1 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Экологиялық нормативті сақтау мынаны қамтамасыз етеді:
Табиғи ресурстарды тиімсіз пайдалану;
Өсімдіктер мен жануарлардың генетикалық қорының азаймауы;
+ Халықтың экологиялық қауіпсіздігін;
Табиғи ресурстардың қалпына келуінің мүмкін болмауы;
Антропогендік әсердің болуын.
2 Металл сапасын қалай арттыруға болады?
полимерлермен алмастыру, коррозияға қарсы шаралар;
жұқа қаңылтыр шығаруды көбейту;
бұйымдардың размерін, салмағын азайту;
+ прокат өндірісі құрылымын жетілдіру, тоттанбайтын қабыршықпен жабу, ұнтақты металлургияны дамыту;
қосымша ағымдағы шығындар есебінен.
3 Суды ластамау және оны шығындамау үшін қандай экономикалық шаралар қолдану тиімдірек?
айып төлемдер;
барлық шығындарды есептеу;
+ тұтынған суға және ластанғаны үшін төлем қолдану;
тұтынатын суға баға белгілеу;
лас су төккені үшін төлем алу.
4 Су үнемдеу үшін техникалық мақсатқа қандай су жүйесі тиімді?
тізбекті, кезекті;
ашық, тура;
айналымда;
+ тұйық;
кешенді.
5 Қазіргі уақытта тірі организмдер кездесетін биосфера бөлігінің аталуы:
палеобиосфера;
жер қабығы;
+ необиосфера;
гидросфера;
топырақ.
6 Жылу электростанциясының сарқынды суымен жыл сайын қанша органикалық зат аласталады?
55 тонна;
56 тонна;
+ 66 тонна;
76 тонна;
77 тонна.
7 Экономикалық бағалау мағынасы дегеніміз не?
ресурстар құны;
экономикалық зиян;
ресурстарды игеруге жұмсалатын шығындар;
ресурстың бағасы;
+ ресурсты пайдаланғанда алынатын тиім.
8 Ресурс пайдалану нормалары не үшін керек?
өнімді жоспарлау үшін;
қаражат үнемдеу үшін;
шығындарды есептеу үшін;
+ ресурс үнемдеу үшін;
күнделікті шешім қабылдау үшін.
9 Табиғат ресурсы деген не?
ол табиғат;
қоршаған өмір сүру ортасы;
+ пайдаланатын немесе пайдалану мүмкін табиғи заттар мен күштер;
табиғат байлығы;
тұтынылмаған ұлттық байлық.
10 Жылу электростанцияларының сарқынды суымен жыл сайын қанша күкірт қышқылы аласталады?
52 тонна;
62 тонна;
72 тонна;
+ 82 тонна;
92 тонна.
11 Тірі ағза көбіне қандай химиялық элементтерден құралады?
сутегі, кальций, азот;
+ оттегі, көміртегі, сутегі;
күкірт, магний, сутегі;
фосфор, оттегі, темір;
марганец, сынап, азот.
12 Атмосфераның жоғарғы қабатының шекарасы мына биіктікте жүргізіледі?
+ 2000 км.;
1500 км.;
1000 км.;
1200 км.;
800 км.
13 Тропосферадағы ауаның көп бөлігі мынадан тұрады?
оттегі мен суттегінен;
озоннан, гелийден, криптоннан;
метан, азот, гелийден;
+ азоттан,оттегінен;
неон, радон, сутегінен.
14 Фотосинтез процесі кезінде тірі ағза арқылы көмір қышқыл қанша уақытта өтеді (В.И. Вернадский бойынша)?
+ 6-7 жыл;
50-70 жыл;
500-600 жыл;
16-25 жыл;.
100-200 жыл.
15 Биосфера үшін тірі тірі ағзаның орташа жаңару жылдамдығы:
5 жыл;
+ 8 жыл;
20 жыл;
25 жыл;
38 жыл.
16 Құрлық үшін тірі ағзаның орташа жаңару жылдамдығы:
10 жыл;
12 жыл;
+ 14 жыл;
37 жыл;
43 жыл.
17 33 -күн тірі ағзаның жаңару жылдамдығы, ол биосфераның қай бөлігінде?
құрлықта;
аралда;
топырақта;
құрғақ жерде;
+ мұхитта.
18 Вернадский биосфераның физико-химиялық құрамындағы биогенді заттарға мыналарды жатқызады:
өсімдіктер мен жануарларды;
+ топырақ гумусы, мұнай, көмірді;
топырақты, жер беті суларын;
магматикалық тау жыныстарын;
тірі ағзаларды.
19 Тас көмір, торф сияқты тірі организмдердің тіршілік продуктыларын В.И. Вернадский биосфераның мына компонентеріне жатқызады:
өлі зат;
Биоөлі зат;
+ биогендік зат;
радиоактивті зат;
тірі зат.
20 Табиғи газды жаққанда азот оксидінің шығарылуы көмір жақандағыдан неше % төмен болуы мүмкін...
10%;
+ 20%;
30%;
40%;
50%.
21 Вернадский неліктен биосфераны ашық жүйе деп атады?
тарихи өзгергіштік түрге байланысты;
айналымға байланысты;
+ күн энергиясының түсуіне байланысты;
жердің өз осін айналуына байланысты;
табиғи зоналардың әртүрлілігіне байланысты.
22 Ноосфераны Вернадский, сонымен қатар Э.Леруа және де Шарден түсіндірді:
өмір қабаты;
биосфераның үстінгі бөлігі;
+ сана қабаты;
биосфераның астынғы бөлігі;
ғылыми көзқарас.
23 "Адам және ноосфера"(1990) еңбегін қай ғалымның идеясының көрінісін тапты?
Вернадскийдікі;
+ Моисеевтікі;
Геккельдікі;
Воронковтікі;
Одумдікі.
24 Биосфераның даму концепциясындағы ноосфераның соңғы мақсаты?
+ Адамзат қоғамы мен табиғат қатынастарының жетістіктерінде;
адамның табиғатты толық басқаруы;
адамның табиғатқа қол сұқпауы;
адамның табиғи ресурстарды қолданудан бас тартуы;
тек шектеу жүйесі арқылы экологиялық мәселелердің шешілуі.
25 Биосфераның үстінгі вертикальді шекарасының биіктігі?
13 км.;
12 км.;
10 км.;
+ 20 км.;
8 км.
26 Биосфераның төменгі вертикальді шекарасының тереңдігі?
2 км.;
+ 3 км.;
5 км.;
1 км.;
4 км.
27 Сұйық отынды жаққанда ауаға мынадай газдар мен металл қосындылары түсуі мүмкін:
NO2, N2O, CO2, натрий тұздары;
SO2, SO3, CO2, темір тұздары;
+ SO2, SO3, NO2, ванадий, натрий тұздары;
SO2, NO2, кадмий тұздары;
CO, CO2, NO2, калий тұздары.
28 Сұйық және газ тәріздес қалдықтарды залалсыздандыру әдісін атаңыз?
сұйық фазада тотықтыру;
+ гетерогенді катализ;
пиролиз;
отпен өңдеу;
арнаулы қоймаларда сақтау.
29 Улы өндіріс қалдықтарын залалсыздандыру әдісін атаңыз?
сұйық фазада тотықтыру;
гетерогенді катализ;
арнаулы жерде сақтау;
+ пиролиз;
оттекпен өңдеу.
30 Академик И.П.Герасимовтың пікірінше жалпы мониторингті неше бөлімге бөлуге болады?
эктоэкологиялық, эндоэкологиялық, биоэкологиялық;
динамикалық, теориялық, геоэкологиялық;
Өндірістік, кәсіпкерлік, ауылшауашылық;
+ биоэкологиялық, геоэкологиялық, биосфералық.;
биосфералық, технологиялық, ауылшаруашылық.
31 Қалдықтарды қауіптілігіне сәйкес қанша классқа бөледі?
3 кл.;
+ 4 кл.;
5 кл.;
2 кл.;
6 кл.
32 Аса қауіпті қалдықтар қатарын көрсетіңіз:
+ HgСl2, KCN, SbCl3, бензола пирен;
мыс сульфаты, қымыздық қышқылды мыс, қорғасын қосылыстары;
PbO, PbO3, PbO4, NiCl4, CCl4;
MgSO4, фосфаттар, мырыш қосылыстары;
NH3, CO2, SO2.
33 Сарқынды судың сұйық қалдықтарымен тұнбаларын залалсыздандыру әдісін атаңыз:
гетерогенді катализ;
+ сұйық фазада тотықтыру;
пиролиз;
отпен өңдеу;
арнаулы жерде жинақтау.
34 Битум, гудрон өндіру санитарлық-қорғау зонасы бойынша қай классқа жатады?
1 кл.;
5 кл.;
4 кл.;
+ 3 кл.;
2 кл.
35 Аяқ киім, дайын дәрілік заттар өндіру өнеркәсіптері санитарлық-қорғау зонасы бойынша қай классқа жатады?
5 кл.;
+ 4 кл.;
3 кл.;
2 кл.;
1 кл.
36 Суды тазалаудың неше әдісі бар?
2;
3;
+ 4;
5;
6.
37 Агрегаттық жағдайына қарай химиялық өнеркәсіптің тасталымдары неше классқа бөлінеді?
1 кл.;
2 кл.;
3 кл.;.
+ 4 кл.;
5 кл.
38 Көмір байыту фабрикаларының қалдықтары мынадай заттардан және мына мөлшерде болуы мүмкін:
10-15 % SiO2, 20-30% Al2O3, 5-12% Fe2O3, 1% CaO, 15%C;
10-15% Al2O3, 10-12% Fe2O3, 0,5-1% CaO;
60% SiO, 20% SO2, 20% CO2;
+ 55-60% SiO2, 22-26% Al2O3, 5-12% Fe2O3, 0,5-1% CaO, 4-4,5% K2O*Na2O, 5% C;
20% Al2O3, 10% Fe2O3, 5% CaO, 1% K2O*Na2O.
39 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. 10 мың жыл бұрын болған бірінші технологиялық революция былай аталды:
Палеолиттік;
Мезолиттік;
+ Неолиттік;
Өнеркәсіптік;
Аграрлық.
40 Атмосфераның антропогендік сызықтық ластану көздері:
тепловоз, теплоход, самолеттердің түтін турбалары;
+ транспорт жүретін көшелер;
ЖЭС, пештердің және т.б. түтін турбалары;
есік, терезе, тесіктерден түтіннің түсуі;
автотранспорттардан.
41 Шеттен келетін валюта табысының неше пайызы түсті өнеркәсіп саласының үлесіне тиеді?
+ 27;
28;
29;
30;
40.
42 Биіктігі 3 м жететін орташа толқын жағалаудың 1 м2 мынандай энергия әкеледі?
50 квт.;
60 квт.;
70 квт.;
80 квт.;
+ 90 квт.;
43 Атмосфераның антропогендік нүктелі ластану көздері:
+ ЖЭС түтін трубалары, өнеркәсіптердің отын жағатын құралдары мен желдеткіш трубалары;
тепловоз, теплоход, самолеттердің түтін шығаратын трубалары;
транспорт жүретін көшелер мен жолдар;
вентиляция шырақтар, терезе, есік, т,б.;
орман өрттері.
44 Атмосфераның антропогендік жылжымалы ластану көзері?
транспорт жүретін көшелер;.
+ тепловоз, теплоход, самолеттердің түтін шығаратын трубалары;
ЖЭС түтін трубалары, өнеркәсіптердің отын жағатын құралдары мен желдеткіш трубалары;
орман өрттері;
вентиляциялық шырақтар, терезе, есіктер.
45 1 г белок ыдырағанда қанша энергия береді?
+ 3,4 ккал.;
3,8 ккал.;
4 ккал.;
4,2 ккал.;
4,4 ккал.
46 1г көмірсу ыдырағанда қанша энергия береді?
8,5 ккал.;
9,5 ккал.;
+ 7,5 ккал.;
10,5 ккал.;
11 ккал.
47 1г май ыдырағанда қанша энергия береді?
8,7 ккал.;
+ 9,7 ккал.;
7,7 ккал.;
6,7 ккал.;
5,7 ккал.
48 1т қорғасынды балқытқанда қоршаған ортаға қанша мөлшерде қорғасын қалдықтарымен бірге шығарылады?
15 кг.;
10 кг.;
5 кг.;
1 кг.;
+ 25 кг.
49 Азот оксидінің жылына табиғи түрде бөлінетін мөлшері қанша?
10 млн т. жылына;
15 млн т. жылына;
20 млн т. жылына;
25 млн т. жылына;
+ 30 млн т. жылына.
50 Азот оксидінің жылына антропогендік жолмен атмосфераға бөлінетін мөлшері?
+ 65 млн тонна.
75 млн тонна.
85 млн тонна.
90 млн тонна.
95 млн тонна.
51 Күкірт оксидінің жылына антропогендік жолмен атмосфераға бөлінетін мөлшері қанша?
180 млн тонна;
+ 170 млн тонна;
190 млн тонна;
200 млн тонна;
210 млн тонна.
52 Фреондардың жылына антропогендік жолмен атмосфераға бөлінетін мөлшері?
1 млн тонна;
+ 1,4 млн тонна;
1,6 млн тонна;
1,8 млн тонна;
2 млн тонна.
53 Қоректік тізбектің энергия жоғалтуын қандай структура көрсете алады?
экологиялық пирамида;
+ экологиялық валенттілік;
трофикалық дәреже;
энергияны максималдау заңдылығы;
толераннтық заң.
54 Республикада түсті металлургия неше салаға бөлінеді және олардың құрамында неше кәсіпорын жұмыс істейді?
3 сала және 25 кәсіпорын;
+ 7 сала және 26 кәсіпорын;
8 сала және 29 кәсіпорын;
9 сала және 10 кәсіпорын;
10 сала және 10 кәсіпорын.
55 Металлургия саласының кәсіпорнында санитарлық қорғау белдемі неше класқа бөлінеді?
1;
2;
3;
4;
+ 5.
56 Ежелден тұманды болған қала, бұл...
Рим;
Токио;
Нью-Иорк;
+ Лондон;
Алматы.
57 Қышқыл жауынның негізгі көздері?
күкірт ангидриді, азот тотығы;
+ күкірт ангидрид (SO2) пен азоттығы, көмір қышқыл газы;
азот тотығы;
күкіртті ангидрид, азот тетраоксиді;
азот тетраоксиді.
58 Қышқыл жауынның пайда болуының негізгі себебі:
ауаның тозаңмен ластануы;
ауаның тұздармен ластануы;
+ ауаның тотықтармен ластануы;
ауаның көк түтінмен ластануы;
ауаның жанармай қалдықтармен ластануы.
59 Құрлықтағы биомассаның негізгі бөлігі (99,2%):
бактерия;
жануарлар;
саңырауқұлақтар;
балдырлар;
+ өсімдіктер.
60 Мына энергетикалық ресурстардың қайсысы қалпына келеді?
торф;
газ;
+ биомасса;
көмір;
мұнай.
61 Корбанизация процесінің мінездемелік түрі қандай?
биологиялық тазарту;
+ химиялық тазарту;
химиялық реакция;
көмір процесінің түзіліуі;
мұнай процесісің түзілуі.
62 Жер атмосферасын қандай күштер ұстап тұр?
+ жердің тартылыс күші;
атмосфераның биік тығыздығы;
атмосфераның бу құрамы;
жердің жылуы;
атмосфераның химиялық құрамы.
63 Жердің газ қабатының массасы қанша?
+ 5,5 *10 тонна;
5,3*10 тонна;
3,0*10 тонна;
2*10 тонна;
4,5*10 тонна.
64 Күкірт ангидриді қай кезде ауаға түседі?
тас көмірді қазу кезінде;
мұнай өнімдерін пайдалану кезінде;
машина жасау өнеркәсіптерінде;
+ көмір мен мазутты жағу кезінде;
мұнай өнімдерін өңдеу кезінде.
65 Азот қосылыстары атмосфераға қайдан түседі?
өрттерден;
өнеркәсіптерден;
+ ормандағы өрттерден, ірі өнеркәсіптерден;
автокөліктерден;
электростанциялардан.
66 Судың құрылықтан айырмашылығы қандай принциптерге байланысты?
аймаққа байланысты;
жер бедеріне байланысты;
+ атмосфералық жауын-шашынның көп бөлінуінен;
су үстімен жердің байланысы;
ауа-райының өзгешелігіне.
67 Қалдықтарды минералды заттарға дейін шірітетін организмдер қалай аталады?
продуценттер;
+ редуценттер;
консументтер;
автотрофтар;
Хемотрофтар.
68 Қазақстанда алтын өндіруді жолға қою мақсатында ұлтық «Алтыналмас» компаниясы ҚР Ұлтық банкісімен бірігіп «Қазақстан алтыны» деген мемлекеттік бағдарламаны қашан жасады?
1991 ж;
1992 ж;
+ 1993 ж;
1994 ж;
1995 ж.
69 Литосфера жердің неше процентін құрайды?
+ 47,3 %;
47,5 %;
35,5 %;
35, 3%;
60 %.
70 Атмосферада нитрификация нәтижесінде...
көмір оксиді түзіледі;
көмірқышқыл газының түзіледі;
+ азот қышқылы түзіледі;
натрийдің түзіледі;
азот тотықтары түзіледі.
71 Жер бетіне энергияның 99% қайдан түседі?
жерден;
ауадан;
биомассадан;
өсімдіктерден;
+ күн сәулесінен.
72 Күн энергиясының қанша бөлігі жерге түседі?
1/1000000 бөлігі;
2/2000000 бөлігі;
1/2 бөлігі;
1/3 бөлігі;
+ 1/2000000 бөлігі.
73 Биогеоценоз дегеніміз...
адам мен жануарлардың динамикалық тұрақты қауымдастығы;
өсімдіктердің белгілі бір қауымдастығы;
+ жанурлар, өсімдіктер, микроорганизмдердің динамикалық тұрақты қауымдастығы;
жер асты кендерінің белгілі бір бөлігі;
жыртқыштардың белгілі бір қауымдастығы.
74 Әлемде мұнай қорының мөлшері:
3*1010 тонна;
2*1010 тонна;
2*1011 тонна;
+ 4*1011 тонна;
4,5*1011 тонна.
75 Әлемдегі газ қорының мөлшері...
2,4*1011 м3.куб.;
2,8*1011 м3. куб.;
+ 3,4*1011 м3. куб.
3,6*1011 м3. куб.
4*1011 м3. куб.
76 Салқын қанды жануарларда судың температурасы 100С градусқа көтергенде метаболизм жылдамдығы...
2-есеге артады;
2,1 есеге артады;
+ 2,2 есеге артады;
2,3 есеге артады;
2,4 есеге артады.
77 Чернобыль апатының нәтижесінде АЭС ұшқан радиоактивті ластану территориясының радиусы:
3 мың км. астам,12 мемлекетті қамтиды;
1 мың км. астам, 2 мемлекетті қамтиды;
+ 2 мың км. астам, 20 мемлекетті қамтиды;
4 мың км. астам, 20 мемлекетті қамтиды;
5 мың км. астам, 30 мемлекетті қамтиды.
78 Чернобыль апатының нәтижесінде ластанған территорияның жалпы ауданы:
10 млн. га. немесе 100.000 км2;
2 млн. га. немесе 20.000км2;
3 млн. га. немесе 30.000 км2;
5 млн га немесе 50.000 км2;
+ 8 млн. га. немесе 80.000км2.
79 Чернобыль апатының салдарынан бірден және соңымен қаза болғандар саны:
30 адам және 150 астам адам;
29 адам және 150 астам адам;
+ 31 адам және 200 астам адам;
40 адам және 200 астам адам;
45 адам және 250 адам.
80 Шымкент топырағында қорғасынның ШРК мөлшері қандай?
100;
+ 200;
300;
400;
500.
81 Стратосферадағы озон қабығының концентрациясы қаншалықты биікте орналасқан?
22-24 км.;
+ 10-15 км.;
3-7 км.;
16-18 км.;
18-20 км.
82 Жердің тірі қабығы, ол -
+ биосфера;
гидросфера;
ионосфера;.
геосфера;
тропосфера.
83 Қатты қорытпа мен баяу балқитын металдар өндірісінің санитарлық қорғау белдемі нешінші класқа жатады және өлшемі қандай?
7 кл. және 100 м.;
6 кл. және 200 м.;
+ 5 кл. және 50 м.;
4 кл. және 400 м.;
1 кл. және 1000 м.
84 Машина жасау, металл өңдеу кәсіпорындарының санитарлық белдемі нешінші класқа жатады және өлшемі қандай?
1 кл. және 50 м.;
+ 2 кл. және 500 м.;
3 кл. және 200 м.;
4 кл. және 500 м.;
5 кл. және 1000 м.
85 Судың немесе желдің әсерінен топырақтың құртылуы қалай аталады?
+ эрозия;
коррозия;
аласталу;
аккумуляция;
денудация.
86 Халық шаруашылығының қай түрі суды көп мөлшерде пайдаланады?
+ ауыл- шаруашылығында;
өнеркәсіпте;
коммуналды тұрмыс шаруашылығында;
транспорта;
тау-кен өнеркәсібінде.
87 Халық шаруашылығының қай түрі негізгі суды ластаушы?
+ өнеркәсіп шаруашылығы;
ауыл-шаруашылығы;
коммуналды-тұрмыс шаруашылығы;
транспорт шаруашылығы;
құрлыс шаруашылығы.
88 Суды көп қолданатын өндіріс?
химия өнеркәсібі;
жеңіл өнеркәсіп;
+ қара металлургия;
түсті металлургия;
машина құру.
89 Жердің рекультивациясы, ол -
+ табиғаттың техногендік бүлінгеннен кейінгі топырақтың құнарлығы, өсімдік қабатын жасанды түрде орнына келуі;
ұрықтандыру кезінде топырақты өңдеу;
су ресурстарын жақсартуға бағытталған шаралар;
топырақ құнарлығын табиғи қалпына келтіру;
топырақтың тамыр қабатының жағдайын бақылау.
90 Ағыс энергиясын электр энергиясына айналдыратын құрлыс пен құралдар комплексі қалай аталады?
жылу электростанциясы;
+ гидроэлектростанциясы;
күнэлектростанциясы;
желэлектростанциясы;
атомэлектростанциясы.
91 Жылу электростанцияларының орнына гидроэлектростанцияларында өндірілген әрбір млрд. квт /сағ электр энергиясы халық өлімін мынанша қысқартады:
50-120 адам/жылына;
120-200 адам/жылына;
+ 100-200 адам/жылына;
100-226 адам/жылына;
230-326 адам/жылына.
92 Чернобыль АЭС төртінші блогында болған апаттың нәтижесінде реакторда бөліп шығарылып тасталған заттар мөлшері...
20%-80% (100т.) жетті;
3%(60кг.) дан 30% (60т.) жетті;
+ 3,5% (63 кг.)дан 28%(50т.)жетті;
3,7% (69кг.)дан 40%(60т.)жетті;
4% (70 кг) дан 40% (70т.) жетті.
93 Жылу электр станцияларының сарқынды сумен жыл сайын қанша тонна хлоридттер аласталады?
16 тонна;
+ 26 тонна;
36 тонна;
46 тонна;
56 тонна.
94 Көмірмен жұмыс жасайтын электрстанциялар жыл сайын қанша тас көмір қажет етеді?
1,5 млн.тонна;
5,1 млн. тонна;
2,8 млн. тонна;
+ 3,6 млн. тонна;
0,3 млн. тонна.
95 Тас көмірмен жұмыс жасайтын электрстанциялар жыл сайын қанша су қажет етеді?
130м куб.;
140 м куб.;
+ 150 м куб.;
160 м куб.;
170 м. куб.
96 Тас көмірмен жұмыс жасайтын электрстанциялар жыл сайын қанша ауа қажет етеді?
+ 30 млрд. м. куб.;
40 млрд. м. куб.;
50 млрд. м. куб.;
60 млрд. м. куб.;
70 млрд. м. куб.
97 Экологияда "орта" сөзінің мағынасы:
жеке түр экологиясы.
организмдердің қоршаған ортамен байланысы;
организмдердің қоршаған орта факторларына бейімделуі;.
өмір сүретін орта;
+ Организмге әсер ететін факторлар мен элементтер жинағы және оның мекен орны.
98 Ноосфера түсінігін алғаш нешінші жылы және кім енгізді?
1972 ж. Геккель;
1939 ж. Вернадский;
+ 1927 ж. Э. Леруа;
1927 ж. Сукачев;
1989 ж. Гегель.
99 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Экожүйенің стохетолеранттығы− бұл:
Антропогендік әсерге тұрақтылық;
Өздігінен қалпына келуге қабылеттілік;
+ Тосын қауіпке қарсы тұрақтылық;
Өздігінен реттелуге қабылеттілік;
Ортаның өзгерісіне бейімделу.
100 Тропосфера құрамындағы зат мөлшері:
70%;
20,946%;
0,934%;
+ 78,08%;
77,085%.
101 Тропосферада ауақұрамы көбіне мыналардан тұрады:
азот, оттегі, аргон, натрий, көміртегі;
азот, аргон, көмірқышқыл газы;
+ азот, оттегі, аргон, көмір қышқыл газы;
азот, оттегі;
азот, оттегі, су.
102 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Ненің нәтижесінде урбабиоценоздар түзіледі:
Адамның шаруашылық қызметінен;
Өнеркәсіп өндірістерінің дамуынан;
Адамның ауылшаруашылық қызметінен;
+ Қалалардың, поселоктардың, транспорт коммуникациясының салынуынан;
Физикалық факторлардың әсерінен.
103 Түсті металл кенін өндігенде қаншасы жер қойнауында қалады?
10%;
70-80%;
+ 28-36%;
1-5%;
қалмайды.
104 Синэкология деген не?
жеке түр экологиясы;
+ қоғамдастықтың және биогеоценоздар экологиясы;
жануарлар экологиясы;
өсімдіктер экалогиясы;
қоғамдастық экалогиясы.
105 Алғашқы экологиялық модельдерінің бірі?
Т.Мальтус моделі;
М.Месарович моделі;
+ Вольтерра-Лотки моделі;
Э.Пестельдің моделі;
Д.Медоуза моделі.
106 Мальтус моделі...
ядролық соғыс салдарын болжау мақсатында жасалған математикалық модель:
+ халық санының геометриялық өсімі мен тіршілікке қажет заттардың арифметикалық өсіміне негізделген ресурстар шығынын шамалаған модель;
экологиялық модельдің алғашқысы;
қоршаған орта мен индустрияландыруды салыстыру моделі;
биосфераның математикалық моделі.
107 М. Месарович пен Э.Пестельдің моделі нешінші жылы қабылданды?
1975 ж.;
1976 ж.;
1964 ж.;
+ 1974 ж.;
1977 ж.
108 Ядролық соғыс салдарын болдырмау мақсатында жасалған математикалық модель нешінші жылы құрастырылды?
+ 1980 ж. басы;
1980 ж. ортасы;
1980 ж. аяғы;
1981 ж. басы;
1981 ж. ортасы.
109 Организмдердің қоршаған орта факторларына бейімделуі?
популяция;
+ адаптация;
көбею;
тұрақтану;
алмасу.
110 Экстенсивтік әдіс дегеніміз не?
өнімді үнем есебінен арттыру;
шығынның үнемімен өнімді арттыру;
өнімді сапа есебінен арттыру;
+ өнімді жаңа ресурстар игеру есебінен арттыру;
ҒТП есебінен өнімді арттыру.
111 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Ақаба суларды физико-химиялық тазалауда қолданылмайды:
+ Нейтралдау;
Коагуляциялау;
Жұту;
Флотациялау;
Пиролиздеу.
112 Күн энергиясы қай ресурстың түріне жатады?
таусылатын;
орнына келетін;
+ таусылмайтын;
орнына келмейтін;
эстетикалық.
113 Таза ауа қай ресурс түріне жатады?
орны толмайтын;
+ орны толатын;
таусылмайтын;
эстетикалық.;
таусылатын.
114 Әлемдегі тас көмір қоры...
8*1010 тонна;.
+ 8*1012 тонна;
8*1014 тонна;
6*106 тонна;
6*1012 тонна.
115 Латеритизация, бұл...
жердің желден кеуіп кетуі;
+ құрғақшылық пен нөсер жауынның кезек-кезек алмасуынан туындаған топырақтың желденуі;
жердің жауын болмауынан жарылып кетуі;
жердің ыстықтан құрғап кетуі;
жерді көк шөп басуы.
116 Инсектицидтер, бұл...
арам шөпттерді жоюға арналған химиялық заттар;
+ жәндіктерді жоюға арналған химиялық заттар;
кемірушілерді жоюға арналған химиялық заттар;
өсімдік бойын өсіруге арналған хмиялық заттар;
өсімдік пен жануарлардың паразиттерін жоюға арналған химикаттар.
117 Сукцессия, бұл...
тірі организмге жәйлі экожүйе;
бір организмдерді екінші біреулерінің жаулап алуы;
зат алмасу арқылы бірге өмір сүруші организмдердің бір-біріне әсері;
түр арасындағы арақатынастың формасы;
+ бір экожүйенің басқа экожүйеге біртіндеп ауысуы.
118 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Техногендік жүйенің негізгі компоненті болып табылады:
Селитебті территория;
Рекреакциондық нысандар;
+ Өнеркәсіп кәсіпорындар;
Мәдени және оқу орындары;
Ауылшаруашылық дақылдарын себетін жер.
119 Өндірісті интенсивтендіру дегеніміз не?
қосымша қаржымен өндірісті арттыру;
қосымша еңбекпен сапа есебінен өнімді арттыру;
+ ҒТП, еңбекті ұйымдастыру, ресурс үнемдеу арқылы өнімді арттыру, өндірісті тездету;
энергоресурстарын үнемдеу арқылы;
еңбекті ұйымдастыруды жақсарту.
120 Органикалық заттар-көмір, мұнай жинақталатын көне биосфера қалай аталады?
необиосфера;
+ палеобиосфера;
палеоанталогия;
астеносфера;
озон қабаты.
121 Түсті металлургия кәсіпорындарын атаңыз?
Өскемен,Жезқазған, Шымкент,Балхаш,Риддер;
Шымкент, Балхаш,Ақсу,Алға;
Текелі, Ақтөбе,Өскемен,Қарағанды;
+ Өскемен, Ақсу,Теміртау,Хромтау;
Шымкент,Тараз, Текелі,Өскемен.
122 Болашақта металл алудың қай әдісі тиімді?
жер қойнауында ядролық жарылыс;
жер қойнауына ерітінділер құю;
бұзу;
+ химия- бактериялогиялық сілтілеу;
кешенді шара.
123 Орман ресурстары қандай кезеңдерде үнемделеді?
ағашты негізгі кесімнен сақтау;
+ ағаш дайындау, тасымалдау, өңдеу;
өсіру,қалпынакелтіру және қорғау;
тасмалдау, өңдеу;
ағашты пайдалану кезінде.
124 Қазақстанның негізгі орманды өңірі?
Солтүстік орманды дала;
Батыс Қазақстан;
өзен аңғарлары;
+ Шығыс Қазақстан;
Оңтүстік Қазақстан.
125 Халық шаруашылығында көп қолданылатын ағаш түрлері?
қайың, көктерек,ұсақ жапырақтылар;
+ қарағай, шырша, майқарағай, қылқандылар;
емен, үйеңкі, жалпақ жапырақтылар;
қайың, емен, үйеңкі, аралас;
тал, қарағаш, шетен.
126 Фунгицидтер, бұлар:
арам шөптерді жоюға арналған химикаттар;
кемірушілермен күресуге арналған химикаттар;
өсімдік пен жануарлардың паразиттерін жоюға арналған химикаттар;
өсімдік бойын өсіруге арналған химикаттар;
+ фитопатогенді саңырауқұлақтар мен бактерияларды жоюға арналған химикаттар.
127 Гербицидтер, бұлар:
өсімдіктердің бойын өсіруге арналған химикаттар;
+ арам шөптерді жоюға арналған химикаттар;
кемірушілерді жоюға арналған химикаттар;
саңырауқұлақтар мен бактерияларды жоюға арналған химикаттар;
өсімдіктер мен жануарлардың паразиттерін жоюға арналған химикаттар.
128 Роденцидтер, бұлар:
+ кемірушілерді жоюға арналған химикаттар;
өсімдіктер мен жануарлар паразиттігін жоюға арналған химикаттар;
арам шөптерді жоюға арналған химикаттар;
өсімдіктердің бойын өсіруге арналған химикаттар;
бактерияларды жоюға арналған химикаттар.
129 Нематоцидтер, бұлар:
бактерияларды жоюға арналған химикаттар;
арам шөптерді жоюға арналған химикаттар;
+ өсімдіктер мен жануарлардың паразиттерін жоюға арналған химикаттар;.
өсімдіктердің бойын өсіруге арналған химикаттар;
кемірушілерді жоюға арналған химикаттар.
130 Екінші реттік энергоресурстар дегеніміз не?
тіршілік иелерінің энергиялық потенциалдары;
бейорганикалық заттардың энергиялық потенциалдары;
+ өнімдердің, қалдықтардың, жанама және аралық өнімдердің энергетикалық п жер асты қорының энергиялық потенциалдары;отенциалдары;
қалдықтардың энергиялық потенциалдары;
жер асты қорының энергиялық потенциалдары.
131 Екінші реттік энергоресурстар неше топқа бөлінеді?
2;
+ 3;
4;
5;
6.
132 Экологиялық валенттілік, бұл...
+ организмдер түрінің ортаның кез-келген жағдайына бейімделе алатын қасиеті;
организмнің сусыз өмір сүру қабылеті;
организмнің тек жылы жерде өмір сүру қабылеті;
организмнің суыққа төзгіштігі;
организмнің улы химикаттарға төзгіштігі.
133 Бірінші рет Ресейде жел электростанциясын кім жасады және қашан?
+ 1929-30 ж. А.Г. Уфимцев пен В.П. Ветчинкин;
1920-21 ж. Астахов;
1925-26 ж. Маречкин;.
1930-31 ж. Лебедев;
1930-32 ж. Шорыгин.
134 Хемосинтез, бұл...
жасыл өсімдіктер көмегімен және күн энергиясы күшімен органикалық заттар түзу процесі;
организмдердің тарихи дамуы;
+ күн энергиясының қатысуынсыз кейбір микроорганизмдердің көмір қышқылынан органикалық заттар түзу процесі;
биомассаны синтездеу;
биологиялық өнімділік.
135 Адаптация процесі, бұл -
фотосинтез процесі;
+ организмдердің белгілі бір орта жағдайына бейімделуі;
организмдердің тарихы, дамуы;
организмдердің заттар түзу процесі;
организмдердің энергия жинақтауы.
136 Орта есеппен 1 млн. тонна өнім шығарғанда қара металлургия зауыттарынан тәулігіне қанша шаң, күкірт ангидриді, көміртек оксиді, азот оксиді бөлінеді?
300 т., 250 т., 300 т., 32 т.;
400 т., 300 т., 350 т., 35 т.;
+ 350 т., 200 т., 400 т., 42 т.;
320 т., 260 т., 320 т., 50 т.;
500 т., 300 т., 250 т., 55 т.
137 «Харрикейн Құмкөлмұнай» мемлекеттік АҚ және «Құмкөллукоил» қоғамына қарасты болжамды мұнай мен газ қоры қанша?
150 млн. т. және 100 млрд. м3;
200 млн. т. және 200 млрд. м3;
+ 350 млн. т. және 100 млрд. м3;
450 млн. т. және 150 млрд. м3;
500 млн. т. және 250 млрд. м3.
138 Қалдықтарды зиянсыздандырудың неше әдісі бар?
1;
2;
3;
+ 4;
5.
139 Полигондарды қонысты аймақтан аулақтау, яғни санитарлық қорғау зонасының ені қанша?
1 км;
2 км;
+ 3 км;
4 км;
5.
140 Магниттік сепарация әдісі қандай қалдықтарды өңдеуде қолданылады?
өндірістік;
+ тұрмыстық;
ауылшаруашылығы;
малшаруашылығы;
орман шаруашылығы.
141 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Қәзіргі уақытта адам игерген жердің ауданы мына шамаға жетті:
Құрылықтың 40 пайызы;
Құрылықтың 50 пайызы;
+ Құрылықтың 60 пайызы;
Құрылықтың 70 пайызы;
Құрылықтың 80 пайызы;
142 Қазақстанда шығарылатын уытты қалдықтардың жылдық мөлшері...
1 млн.т;
2 млн.т;
+ 3 млн. т;
5 млн.т;
6 млн.т.
143 Полигон ретінде пайдаланатын жер неше жылға беріліп отырады?
10-15 жылға;
15-20 жылға;
+ 20-25 жылға;
25-30 жылға;
30-35 жылға.
144 Қазақстанда шығарылатын этил спиртінің 2/3 бөлігі қай комбинаттың қалдығынан өндіріледі?
+ Тараздың қант-рафинад комбинатының;
Атырау балық комбинатының;
Алматы ет комбинатының;
Алматы жеміс-жидек комбинатының;
Алматы кондитер комбинатының.
145 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Табиғи ресурста орынын алмастыруға болмайтынға жататыны:
Көмір;
мұнай;
метан;
+ оттек;
Сутек.
146 Ұсынылған нұсқадан дұрыс жауабын тауып алыңыз. Жинақталмайтын қайта орнана келетін табиғи ресурстарға жатпайтын қатарына:
Жел энергиясы;
+ Уран кені;
күн энергиясы;
теңіз толқынының энергиясы;
биомасса энергиясы.
147 Тұрақты даму стратегиясы мына жетістіктерге бағытталған:
+ адамзат арасында және қоғам мен табиғат арасында;
экономика мен өндіріс арасында;
адамзат, экономика мен қоғам арасында;
адамзат, қоғам мен саясат арасында;
адамзат, экономика мен өндіріс арасында.
148 Қазақстандағы экологиялық құқықтық басты көзі?
ҚР жер кодексі;
ҚР «Қоршаған ортаны қорғау» туралы заңы;
экологиялық сараптама туралы заң;
атмосфералық ауаны қорғау туралы заң;
+ ҚР Конститутциясы.
149 Табиғат ресурстарын қолданудың жоғарғы бөлігі және қоршаған ортаны ластаудың жоғарғы дәрежесі түсіндіріледі...
+ табиғатты рационалды пайдаланбау;
табиғатты рационалды түрде пайдалану;
тұрғындардыңхал-жағдайы;
мемлекет дамуындағы эканомикалық дәрежесі;
тұрғындар санының көбеюі.
150 Полигонның ауылшаруашылық егістік жерден және транзитті жолдардан алшақтығы қанша болуы керек?
100 м;
+ 200 м;
300 м;
400 м;
500 м.
Дата добавления: 2015-08-29; просмотров: 38 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая лекция | | | следующая лекция ==> |
| должность, уч. степень, звание | | | Наблюдение за поведением больного |