Студопедия
Случайная страница | ТОМ-1 | ТОМ-2 | ТОМ-3
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатика
ИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханика
ОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторика
СоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансы
ХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника

Котеп узган гомер 16 страница

Читайте также:
  1. A) жүректіктік ісінулерде 1 страница
  2. A) жүректіктік ісінулерде 2 страница
  3. A) жүректіктік ісінулерде 3 страница
  4. A) жүректіктік ісінулерде 4 страница
  5. A) жүректіктік ісінулерде 5 страница
  6. A) жүректіктік ісінулерде 6 страница
  7. A) жүректіктік ісінулерде 7 страница

- Әни, фәрештәләр дигәнең кемнәр соң ул?

- Фәрештәләр Ходайның ярдәмчеләре, алар безнең ике иңебездә безнең гомер китабын язып утыручылар. Бер иңдәгесе эшләгән яхшылыкларны, икенчесе кылган гөнаһларыңны язып бара, кеше үлгәч, шуны үлчәүләргә салалар. Шуңа күрә зекер әйтеп йөрергә кирәк. ЛӘ ИЛАҺЫ ИЛАЛЛАҺЫ дип йөрсәң, шул да Алланы олылау, иман китерү була.

Фатыйма шым гына кире борылды. Акрын гына чыгып, үз өенә кереп китте. Ул да табак-савытын юмаган иде, азак юармын әле, дип, ташлап чыгып киткән иде. Үзе дә сизмәстән, тиз-тиз генә савыт-сабасын юып атты, өстәл өстен җыештырып, яңа чиста чүпрәк ябып куйды. Аннан бераз ни эшләргә белмичә, сәке читенә килеп утырды. Әле генә ишеткәннәрне аңларга тырышты. Айбикә инәйне тынычландырыр өчен генә йөрү дөрес булырмы икән соң? Нишләптер әнисе бу әйберләрне әйтеп үстермәде, хәер, боларны ул үзе дә белми бит. Фатыйма аптырап уйланды- уйланды да әлегә калдырып торырга булды. Печән өсте башланды, шуңа күрә аның белән шөгыльләнергә әлегә накыт җитмәде. Моны, ахрысы, Айбикә инәй дә аңлап, әлегә сүз башламады. Тик Фатыйманың биргән сүзе иңнәрендә бирелгән вәгъдә булып басып торды. Ул әлегә үз-үзен күндерә алмый иде. Печәнне Айбулат белән бергәләп чаптылар, Асылгәрәй дә кул арасына керә башлады, аңа да бәләкәй чалгы сатып алды. Фатыйма печән кипкәч, җыярга Айбикә инәй белән Рушанияны, Мәхмүтне дә алып бара. Күмәкләшеп гөр киләләр. Хәтта Мәхмүт тә тырма белән эшли, акылсыз дисәң дә, кушканны бик яхшы эшли иде ул, аруны да белми, үзалдына тырмасын тартып йөри бирә. Айбикә инәй көннекә аш пешерә, мәтрүшкәле чәй кайната. Шуның арасында тау битеннән чия дә җыеп төшәләр. Фатыйма кич кайтканда уйланып кайта, Барый абзый үлгәч ул ике гаиләгә баш булып калды. Айбикә инәйнең малларын да бетертмәде. Сыеры белән сарыклары калды. Ике гаилә өчен печән әзерләде, малларны кышын малайлар караштылар, утынын да ике гаиләгә әзерләргә туры килә. Менә әле дә күпме печән күбәләделәр, арып, кичке эшкә кайтырга чыктылар.

- И-и, Фатыйма җаным, бигрәк матур бу дөнья, эшләп арып печәннән кайтулары үзе бер рәхәт. Әле шуны уйлап кайтам, әлдә, Ходайның рәхмәте, син бар, без нишләр идек икән синсез? Картлыкта ялгызлыктан да куркыныч нәрсә юк, шомыртым һәм сез булмасагыз, бу дөньяны мин ялгыз ничек яшәр идем? Ходайның кодрәте киң, балалар, анагызга саулык телик инде, сезне дә, мине дә картлыкта ятимлектән, ялгызлыктан коткарды.

Әкрен генә ат та үзалдына нидер уйланып, шыгыр- шыгыр арбаны тартты. Ахрысы, балалар да арыган, алар да шым гына йомшак хуш исле печән өстендә ятып, тирбәлеп кайта бирделәр. Асылгәрәй шым гына Рушанияның чәч толымы белән уйнады. Айбулат күрсә дә күрмәмеш булды. Асылгәрәй печән арасыннан чәчәкләр өзеп, берәм-берәм аның толымына, чәч арасына кыстырды. Рушания да сизеп барган, күрәсең, чәч толымын алдына алып карады да артына борылып, бозларыңны эретерлек итеп елмайды. Асылгәрәй дә күзләрен кысып елмайды да битен яшел печән өеменә яшерде. Җәйнең җылы сихри киче иде бу.

Сигезне бетергән Айбулат Белоретка укырга китәргә җыенды. Шофер-трактористлар курсына. Фатыйма каршы килмәде. Колхозда иң кирәкле кешеләр иде алар. Фатыйма кич Айбикә инәйләргә керде.

- Шулай гомер тиз уза микәнни? Айбулат китә, аннан Асылгәрәй дә китәр.

- Шулай, Фатыйма, син олыгайган саен гомер дә тизрәк уза. Борчылма, Мәхмүтең беркая да китмәс, ул инде гомерлеккә синең яныңда каласы бала.

Эш булганда, балалар белән кайнашып яшәгәндә тормыш тиз узган икән. Тегесе кирәк, монысы кирәк, шул кирәкләрне куып яши торгач, үзенең яшьлеге үтеп барганын да сизми калды. Балалар бәләкәй чакта бөтенесе бер сәкедә тезелешеп йоклыйлар иде, тик малалйлар үсеп, борын төбендә мыек тибеп чыга башлагач, әниләре белән йокларга ояла башладылар. Алар да өйнең икенче почмагыннан аерым бер сәке ясап күчеп яттылар. Башта Айбулат, аннан аның урынына Асылгәрәй. Әлегә янында Мәхмүт йоклый, озакламыйча ул да Асылгәрәй урынына күчеп ятар. Ялгыз хатынның ялгыз түшәге. Фатыйма беркемне дә көтми. Кем дә булса аның янындагы ялгыз түшәген җьщытыр дип күзалдына да китерә алмый. Ул шушы язмышы белән күптән

*

килеште. Хәер, сау-таза, күкрәп торган хатынга күкрәп торган ир бик кирәк иде дә бит. Олы көрәктәй куллар үзенең киң күкрәгенә кысып-кысып яраткан, тыны беткәнче суырып- суырып үпкән иреннәр, башлары әйләнеп, җир белән күк кушылган мизгелләр... «Михман» дип пышылдаган төннәре күп булды аның. Аның бөтен яшьлеге, назланып сөелгән төннәре бер кул бармагына сыеп бетә иде. Рушанияның күзләренә караса, аның күзләрен күргәндәй була. Йөрәге әллә нишләп куя. Шушы Мәхмүте сау-сәләмәт бала булган булсамы, әтисе кебек кайгыртучан, көчле, иң чибәр егет булыр иде бит. Күпсенде Ходай шул бәхетне, күпсенде. Быел торналар утравына бара алмады, дөнья мәшәкатьләре басты, язын каршы алырга, көзен озатырга да бара алмады. Әллә оныта башладымы? Былтыр барып, туйганчы утырып елап,)чен бушатып кайткан иде. Никтер ул да хатирәләрендә шул утрауга кайтадыр кебек. Аларның яшьлек утравы. Икесенең истәлекләре шушында очрашадыр кебек.

Алтын көзләр үтеп, озын салкын кышка да керделәр. Балалар тагын Яңа елга әзерләнә башладылар. Фатыйманың да капкасы ябылмады, яшь кызлар Яңа елга күлмәк тектерергә ашыктылар. Алар, хатын-кызлар гына өчәүләшеп, Айбикә инәйләр өендә чәкердәшә-чөкердәшә кистеләр-тектеләр. Рушанияга бер тукыма алып кайтып, Яңа елга искитмәле матур күлмәк тектеләр.

Фатыйма, хәтерлисеңме үзеңнең беренче күлмәгеңне тектерергә килгәнеңне? Ах, чибәр дә идең син шунда, без сине Барыйкаем белән сокланып озаткан идек. Аның калганыннан мин шомыртыма кечкенә күлмәк тегеп кидердем. Кая, күрсәтим әле. - Айбикә инәй үзенең олы сандыгын ачып, Рушанияның барлык бәләкәйләнгән әйберләрен матур итеп бөкләп сандыгына тутырган иде. - Менә ул күлмәк, кара, җимешем, сине күрергә килгәндә, бу тукыма кисәген сиңа бүләк итеп китергән иде.

Фатыйма ул көннәрне исенә төшереп, йөрәге кысып куйды. Аның да хәзер үз сандыгы бар, сандыкның төбендә хәзер дә ята ул кадерле күлмәк. Әйе, гомер үткән, күлмәк тузган шул инде. Балалар быел тугызынчы класска бардылар. Асылгәрәй дә әллә ничек үзгәрде, әллә Айбулат киткәч, үзен олы кеше итеп хис итте. Элеккеге кебек, ни уйласа, шуны кычкырмады. Күбрәк аръяктагы малайлар белән аралашты. Рушания белән дә буйга тигезләшкәндәй булды.

Алар икесе дә бик яхшы укыдылар. Асылгәрәй математика белән физиканы су урынына эчте. Рушанияның дәресләрен дә әзерләште, тик шулай да алар элеккеге балалар түгел иде шул. Асылгәрәй гармунын да элеккеге кебек өзгәләп тартмады. Көйләре дә хәзер бик салмак, моңлы яңгырады. Асылгәрәй кичләрен аръякка клубка да чыккалады. Рушанияның да бик тә чыгасы килсә дә, Айбикә инәй каты торды. «Йөрмисең, иртә әле», дип кырт кисте. Шулай да алар Яңа ел кичәсенә бергә киттеләр. Өлгереп килгән озын буйлы Рушанияга югары класс малайлары бик тиз күз салдылар. Әле берсе, әле икенчесе биергә чакырдылар. Асылгәрәй элекке кебек Рушанияны саклап тормады. Күрмәмеш булды, башкалар белән биеде, аны чакырмады да. Әйтерсең, аңа хәзер Рушания бар ни дә, юк ни. Шулай да кичәдән бергә кайтып киттеләр. Озатмакчы булып берәү ияргән иде дә, Рушания Асылгәрәйгә чат ябышты, «юк-юк, без икәү генә кайтабыз», диде. Элек булса, Асылгәрәй ут уйнатыр иде, ә хәзер эндәшми. Әллә берәй кызга гашыйк булды? Үзе йөри, ә аны үзе белән чакырмый, үзе генә киенеп-ясанып чыгып китә. Айбулат та укуын тәмамлап, машинага утырды, бик горурланып кайтып туктый, ул леспромхозга эшкә керде. Тик озак эшләргә туры килмәде, армияга чакыру кәгазе килде. Озату кичәсен бик зурлап үткәрделәр, бик күп яшьләр җыелды. Айбулат Асылгәрәйнең каршысы иде, озын буйлы, олы кара күзле, кара дулкын чәчле. Үзе дә кешегә бик ачык йөзле һәм бик сөйкемле егет. Ирене өстендәге әле бер дә кырылмаган кара мыегы үзенә бик тә килешле, күркәмлек биреп тора иде. Өстәл әзерләшеп йөргән Рушанияга карап:

- Эх, Рушания, мин армиядан кайтканчы алып китәрләр инде үзеңне кияүгә, көтсәң, үзем әйләнәм.

Урындыклар урнаштырып йөргән Асылгәрәй берсүзсез өйдән чыгып китте. Айбулат Рушанияга карап күз кысты:

- Күрдең, көнләшә.

- Юк, ул бит инде үсте, хәзер минем белән сөйләшми дә, - диде Рушания кызарып, - без бит абыйлы-сеңелле кебек.

- Эш сөйләшүдәмени, Рушаниям бәгърем? Син шулай да энекәшне җәберләмә.

Айбулатны озатканда яз башы иде. Яңа кар эреп бетеп кенә килә, йөрәкләрнең әллә кая ашкынып талпынган чагы иде. Айбулат курайда, Асылгәрәй гармунда уйңый-уйный яшьләрне биеттеләр. Айбулатны озаткан көнне кичке якта

Инзир буйлап гармун моңы агылды. Фатыйманың эче поша баш бала өйдән чыгып киткәч, ул да гармун тавышын тыңлап горды да:

- Ник яна икән бу баланың йөрәге, әллә ни булды, - дип куйды.

Гармун тавышына аръяктан яшьләр бу якка чыктылар. Кичке уеннар көзгә тикле яшьләр белән гөр килеп торды. Асылгәрәй әллә ни чибәр булмаса да, киң җилкәле, аягы да алай элекке кебек кәкре түгел, шулай да буйга Рушаниядан бик күпкә калыша иде. Гармунчы ямьсез булмый ди, кызлар аны сырып чыр-чу килделәр, шул гармуны аркасында авылның беренче егетләре рәтендә йөри иде ул. Яшьләр таралып, уен-көлке беткәч, яр буенда берүзе генә кала да моңсу көйләр тарта, элек ни уйласа, шуны кычкырып әйткәндә, барысына да җиңелрәк иде, ә хәзер астан гына карап нидер уйланып йөри, гел Якупны хәтерләтә.

Унынчы классны бетереп, язгы экзаменнар да башланды. Рушания Асылгәрәй янына керә, чөнки физика белән математика аңа авыр бирелә. Икәү башка баш терәшеп дәрес әзерлиләр. Фатыйма үтә-сүтә аларны күзәтә. Асылгәрәй, Рушания керсә, тирләп-пешеп чыга. Янында терәлеп дигәндәй утырган Рушанияны сиздерми генә күзәтә, кайбер сораган сорауны да ишетми. Аннан никтер кызып китә дә, «Бар, үзегезгә чыгып әзерлән», дип кычкырып җибәрә.

Ярый инде, тагын әз генә аңлат инде, - ди Рушания матур керфекләрен күтәреп.

- Җитте, барыбер аңламыйсың, миңа да әзерләнергә бирмисең.

Рушания үпкәләп, китапларын күтәреп чыгып китә. Ул чыгып киткәч, Асылгәрәй өстәлгә китереп суга да арлы- бирле йөренә башлый, тагын өстәл кырына килеп утыра да бармакларын ат кылыдай чәчләренә батыра, аның йорәк тибешен Фатыйма читтән дә күреп утыра. Фатыйма күрмәмеш була, ул да авыр сулап куя. Ах, бу ата каны - ник пчыклап сөйләшмәскә, ярата бит ул аны, ник яшерергә? Ир булып өлгердең шул, балам, күпме түзәрсең икән?

Соңгы чыгарылыш кичәсенә Фатыйма икесенә дә Ьелореттан матур киемнәр алып кайтты. Рушанияга биек үкчәле түфли, ә күлмәген заманча итеп үзләре тектеләр.

Улым, Рушанияны көтмисеңмени, кая ашыгасың?

- дигән булды Фатыйма. Асылгәрәй кызарып чыкты. Кече капкада Рушания күренде.

- Фатыйма апа, кара әле, - дип өермә әйләнде.

Акка вак кына чәчкә төшкән күлмәк аның гәүдәсенең бар матурлыгын ачып салган иде. Ул бер дә шәһәр кызларыннан ким түгел. Нечкә билен кысып бәйләгән, күлмәкнең итәге киң булып тезләрен каплап тора, аягындагы биек үкчәле ак түфлие төп-төз аякларны тагын да матуррак итеп күрсәтә. Чәчен зур кызларныкы кебек баш түбәсенә ураган. Асылгәрәй белән Фатыйма беразга телсез булып карап тордылар.

- Асылгәрәй, әйт инде, мин матурмы?,

Асылгәрәй тиз генә телгә дә килә алмады. Фатыйма да

улына текәлде.

- Әйт инде, улым, бер җылы сүз, кара, ничек матур!

- Ярыйсы, үкчәсез түфли юк идемени?

- Ә миңа шундый ошый бу түфлиләр!

- Колга, - диде Асылгәрәй.

- Улым, ник шулай дорфа, син инде җиткән егет кеше бит?

- Ярый, мин үпкәләмим, киттек, Асылгәрәй абыем, - диде Рушания аны култыклап.

- Җимешемә күз тимәсә ярар иде, бигрәкләр дә матур бала, - дип, Айбикә инәй сөйләнә-сөйләнә кереп җитте. Фатыйма белән икәүләшеп артларыннан карап калдылар.

- Барыйкаем күрми үлеп китте, хәйраннар булыр иде, җаныкаем.

Фатыйма да үзенекен уйлады: Михман күрсә, ни дияр иде икән? Кичермәс иде шушындай баланы кешегә биргән өчен.

- Фатыйма, балалар хәзер укырга китәр инде. Элек Ходайдан бәлигъ булганын гына булса да күрсәң иде дип ялына идем, хәзер инде башлы-күзле булганын да күрәсе килә, кемнәр кулына калыр инде балам?

Мәктәпкә берсеннән-берсе матур киенгән кызлар-егетләр җыелган иде, күпердән килгән парны күреп, бөтенесе шунда борылдылар. Арадан берәү:

- Бер дә пар түгелләр инде, берсе курчак кебек, җитмәсә, озын, икенчесенең ни буе, ни үзе, - диде. Асылгәрәй беркайчан да сикереп чыгып бармады, ул һәрвакыт кырысрак тота иде үзен. Рушания шатланып, бәхетле елмаеп, барысы белән исәнләште, ә Асылгәрәй һәрвакыттагыча кырыс кына барысы белән кул биреп чыкты. Яшьләр мәктәп эченә үттеләр. Башта котлаулар булды, аннан укуны бетерү гурында таныклык өләштеләр. Иң яхшы укучылар арасында Асылгәрәй белән Рушания да бар иде. Мондый таныклык белән теләсә кайсы уку йортына барып керергә була иде. Яшьләр төнгә чаклы бергә биеп, бәйрәм иттеләр. Асылгәрәй үзе кебек бәләкәй буйлы кызлар белән биеде, тик Рушанияны гына чакырмады. Рушания янынан үзе кебек озын буйлы Хәлил китмәде. Инде соңгы биюгә кызлар чакыра дигәч, Рушания ике дә уйламыйча, Асылгәрәй каршысына килеп басты.

- Әйдә, бергә вальс әйләнәбез.

Асылгәрәй, кире чигенсә, көләрләр дип, чакыруны кабул итте. Бу аларның беренче тапкыр бергә биюләре иде. Асылгәрәй астан гына карап алды көлмиләр микән дип - көлүче булмады. Барысы үзенә пар табып, парлашып бииләр иде. Аннан ак күлмәкле кызлар, ак күлмәк, кара чалбарлы егетләр таң каршыладылар. Таңда алар гармун белән авылның бер башыннан икенче башына җырлап үттеләр.

Тормыш юллары катлаулы - Берьялгызың юл үтмә.

Йөрәк чәчкәсе булырдай Дусларыңны онытма.

Иртән сыер куарга торган халык күз яшьләрен сөртеп ал арны озатты.

- Асылгәрәй, әйдә, елга буйлап кайтабыз.

Рушания түфлиләрен салып, кулына тотты. Челтерәп аккан Инзир суы чип-чиста, төбендәге бөтен ташлары күренеп ята, иртәнге суда балыклар сикереп уйный. Алар су читеннән берсүзсез бик озак атладылар. Рушания нидер уйланып, су ерып алданрак атлады, аның артыннан Асылгәрәй аның матур төз гәүдәсеннән күзен ала алмый ияреп бара бирде. Рушания кинәт борылды да:

Син укырга кая барасын? - диде.

Асылгәрәй үзенә текәлгән күзләргә килеп төртелгәч, югалып калды, аның күзләреннән күзләрен ала алмыйча, сүзнең мәгънәсен аңламыйча, катып тора бирде.

- Асылгәрәй, син китсәң, күңелсез булыр инде. Айбулат та юк, син дә китәсең.

 

- Ә син кайда җыенасың?

- Мин беркая да җыенмыйм, мин колхозда калам, - диде Рушания алга атлап. - Әни карт, ничек калдырып китим ди мин аны. Аннан, әзрәк эшләп акча да тупларга кирәк, гел- гел синең әниеңнең җилкәсендә утырып булмый бит инде. Белсәң иде, кем икән минем әти-әнием, кайда икән алар?

Асылгәрәй аптырап туктап калды.

- Нигә, Айбикә инәй түгелмени?

- Асылгәрәй, без бит бәләкәй балалар түгел, алтмышта кем бала таба ди инде? Әнигә сиксән була бит инде.

- Ә нигә үзеннән сорамыйсың?

- Үпкәләтермен дип куркам, ул бит мине шундый ярата.

- Минем әнидән сора.

- Сорарга әйтәм дә, әллә нигә куркам. Асылгәрәй, син әйтмәдең, кайда укырга керәсең?

Асылгәрәй җавап бирергә ашыкмады, яңа туып килгән кояшка карап торды да:

- Мин дә колхозда калам, барыбер көзгә армияга, армиядан кайткач укырбыз әле, - диде дә гармунын өздереп тартып җибәрде. Яңа уянып килгән Инзир буйларына моң таралды.

Ялгыз үскән бер төнбоек Тирбәлә суда.

Төнбоек та сине сагына,

Сине юксына.

Күл буена килсәң иде,

Уйларымны белсәң иде,

Зифа камышларга карап,

Юксынам сине.

Асылгәрәй үзе уйнады, үзе җырлады. Рушания аңа карап елмайды.

- Белсәң иде, кем өчен җырлыйсың икән бу җырны?

- Синең өчен, - диде ул да елмаеп.

- Юк, мин бит сиңа туган кебек кенә, аръяктагы берәр кызга җырлыйсыңдыр әле.»

- Ярар, синеңчә булсын, әйдә, кайтыйк.

Ике атнадан Рушания колхозга Фатыйма яңына эшкә чыкты, Асылгәрәй дә Айбулат эшләп киткән оешмага, такта

ярдыра торган җиргә урнашты. Җәй бик тиз үтеп китте. Көзгә Асылгәрәйгә дә хезмәткә чакыру кәгазе килде. Ул китәсен беркемгә дә белгертмәде. Бу кичне ул Рушанияны кинога чакырды. Кинодан кайтканда, бала чактагы кебек Рушанияның кулыннан җитәкләп алды. Рушания каршы килмәде, ә капка төбенә җиткәч, бар кыюлыгын җыеп, кочаклап үпмәкче булды. Рушания башта әллә аптырап, әллә куркып калды, аннан нык итеп этеп җибәрде дә капкадан бәрелә-сугыла кереп китте. Артына әйләнеп тә карамады. Караса, бәлки күрер иде бакча коймасына капланып елаган егетне. Иртән Рушания Фатыйма апасын көтте-көтте дә йортларына үрелеп карады, ат та, арба да юк иде. Аптырап, бераз таптанды да үзе генә эшкә китте. Фатыйма эш ахырына гына килеп җитте. Рушанияның аптыраулы карашына:

- Асылгәрәйне олы юлга чыгарып куйдым. Китте, минем тагын бер бәбкәм китте, - диде.

- Кайда? - диде аптырап.

- Армияга, кичә сиңа әйтмәдемени? - Рушания бераз аптырап торды да баш кына селкеде. - Сине дә уятыйм дигән идем, кирәкми, без аның белән хушлаштык инде, диде.

Рушания кичәге хәлне исенә төшереп, бите янды. Эштән кайтканда Фатыйма Рушанияга бераз карап торды да кочаклап алды, күзенә яшь төелде.

- Ничек яшәр ул синсез, ах, балалар. Ул сиңа яратканын да әйтә алмады инде, ярар, бәлки хатта язар. Ах, атай баласы...

Рушания Асылгәрәй белән бергә тәгәрәп үскәнгәме, аны I ел янында булыр, алар гел шулай дус булып калырлар кебек иде. Мәхәббәтнең дә ни икәнен белмиләр иде. Буйлары гигезсез булган кебек, уйлары да тигезсез булган икән. Ул киткәч, Рушанияга да бик күңелсез булып калды, нидер җитмәде, сөйләшер кеше дә калмады, бик якын иде ул аңа, ул да аны үзенчә яратты. Иртәдән кичкә чаклы эш белән кайнап, бер елга якын вакыт үтеп тә китте, тик Асылгәрәй аңа атап хат язмады. Диңгез флотыннан әнисенә хаты, фотолары килеп торды. Рушания ул хатларның барысын да укып барды, аның өчен сәламнән башка берни дә юк иде.

Җәй уртасында авылга студентлар килеп тулды, алар ягына яңа мәктәп сала башладылар. Авылда яшьләр гөрләп гордылар. Рушания бик чыгып йөрмәде, бик сирәк кенә Мәхмүтне ияртеп, кинога барып кайта иде. Армиядан егетләр дә кайтты. Үз тиңнәре дә җитәрлек юкса, көзгә читтән торып уку йортына керергә булды, шуңа күбрәк әзерләнде, укыды. Рушания эштән кайтты да көянтә-чиләген алып суга барырга чыкты, урамда кое буена яшьләр җыелганнар да шаркылдашып көлешәләр, су сибешеп уйныйлар. Рушания килеп җиткәч, югалып калды, егетләрнең кайберләре сызгырып җибәрделәр. Рушания кире борылмакчы булды, шунда бер урыс егете каршысына сикереп чыкты.

- Тукта-тукта. - Ул аның көянтәсеннән килеп тотып алды. Шулчак аларга әллә ни булды, икесе дә карашып, катып калдылар. Күзләр-күзгә бәйләнде, каршыдагы егет Рушаниядан бераз калкурак, күзләре зәп-зәңгәр. Ул егет тә сихерләнгәндәй күзләрен ала алмады. Яшьләр аларны сырып алдылар да тып-тын калып, аларга карап тора бирделәр. Рушания беренче булып исенә килде, тиз генә борылды да кайтып китте, көянтәсендә чиләге юклыкны да сизмәде. Капкага җитәрәк артына борылып карады, ике чиләк су күтәреп килгән егетне күреп, аптырап калды. Шул көнне ул беренче тапкыр йокысын югалтты, төннең буе түшәмгә карап чыкты. Икенче көнне, әйтерсең, аны әллә нинди могҗиза көтә, дөнья әллә нинди матур төсләргә кергән - аның җырлыйсы, очасы килә иде. Икенче көнне эштән кайтышлый аларның каршысына теге егет чыкты, бер дә аптырап тормады, аның янына арбага сикереп менеп утырды.

- Әйдә танышыйк, мин Саша булам.

- Мин Рушания булам.

- Юк, телем әйләнми, мин сиңа Рая гына диярмен.

Бу яңа тормышның башы иде. Урыс егете капка төбеннән китмәде. Рушания да һавада очкан коштай хис итте үзен. Теге егет төзелешне дә онытты, иртән торды да алар белән бергә фермага ияреп йөрде. Фатыйма ни әйтергә дә белмәде. Моның барысы да үзенең үткәнен хәтерләтә иде. Айбикә инәй дә сизенде. Тик урыс икәнен белгәч, аларның очрашуына аяк терәп каршы килде. Фатыйма кайсы якны якларга да белмәде, бу чибәр урыс егетеннән соң Асылгәрәй белән Рушанияның кайчан да булса бергә булырларына өмет юк иде. Икесе дә аның баласы, икесе дә кадерле. Рушания да Фатыймага ялынып карады.

- Ул миңа шундый ошый, нишлим?


Дата добавления: 2015-11-26; просмотров: 81 | Нарушение авторских прав



mybiblioteka.su - 2015-2024 год. (0.021 сек.)