СББ токарлық станоктар

СББ токарлық станоктар айналу денелері типтес бөлшектердің күрделі дайындамаларын ішкі жөне сыртқы өңдеуге қолданылады. Мұндай станоктар СББ станоктар паркі номенклатурасының едәуір бөлігін құрайды. Сандық бағдарламамен басқарылатын токарлық станоктарда технологиялық операциялардың дәстүрлі кешені: қыра кесу, кесу, бұрғылау, бұранда кесу, жөне т.б. орындалады.

СББ токарлық станоктарды жіктеу мына ерекшеліктерге байланысты жүргізіледі: 

• шпиндель өсінің орналасуы (тік және көлденең станоктар);

• жұмыста қолданылатын аспаптар саны (бір және көпаспапты);

• аспапты бекіту тәсілі (суппортта, револьверлі бастиекте, аспаптар магазинінде);

• орындалатын жұмыстар түрі (центрлік, патрондық, патронды- центрлік, карусельдік, шыбықты станоктар);

• автоматтандыру дәрежесі (жартылай автоматтар және автоматтар).

СББ токарлық станоктар (13 – сурет) револьверлі бастиектер немесе аспаптар магазинімен жабдықталады. Револьверлі бастиектер төрт, алты жөне он екі позициялы болады. Әрбір позицияда дайындаманы ішкі жөне сыртқы өңдеу үшін екі аспаптан орнатуға болады. Бастиектің айналу өсі шпиндель өсіне параллель, перпендикуляр немесе көлбеу орналасуы мүмкін.

Станокка екі револьверлі бастиек орнатылған жағдайда, олардың біреуіне (1) сыртқы өңдеуге арналған аспаптар, ал екіншісіне (2) - ішкі өңдеуге арналған аспаптар бекітіледі (13 – сурет).

3 – сурет – СББ токарлық станоктар: 1.2-револверлі бастиектер

4 – сурет - Цилиндрлі құйрықшалы кескіштер блогы:

1 - корпус: 2 - астар; 3 - қысқыш тақтайша; 4 - сопло; 5 — винттер;

6 – құйрықша

Кескіштер блоктары револьверлі қалпақшада призмада немесе цилиндрлік қүйрықшамен (6) орнықтырылады (4 – сурет). Кескішті қысқыш тақтайша (3) арқылы винттермен бекітеді. Кескішті центрлер биіктігі бойынша орнатуды астар (2) көмегімен жүргізеді. Бір-біріне 45° бұрышпен орналасқан екі реттеуші винт (5) баптау кезінде кескіш төбесін белгіленген қажетті координаталарға реттеуге мүмкіндік береді. Майлаушы-салқындатушы сүйықтықтарды (МСС) кесу аймағына жеткізу корпустағы (1) канал арқылы іске асырылады. Канал сопломен (4) бітеді, оның көмегімен МСС беру бағыты реттеледі.

Аспаптар магазині (сыйымдылығы 8...20 аспап) сирек қолданылады, өйткені бір дайындаманы токарлық өңдеуге, негізінен, 10 аспаптай ғана қажет болады. Аспаптардың үлкен санын қиын өңделетін материалдарды қыру кезінде, яғни аспаптардың бекемділігінің кіші кезеңінде қолданған тиімді келеді.

3. СББ фрезерлік станоктар

СББ фрезерлік станоктар күрделі пішінді дайындамалардың жазық жөне кеңістікті беттерін өңцеуге арналған. Бүл станоктардың конструк- циялары дәстүрлі фрезерлік станоктардың конструкцияларына үқсас келеді, айырмашылығы тек кана сыртпішін жасау кезінде орын ауыс- тыруларды басқару бағдарламасы бойынша автоматтандыруда жатыр.

СББ фрезерлік станоктарды жіктеу мына ерекшеліктерге байланыс- ты жүргізіледі:

• шпиндельдің орналасуы (тік жөне көлденең станоктар);

• столдың немесе фрезерлік топайдың координаталық орын ауыс- тыру саны;

• қолданылатын аспаптар саны (біраспапты жөне көпаспапты);

• аспаптарды станок шпинделіне бекіту тәсілі (қолмен немесе ав- томатты түрде).

СББ фрезерлік станоктар жинақтау түріне байланысты төрт топқа бөлінеді:

• айқыш столды тік фрезерлік станоктар;

• консольді фрезерлік;

• бойлық фрезерлік;

• кеңөмбебапты аспаптық.

Айқыш столды тік фрезерлік станоктарда (5,а-сурет) стол бойлық (X өсі) және көлденең (Ү өсі) горизонталь жазықтықтарда, ал фрезерлік топай тік бағытта (Z өсі) орын ауыстырады.

Жылжымалы көлденеңшесі бар бойлық фрезерлік станоктар­да (5,в-сурет) стол X өсімен, шпиндельдік топай — Ү өсімен, ал көлденеңше Z өсімен қозғалады. Қозғалмайтын көлденеңшесі бар бойлық фрезерлік станоктарда (5,г-сурет) стол X өсімен, ал шпиндельдік топай Ү жөне Z өстерімен қозғалады.

Кеңөмбебапты аспаптық фрезерлік станоктарда (5,д-сурет) стол X жөне Ү өстерімен, ал шпиндельдік топай Z өсі бойынша орын ауыстырады.

Фрезерлік станоктарды, негізінен, тікбұрышты жөне контурлық СББҚ-мен жарақтайды.

Тікбүрышты басқаруда (станок моделінде шартты белгіленуі - Ф2) станок столы координаталар өсінің біреуіне параллель бағытта қозғалыс жасайды, бүл күрделі беттерді өңдеуге мүмкіндік бермейді. Тікбүрышты басқаруы бар станоктар жазықтықтарды, ойықтарды, қиғаштықтарды, кемерлерді және басқа да осыған үқсас беттерді фре- зерлеуге қолданылады.

Контурлык баскаруда (станок моделінде шартты белгіленуі - ФЗ және Ф4) столдың орын ауыстыру траекториясы күрделі болып келеді. Контурлық басқаруы бар станоктар түрліше жүдырықшаларды, штамп- тарды, пресс-формаларды жөне осыған үқсас басқа да беттерді фрезер- леуге қолданылады.

  5-сурет. X, Y.Z жөне Wкоординаталары өстерін белгілеу арқылы СББ фрезерлік станоктарын жинацтау: а - ащышты столды тік фрезерлік станок; б - консопьді фрезерлік станок; в - бойлық фрезерлік станок; г - цозгалмайтын көлденеңшесі бар бойлық фрезерлік станок; д — кеңәмбебапты аспаптық фрезерлік станок

СББ фрезерлік станоктардың барлығында басты қозғалыстың жетегі ретінде асинхронды электрқозғалтқыштар немесе түрақты ток электрқозғалтқыштары пайдаланылады.

Консольді фрезерлік станоктарда (10.10,б-сурет) стол үш координата- лар өсі (Х,Ү және Z) бойымен қозғалады, ал топай қозғалыссыз болады.

СББ фрезерлік станоктардың беріс қозғалысының жетегі қысқа кинематикалық тізбек түрінде болады, ол қозғалысты қозғалтқыштан тікелей атқарушы органға береді.

СББ консолъді тік фрезерлік станогының (10.11-сурет) жинақталуы сандық бағдарламалық басқаруы жоқ дәстүрлі станоктың жинақта- луынан айырмашылығы өте аз. Станинаға (8) станок түйіндері мен механизмдері бекітіледі. Станинаның алдыңғы жағында құндақпен (9) жабылған бағыттауыштар бар, олармен консоль (1) жылжиды. Көлденең бағыттауыштарға сырғымалар (2) бекітілген, оның бойлық бағыттауыштарымен стол (3) қозғалады. Станоктың жүк түсетін бетіне фрезерлік топай (6) бекітіледі, ал тік бағыттауыштармен жылжыма (7) шпиндельмен (5) бірге қозғалады. Жылжыма қорғаушы қалқанмен (4) қорғалған. Станоктың артында электр жабдыктары және СББҚ бар шкаф (10) орналасқан.

  6-сурет. СББ фрезерлік станок: 1 - консоль; 2 - сыргымалар; 3 - стол; 4 - қоргаушы цалцан; 5 - шпиндель; б - фрезерлік топай; 7 - жылжыма; 8 - станина; 9 - қүндаң; 10- шкаф

Дата добавления: 2015-10-28