұл туралы бір жұмысшы әйелдің жергілікті банк кассиріне: «Менің қожайындарым маған бұл күртешені жақсы жұмыс істегенім үшін берді. 18 жылда бірінші рет күнделікті істеп жүрген қарапайым жұмысыма сыйлық берді»,-деп айтып жатқанын мысалға келтіреді. Осы жылдар бойы бұл әйел 200 мың доллардан артық жалақы алғанымен бірақ ол үшін бұл сомма тек өз еңбегінің эквиваленті ғана емес пе?
Сұрақтар:
1. «Клуб 100» идеясы жұмысшыларды мотивациялауда қандай өзгерістер әкелді?
2. «Клуб 100» идеясын сыртқы және ішкі сый ақы беру тұрғысынан қарастыпыңыз?
3. Мотивацияның мазмұндылық теориясының қайсысы «Клуб 100» әрекет механизмін сипатталады?
3. «МакКессон» корпорациясындағы коммуникацияларды басқару ситуациясын талдап, сұрақтарға жауап беріңіз.
1994 жылы «Мак Кессон» корпарациясы қондырғылар шығаратын «Чэмпион Интернэшнл» фирмасы мен 17 өткізу орталықтарын сатып алды. 1996 жылы «Мак Кессон» корпарациясының «Офис продакт дивижи» филиалы (кеңестік қондырғылармен айналысатын) өз түсімін 40 %-тен асырады, ал ең жақсы сауда агенттіктері сату көрсеткішінің барлық рекордтарынан асып келді. Мұндай жылдам қайта құруға не әсер етті? Айтарлықтай мөлшерде жетуінің себебі ақпарат алмасуға көзқарас өзгерген. «Чэмпион» фирмасын сатып алғаннан кейін Линда Бос «Мак Кессон» корпарациясының өтім бойынша вице-президенті болды. Бос сауда агенттіктерінің арасында тиімді ақпарат алмасу жоқтығын- тіпті кейде ол толығымен болмайтындығын- сондықтан ағымдық және болашақты мақсаттарды анықтауға бірлесіп жұмыс істеу мүмкін есестігін тез түсінді.
Адамдар арасында сиқты жалпы ұйым коммуникациясының жетілуін қажет ететін. Бос сауда агенттерінің арасында жүйелі идея алмасу механизмінің жоқтығын байқады. Ең басты кедергі сол, олар ешқашан кездеспейтін. Барлық жерде байланыс еске түсіретін хаттар арқылы жүретін, бірақ агенттердің үздіксіз сыртта жүруінен бұл хаттар апталап қаралмай қалатын. Бос сауда агенттерінің олардың жұмыстарының жұмысы туралы сондай-ақ идеялар мен ұсыныстарын алмасу және қажетті ақпараттарын алу үшін қажетті хабарландыру механизмінің құруға шешім қабылдады. Ол жаңа бұйымдарын жылжыту бойынша шаралар мен әр түрлі бағдарламалар туралы бірдей ақпаратты бір мезгілде әр жерден алып тұру керек деп есептеді. Сондай-ақ бос жұмыс уақытына ай сайын фирма өнімін өткізу бойынша жиналыстар жасап тұрды.
Енді айына бір рет әр 17 өткізу орталығында айдың соңғы жұмасында жиналыс өтіп тұрады, оған қатысу міндетті. Мұндай жиналыстардың базасы стандартты, бірақ өткізу бойынша әрбір басшы қаралатын мәселелерді өз сұраныстарын ескеріп өзгертуге құқығы бар.
Бөлімшелермен кері байланыс- осындай мәжілістердің ең бір басты артықшылығы. Әр кезекті мәжілістен кейін аймақтық басшылар Босқа формулалар жіберетін. Бұл формулярларда «жиналыс қалай өтті, не жақсы жүріп жатыр, қайсысы нашар, қандай қосымша көмек қажет етілетіндігі» туралы ақпараттар болады.
Бос әр жерден келген сұрақтар мен ұсыныстарға келесі мәжіліске үлгеру үшін жылдам жауап беруге тырысады.
Аймақтық өткізу басшылары алғашқыда Бостың идеясына қарсы болатын. Біртіндеп бас кеңсеге көптеп ақпараттар жібере бастады.
Сауда агентіктері ай сайынғы мәжілістерге белсендірек қатысуда, өйткені ол жерде пайдалы ақпарат алмасады және жетістікті әрекет стратегиялардың варианттары қарастырылады. Жаңа коммуникациялық атмосфера «басты назарды компания қажет еткен жерлерге аудара бастауға» мүмкіндік берді.
Сұрақтар:
1. «Мак Кессон» корпорациясы «Чэмпион Интернэшиль» фирмасын сатып алғанда ақпараттық алмасу жолында қандай бірқатар кедергілер болды?
2. Қалайша ай сайынғы мәжілістер адамдар мен ұйымдар арасындағы ақпараттың алмасуына көмектеседі?
3. Ақпараттық алмасудың тиімдігін жоғарлатқан кері байланыстың әр түрлі механизмдерін атаңыз?
4. Жаңа коммуникация жүйесінің бірқатар артықшылары қандай?
3.Төменде келтірілген кейсті оқып, талдау жасап, берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.
Кейс. «Нестле» азық түлік өндіретін әйгілі көпұлтты корпорациялардың бірі. Оның 75 елде оперативті компаниялары, 56 мемлекетте 282 зауыттары және 14000 жұмысшылары бар, «Нестле» корпорациясының 75 оперативті компаниялары бес географиялық аймақта орналасқан, оларды аймақтық басқарушылар басқарады. Әлемнің бар аймақтарында өз қызметін жақсарту үшін компанияларда маркетингтік басқаруды өнім түрі бойынша басқарушылар жүзеге асырады.
«Нестле» корпорациясында және компанияларында маркетинг бөлімдері қандай принциппен құрылған?
3.Төменде келтірілген жағдайды оқып, талдау жасап, берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.
Басқарушылық жағдай: «Медэкс» бағдарламалары. Мэдекс компаниясы медициналық мекемелер үшін ТМД елдерінде және Ресейде компьютерлік қаржылық бағдарламарды өңдеу және сатумен айналысты. Компания Петренко Олег Владимировичтің басқаруымен бірнеше жылдар бұрын құрылған. Қазіргі кезде компанияда 30-ға жуық аналиктер мен программистер жұмыс істейді. Айына бір рет компания басқарылымы жоспарларды, мәселелер мен мүмкіндіктерді қарастырады. Жиналысты Петренконың өзі жинап, жүргізеді. Басқарылым мүшелігіне: Феликс Толкачев – маркетинг, Екатерина Семина – операциялар, Алексей Хитин – жүйелердің дамуы, Дмитрий Боровской – қаржы және аудит, Ахмет Багиров – жүйелілік талдау кіреді.
Птренко: Бүгінгі күн тәртібінде- қызмет көрсету бойынша келісімдер Дмитрий, бұл сенің сұрағың
Боровской: Иә, мен оны қарастырып шықтым. Менің есептеуім бойынша жыл сайын жаңартылған Мэдекс бағдарламалар пакетін сату керек немесе келісімдердің бағасын көтеру керек.
Петренко: Бағаны қаншаға көтеруді ұсынасың?
Боровской: Бүгін біз нөлдік пайда бағасындамыз
Петренко: Енді сен не дейсің?
Боровской: Мэдекс бағдарламалары қызмет көрсету үшін жылдық төлемді 30%көтеру қажет.
Толкачев: Егер бұлай істесек, біз бірқатар клиенттерді жоғалтып алуымыз мүмкін.
Петренко: Бізбен қанша клиенттер келісімге отырды?
Боровской: 80%-ге жуық.
Петренко: Стандартты бағасы қандай?
Боровской: Бұл көбінесе бағдарламаның баға деңгейіне тәуелді, қалай өзгергеніне байланысты
Хитин: Мүмкін бағдарламаларға көп өзгерту енгізудің қажеті жоқ шығар.
Петренко: Ахмет, сен не айтасың?
Багиров: Бұл маркетингтің ісі ғой
Семина: Менің ойымша, көп мәліметтер мен ақпараттар болуы тиіс. Біз клиенттердің қажеттілігін зерттеп алғанға дейін бұл сұрақты қоя тұрармыз
Боровской: Біз нені нақтыбілуіміз қажет
Петренко: Бізге жоспар бойынша келесі жылға өзгерістерді білуіміз керек.
Боровской: Неге бізге бағаны 20%-ға көтермеске, не болатынын көре жатармыз. ТМС компаниясы жылына 35% көтереді ғой.
Петренко: Феликс, сен не ойлайсың?
Толкачев: Иә, осылай істеуге болады, бірақ біраз потенциалды клиенттерді жоғалтамыз
Петренко: Жақсы, онда көрелік
Сұрақтар:
1. Мәселелер қалай құрылды?
2. Қызметкерлерді қызықтырды ма? Қандай шешім қабылдау моделі қолданылды? Өз аргументтеріңізді көрсетіңіз
3.Петренко менеджер ретінде қандай роль атқарды? Қандай әдістер қолданды?
Берілген шешімді қабылдауда этикалық аспектілер байқалды ма?
Сіз қандай шешім қабылдар едіңіз?
3. Төменде келтірілген жағдайды талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
Талдауға арналған жағдай. «Дженерал Электрик Кредит» корпорациясындағы бақылау. «Дженерал Электрик Кредит» (ДЭК)- «Дженерал Электрик» фирмасына толығымен жататын бірікпеген еншілес кәсіпорын. Компанияның АҚШ-та 100 кеңсесі мен 6700 қызметкерлері бар. Бұл 22 түрлі экономикалық қызметтермен байланысты әлемдегі көлемі бойынша талдау, бухгалтерлік есеп, салық салу және бизнесті жоспарлау сиқты орталықтандырылған 5 бөлімге біріктірілген. ДЭК-тің қаржылық мүмкіндіктерді құру мен жасауды іске асыратын бірнеші бөлімдері бар компания мысалы, ауруларға клиникаларда несие беруден бастап мұнай барлаулар мен скважиналарды бұрғылауға дейін көптеген кәсіпорындарды қаржыландыруға қатысады.
Несиелік бизнес және ДЭК-тің орталықтанбаған құрылымының өзі оны басқаруды қиындататын сиқты. Бірақ фирманың вице-президенті және бас бухгалтер- талдаушы Джеймс Р. Бенат компанияны басқарудың 3 түрлі механизмі бар екенін атап айтады.
ДЭК-тің жоғары деңгейінде ірі компаниялардың көпшілігінде қолданылатын экономикалық механизмдерді қаржылық сметалар, ішкі және сыртқы тексерулер қолданады. Басқару мезанизмінің 2 типті- бұл барлық мәмілелерді талдау. Талдаудың бұл процесс деңгейінің саны мәмілелер мөлшеріне байланысты. Қарапайым мәміле үшін мысалы 2 немесе 3 деңгейлі талдау қажет болуы мүмкін, ал ірі мәмілелер компания басшыларымен кейбір жағдайларда- директорлар кеңесімен қарастырады.
Бақылаудың үшінші түрі ұйымның ең төменгі деңгейінде қолданылады.
Сұрақтар:
1. Бақылаудың 3 деңгейлі жүйесінің қарапайымдылығы мен қолданылу дәрежесін атаңыз
2. Берілген жағдайда бақылау қажет пе?
3. Үш деңгейлі бақылау жедел басқару мен стратегиялық бақылауға негіз бола ала ма?
3. Төменде келтірілген жағдайды талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
Нақты жағдай: Ет комбинатының жұмыскерлерін жұмысын ынталандыру. Үш жыл бұрын Петр Романов жекелендірілген кәсіпорынның директоры болып сайланғанда қаржылық жағдайы жақсы болатын. Адамдар ет комбинатының өнімін сапасы үшін сатып алатын. Сату көлемі жылына 20% өсті. Романов және басқа жетекшілер өнімнің сапасын жұмысшылардың өздеріне бақылау жасайтыны туралы шешім қабылдады. Бұдан шұжық өнімдерінің сапасы бұрынғыдан да арта түсті, сонымен бірге жұмысшылардың қызығушылық ынтасы да артты. Тіпті бір бригада тез бұзылатын өнімдерді арнайы пластикалық вакуумдық қапқа салуды ойлап тапты. Бұған жұмысшылар қажетті ақпарат жинады, мәселені ашып алды, жеткізушілермен байланыс орнатты, дүкендерге тексерулер жүргізді, яғни өнімге қандай қаптаудың жақсы екенін білу үшін ет комбинатының жұмысшылары топты жұмысты атқару жағынан, топ арасындағы мүшелермен араласуын, жұмысқа қатысу тәртібін, техникалық қауіпсіздікті сақтау жағынан бағаланды. Жұмысшылар жұмыс кестесі, қажетті бюджет, сапалы өлшемі, жабдықты жаңарту бойынша өздері шешім қабылдауға қатыса алатын болды. Енді мұның бәрі тек жетекшілердің ғана емес, әрбір топ мүшесінің міндеті болды.
Нақты жағдайға сұрақтар:
3. Төменде келтірілген кейсті талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
«Ксерокс»компаниясының 70-жылдары АҚШ нарығындағы үлесі жапондық бәсекелестерінің енуіне байланысты 88 пайыздан 40 пайызға төмендеді.
Дегенмен шағын бизнестің тез дамуы (80 жылдары АҚШ та апта сайын 2,5 мың дербес кәсіпорындар пайда болды) және елдегі байланыс құралдарының жалпы дамуы «Ксерокс» компаниясының көбейткіш құралдарына деген сұраныстың өсуіне жол ашты. Көптеген ұсақ фирмалардың «Ксерокс»өнімдерін алуға қаржылары жетіспеді.
«Ксерокс» компаниясы осы жағдайда сұранысқа байланысты маркетингтің қай түрін қолдануы қажет?
3. Төменде келтірілген жағдайды талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
«Домино-Пицца» компаниясының көптеген сауда орындары бар, олар неғұрлым сұранысы жоғары студенттер қалашығына жақын орналасқан. Жаз мезгілінде пицца өндіру көлемі нарық сұранысынан жоғары болады.
Сұрақ: 1. Осы сұраныс қалай деп аталады және осыған орай маркетингтің қай түрі қолданылады?
2. Нарықта мына тауарларға деген сұраныс жағдайы қандай: темекі, спирттік ішімдіктері, балмұздақ, нан, тіс емдеу, ұялы телефон, қолшатыр.
3. Кіші топтарында мақсаттарды анықтау, мақсаттар мен оларға жету іс-әрекеттері. Келтірілген кестені толтырыңыз.
3. Төменде келтірілген кейсті талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
Қандайда бір фирманың өнімдері бойынша зерттеу жүргізу үшін үй шаруашылығымен шұғылданатын әйелдерден 8 топ таңдалып алынып, оларға интервьюлер беру ұсынылды. Зерттеуге қатысушылар біраз сый-сияпаттар алды. Интервью уақыты 1 сағатпен шектелді, еркін дискуссия ретінде өтті. Ары қарай топтарға аты аталмаған өнімдердің дәмін татып көру, сыртқы пішінін салыстыру ұсынылды. Бұл көріністің барлығы талдау жүргізу мақсатында ұнтаспаға жазылынып алынды.
Сұрақ: 1. Жүргізілген зерттеу әдістері қалай аталынады?
2. Олардың артықшылықтарын және кемшіліктерін атаңыз.
3. Фирманың тауар ассортиментінің кеңдігін, тереңдігін және үйлесімділігін көрсетіңіздер.
а) сауда жабдықтарын, алюминді терезелер мен есік блоктарын дайындаушыфирмалар;
ә) керамикалық плиткалар (еденге, бассейндерге), 6 түсті «Бетонакрил» бояуы, паркет лагы (3кг және 5кг), 4 түсті эмаль бояулары, тұс қағаздарының бес түрі;
3. Төменде келтірілген кейсті талдап, берілген сұрақтарына жауап беріңіз.
Мысықтарға тағам дайындайтын «Вискас»фирмасы жарнама өткізу мақсатында А және Б журналының бірін таңдауы қажет. А журналын оқитындар саны 10 млн адамды құрайды, түрлі-түсті жарнаманың журналдағы бір бағаның бағасы 3-4 млн теңге. Ал Б журналын оқитындар саны -15 млн, беттегі бір бағанның бағасы-2,7 млн теңге. А журналын оқитын оқырмандардың 80% –ың мысығы бар,ал Б журналын оқитындардың 60%-ның мысығы бар. Фирма өнімін жарнамалау үшін қай журналды таңдау тиімді екенін анықтаңыз. Жарнаманы таңдау кезінде ескерілетін факторларды атап көрсетіңіз.
Дата добавления: 2015-08-29; просмотров: 246 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая лекция | | | следующая лекция ==> |
| с нарушениями правил пожарной безопасности | | | Внимание! Скидки 30% на языковой курс в Канаде! |